Οι χελώνες έχουν την ικανότητα να αισθάνονται το μαγνητικό πεδίο της Γης, ενώ οι γαρίδες Mantis μπορούν να ανιχνεύουν το πολωμένο φως. Οι ελέφαντες είναι ικανοί να ακούν πολύ χαμηλότερες συχνότητες από τους ανθρώπους, και οι πεταλούδες έχουν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται ένα ευρύτερο φάσμα χρωμάτων, περιλαμβάνοντας το υπεριώδες φως (UV). Αυτή η ικανότητα μπορεί να συντελέσει στην ανίχνευση του καρκίνου και να οδηγήσει σε νέες εξελίξεις στην υγειονομική περίθαλψη και τη θεραπεία του καρκίνου.
Εμπνευσμένη από το προηγμένο οπτικό σύστημα της πεταλούδας Papilio xuthus, μια ομάδα ερευνητών δημιούργησε έναν αισθητήρα απεικόνισης που μπορεί να ανιχνεύει το υπεριώδες φως, το οποίο είναι αόρατο για τον άνθρωπο, και να απεικονίζει διάφορα μήκη κύματος στην περιοχή UV.
Και οι πεταλούδες στην μάχη ενάντια στον καρκίνο
Χρησιμοποιώντας τις φασματικές υπογραφές βιοϊατρικών δεικτών, όπως τα αμινοξέα, αυτή η νέα τεχνολογία απεικόνισης είναι ακόμη ικανή να διαφοροποιήσει μεταξύ καρκινικών κυττάρων και φυσιολογικών κυττάρων με 99% επιτυχία, επισημαίνουν οι ερευνητές.
Αυτή η νέα έρευνα, με επικεφαλής τον καθηγητή ηλεκτρολογίας και μηχανικής του Πανεπιστημίου του Illinois Urbana-Champaign, Δρ. Viktor Gruev και τον καθηγητή βιομηχανικής Δρ. Shuming Nie, δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Science Advances.
Διάφοροι βιοϊατρικοί δείκτες στους καρκινικούς ιστούς, όπως τα αμινοξέα (δομικά στοιχεία πρωτεϊνών), οι πρωτεΐνες και τα ένζυμα, είναι σε υψηλότερες συγκεντρώσεις συγκριτικά με τους υγιείς.
Κατά την διαδικασία του αυτοφθορισμού, οι συγκεκριμένοι δείκτες φωτίζονται και «λάμπουν» μόλις εκτεθούν στην υπεριώδη ακτινοβολία. «Με αυτήν την τεχνολογία μπορούμε να απεικονίσουμε το υπεριώδες φως και επίσης να διακρίνουμε μικρές διαφορές ανάλογα με το μήκος κύματος» αναφέρουν οι ερευνητές.
Ο αισθητήρας που κάνει τα αόρατα… ορατά
Επειδή τα καρκινικά και τα υγιή κύτταρα έχουν διαφορετικές συγκεντρώσεις δεικτών και επομένως διαφορετικές φασματικές υπογραφές, οι δύο κατηγορίες κυττάρων μπορούν να διαφοροποιηθούν με βάση τον φθορισμό τους στο φάσμα UV, δηλαδή απεικονίζονται διαφορετικά.
«Αυτή η νέα τεχνολογία απεικόνισης μας δίνει τη δυνατότητα να διαφοροποιήσουμε τα καρκινικά από τα υγιή κύτταρα» αναφέρει ο επικεφαλής της μελέτης.
Οι ερευνητές οραματίζονται ότι θα μπορέσουν μελλοντικά να χρησιμοποιήσουν αυτόν τον αισθητήρα κατά τη διάρκεια επεμβάσεων.
«Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι να γνωρίζουμε πόσο ιστό πρέπει να αφαιρέσουμε για να διασφαλίσουμε καθαρά όρια. Ένας τέτοιος αισθητήρας μπορεί να συμβάλλει στην διευκόλυνση της διαδικασίας όταν ένας χειρουργός αφαιρεί έναν καρκινικό όγκο» εξηγούν οι ερευνητές.
Τι άλλο «θωρακίζει» την υγεία
Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, οι ειδικοί από την Mayo Clinic, προτείνουν:
- Δώστε τέλος στο κάπνισμα: Η βλαβερή συνήθεια του καπνίσματος έχει συνδεθεί με πολλούς τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πνεύμονα, του στόματος, του λαιμού, του παγκρέατος, της ουροδόχου κύστης, του τραχήλου της μήτρας και των νεφρών. Ακόμη και το παθητικό κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα. Για αυτό είναι σημαντικό να το «κόψετε» άμεσα και να αποφεύγετε το παθητικό.
- Διατηρήστε ένα υγιές βάρος και παραμείνετε δραστήριοι: Το υγιές βάρος φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου, όπως του μαστού, του προστάτη, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου και των νεφρών. Εκτός από τον έλεγχο του βάρους, η σωματική δραστηριότητα από μόνη της μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού και του καρκίνου του παχέος εντέρου.
- Προστατευθείτε από την ήλιο: Ο καρκίνος του δέρματος είναι ένας από τους πιο κοινούς τύπους καρκίνου. Για αυτό είναι σημαντικό να αποφεύγετε τον μεσημεριανό ήλιο, παραμένοντας στην σκιά αλλά και να χρησιμοποιείτε ένα αντηλιακό ευρέος φάσματος με δείκτη προστασίας SPF τουλάχιστον 30, ακόμη και τις συννεφιασμένες μέρες.
- Προσέξτε την διατροφή σας: Ένα συνολικά υγιεινό διατροφικό πλάνο μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου κατά 10-20%. Οι ειδικοί προτείνουν να περιορίσετε το αλκοόλ και τα επεξεργασμένα τρόφιμα και να στραφείτε στα φρούτα, τα λαχανικά, τα φασόλια και τα δημητριακά ολικής άλεσης.