Στην πρωτοποριακή ανακάλυψη ότι η εισπνοή ορισμένων αρωμάτων θα μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει στην καθυστέρηση της ανάπτυξης καρκίνου, φλεγμονών και νευροεκφυλιστικών ασθενειών έφτασαν ερευνητές του Πανεπιστημίου California-Riverside.
Η έρευνα, που διεξήχθη σε ποντίκια και αργότερα σε ανθρώπινα κύτταρα, αποκάλυψε ότι η έκθεση σε διακετύλιο, μια ένωση που εντοπίζεται κυρίως στη μαγιά, μεταβάλλει σημαντικά την έκφραση γονιδίων. Το διακετύλιο, που χρησιμοποιείται συνήθως σε αρωματικές ουσίες τροφίμων και ποτών και υπάρχει φυσικά σε διάφορα γαλακτοκομικά προϊόντα, επέδειξε μια αξιοσημείωτη ικανότητα να τροποποιεί τις γενετικές δραστηριότητες χωρίς να καταναλώνεται.
«Μείναμε έκπληκτοι όταν διαπιστώσαμε ότι η έκθεση σε οσμή μπορεί να αλλάξει άμεσα τη γονιδιακή έκφραση, ακόμη και σε κύτταρα χωρίς υποδοχείς οσμών», παρατηρεί ο Anandasankar Ray, καθηγητής μοριακής, κυτταρικής και συστημικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο California-Riverside. «Αυτά τα μόρια οσμών μπορούν να διαπεράσουν την κυτταρική μεμβράνη και να φτάσουν στον πυρήνα του κυττάρου».
Οι πιθανές επιπτώσεις αυτής της μελέτης είναι τεράστιες, υποδηλώνοντας ότι η απλή εισπνοή ορισμένων ενώσεων θα μπορούσε να έχει θεραπευτικά αποτελέσματα. Η μελέτη υπερβαίνει τις προηγούμενες αντιλήψεις, δείχνοντας ότι αυτά τα μόρια οσμών, που απορροφώνται μέσω του δέρματος, της μύτης, των πνευμόνων και ενδεχομένως του εγκεφάλου, μπορούν να αλλάξουν ριζικά τη γονιδιακή έκφραση. Η ανακάλυψη αυτή εγείρει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με το πώς οι περιβαλλοντικές μυρωδιές επηρεάζουν την υγεία και την προδιάθεσή μας σε ασθένειες.
Μια βασική πτυχή αυτής της ανακάλυψης είναι η αναστολή των ενζύμων της αποακετυλάσης των ιστονών (HDAC) από το διακετύλιο και παρόμοιες ενώσεις. Οι αναστολείς της HDAC χρησιμοποιούνται ήδη σε αντικαρκινικές θεραπείες και θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικοί κατά των φλεγμονωδών και νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Η αναστολή της HDAC οδηγεί σε λιγότερο συμπαγές DNA εντός των κυττάρων, αυξάνοντας έτσι τη γονιδιακή έκφραση. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ορισμένα αρώματα θα μπορούσαν ενδεχομένως να επιβραδύνουν ασθένειες όπως η νόσος Huntington, εμποδίζοντας τον εκφυλισμό ζωτικών κυττάρων ή μειώνοντας την έκφραση γονιδίων που συνδέονται με καρκίνους.
Ο δρ. Ray και η ομάδα του κατοχύρωσαν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας αυτές τις καινοτόμες ουσίες, με στόχο την αξιοποίηση της θεραπείας με βάση το άρωμα στην ανθρώπινη υγεία. Το εγχείρημα αυτό σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς τη χρήση των περιβαλλοντικών οσμών στην προληπτική ιατρική, προσφέροντας μια μη επεμβατική, οικονομικά αποδοτική προσέγγιση για την ενίσχυση της υγείας. «Αυτές οι οσμές μπορούν απλά να εισπνευστούν, δίνοντας σχεδόν νέο νόημα στη θεραπεία με βάση το άρωμα», λέει χαρακτηριστικά ο ειδικός.
Καθώς η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, η έννοια των οσμών ως «μικροσκοπικών φαρμάκων» που μπορούν να εισπνευστούν για θεραπευτικά οφέλη αποτελεί μια σημαντική πρόοδο. Αυτή η νέα προσέγγιση θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στις υπάρχουσες αντιλήψεις για τη θεραπεία και τη φροντίδα, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα μέλλον όπου οι μυρωδιές θα παίζουν ζωτικό ρόλο στην πρόληψη ασθενειών.