Τα κύματα καύσωνα γίνονται ολοένα και πιο έντονα καθώς το κλίμα μεταβάλλεται, με μεγαλύτερη διάρκεια, συχνότητα και αυξημένες θερμοκρασίες. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναρωτιούνται πότε οι εξωτερικές συνθήκες θα γίνουν τόσο αφόρητες ώστε οι δραστηριότητες να καταστούν αδύνατες.
Πόση ζέστη μπορεί να αντέξει το ανθρώπινο σώμα; Σύμφωνα με επιστήμονες, η απάντηση δεν εξαρτάται μόνο από τη θερμοκρασία, αλλά και από την υγρασία. Ο συνδυασμός αυτών των δύο παραγόντων μπορεί να γίνει επικίνδυνος πιο γρήγορα από ό,τι θεωρούσαν αρχικά οι ειδικοί.
Η ολοένα και αυξανόμενη θερμοκρασία της γης που πάει πακέτο με την υγρασία δυσχεραίνει την κατάσταση. Κατά τη διάρκεια των κυμάτων καύσωνα που έπληξαν τη Νότια Ασία τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2022, το Jacobabad, στο Πακιστάν, κατέγραψε μέγιστη θερμοκρασία υγρού λαμπτήρα 33,6 C (92,5 F) και το Δελχί το ξεπέρασε, φτάνοντας κοντά στο θεωρητικό ανώτατο όριο της ανθρώπινης προσαρμοστικότητας στην κουφόβραση.
Όταν η κουφόβραση ξεπεράσει τους 35 βαθμούς κελσίου που ισοδυναμεί με 95 βαθμούς Φαρενάιτ στο 100% υγρασίας, ή τους 115 βαθμούς Φαρενάιτ με την υγρασία να φτάνει το 50% αυτό θα είναι το ανώτατο όριο προστασίας. Όταν τα επίπεδα αυτά ανέβουν το ανθρώπινο σώμα δεν θα μπορεί να δροσιστεί από μόνο του μέσω της εξάτμισης του ιδρώτα που διατηρεί στο σώμα μια σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό του.
Τι έδειξε στην πράξη το πείραμα
Για να απαντήσουν σωστά όμως στην ερώτηση πόσο μπορεί στην πράξη να αντέξει ο οργανισμός μας στη ζέστη επιστήμονες έκαναν ένα πείραμα σε υγιείς άνδρες και γυναίκες στο Εργαστήριο Noll στο πανεπιστήμιο Penn. Τα πειράματα που έκαναν παρείχαν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τους συνδυασμούς που θα μπορούσαν να προστατέψουν τον οργανισμό μας από την ζέστη.
Κάθε ένας από τους συμμετέχοντες κατάπιε ένα μικρό χάπι τηλεμετρίας, το οποίο έλεγχε το εσωτερικό του σώματός τους ή την εσωτερική θερμοκρασία του σώματός. Έπειτα, παρέμειναν σε ένα δωμάτιο στο οποίο έκαναν τις ελάχιστες δραστηριότητες που είναι απαραίτητες στην καθημερινότητά μας όπως είναι το μαγείρεμα και το φαγητό. Οι ερευνητές σιγά σιγά ολοένα και ρύθμιζαν την θερμοκρασία ή την υγρασία στο δωμάτιο ολοένα και σε πιο μεγάλο επίπεδο και μετά παρακολουθούσαν πότε αρχίζει να αυξάνεται η θερμοκρασία στο εσωτερικό του σώματός τους.
Ο συνδυασμός ζέστης και υγρασίας που μπορεί να αντέξει το εσωτερικό ενός ατόμου προτού αρχίσει να αυξάνεται ονομάζεται «κρίσιμο περιβαλλοντικό όριο». Όταν βρισκόμαστε κάτω από τα όριά αυτά, το σώμα μας είναι σε θέση να διατηρήσει σταθερή τη θερμοκρασία του κατά την πάροδο του χρόνου. Όταν ξεπερνά αυτά τα όρια, το εσωτερικό του σώματός μας καταβάλει μεγαλύτερη προστάθεια για να ανταπεξέλθει και υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος εμφάνισης καρδιοπάθειας όταν είναι παρατεταμένη η έκθεσή μας στη ζέστη.
Επίσης, όταν το σώμα ζεσταίνεται παραπάνω από όσο μπορεί να αντέξει η καρδιά πρέπει να δουλέψει πιο σκληρά για να αντλήσει αίμα και να φτάσει στο δέρμα και να ανταπεξέλθει και όταν παράλληλα ιδρώνει, αυτό έχει ως αποτελέσμα να μειώνονται τα υγρά του σώματος. Στην καλύτερη περίπτωση, η παρατεταμένη έκθεση μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα ένα εγκεφαλικό, ή ένα πρόβλημα απειλητικό για τη ζωή που απαιτεί άμεση και γρήγορη ιατρική βοήθεια. Οι μελέτες σε νεαρούς υγιείς άνδρες και γυναίκες δείχνουν ότι το ανώτατο όριο στο οποίο μπορεί να αντέξει ο οργανισμός είναι ακόμα πιο μικρό από το θεωρητικό που δείχνει ότι είναι στους 35 βαθμούς Κελσίου. Είναι περισσότερο ένας συνδυασμός ζέστης και υγρασίας 31 βαθμούς Κελσίου (88F). Αυτό θα ισούταν με 31 βαθμούς Κελσίου όταν η υγρασία φτάνει το 100% ή 38 βαθμούς κελσίου ( 100 F) όταν η υγρασία είναι το 60%.
Ξηρό και υγρό κλίμα
Τα πρόσφατα κύματα ζέστης γύρω από την γη προσεγγίζουν αν δεν ξεπερνούν τα όρια αυτά. Στα ξηρά κλίματα το ανώτατο περιβαλλοντικό όριο δεν ορίζεται από την θερμοκρασία του υγρού λαμπτήρα. Παρόλα αυτά, η ποσότητα του ιδρώτα του ανθρώπινου οργανισμού είναι περιορισμένη και συνήθως η ζέστη ανεβαίνει όταν η θερμοκρασία του αέρα είναι πιο υψηλή.
Όπως όλα δείχνουν λοιπόν καλό είναι να παρακολουθούμε και την υγρασία και όταν υπάρχει προειδοποίση για καύσωνα να λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
