Η kombucha είναι ένα ήπια ανθρακούχο, ζυμωμένο ποτό που παρασκευάζεται από ζαχαρούχο τσάι και μια συγκεκριμένη καλλιέργεια που είναι γνωστή ως “scoby”: συντομογραφία για το “συμβιωτική καλλιέργεια βακτηρίων και ζυμομυκήτων”. Τα βακτήρια και οι ζυμομύκητες στο scoby μετατρέπουν τη ζάχαρη σε αιθανόλη και οξικό οξύ. Το οξικό οξύ είναι υπεύθυνο για τη χαρακτηριστική ξινή γεύση της κομπούχα.
Διατροφικό προφίλ
Μια μερίδα 100 ml παρέχει σε γενικές γραμμές:
- 16 θερμίδες
- 0 g πρωτεΐνη
- 3,0 g υδατάνθρακες
- 3 g ζάχαρη
Πώς μπορείτε να φτιάξετε κομπούχα
Η kombucha συνήθως παρασκευάζεται χρησιμοποιώντας:
- ζάχαρη
- κρύο φιλτραρισμένο νερό
- μαύρο ή πράσινο τσάι (σακουλάκια ή και σκέτα φύλλα)
- scoby (αυτό συνήθως αγοράζεται από μια υπάρχουσα παρτίδα kombucha)
Για να φτιάξετε την κομπούχα:
- το τσάι και η ζάχαρη βυθίζονται σε βρασμένο νερό και αφήνονται να κρυώσουν πριν προσθέσετε το scoby
- καλύπτετε το δοχείο/βάζο και αφήνετε να ζυμωθεί για έως και μια εβδομάδα
- ρίχνετε το διάλυμα σε ένα αεροστεγές δοχείο με λίγη επιπλέον ζάχαρη και το αφήνετε για λίγες μέρες ακόμα (όσο περισσότερο αφεθεί, τόσο πιο πολύ αφρίζει). Σε αυτό το σημείο, μπορούν να προστεθούν αρώματα όπως μπαχαρικά ή φρούτα.
Τα 5 κύρια οφέλη της κομπούχα για την υγεία είναι:
1. Πιθανή πηγή προβιοτικών
Τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως τα γιαούρτια, το ξινολάχανο και το κεφίρ, περιέχουν ζωντανούς μικροοργανισμούς. Καθώς η κομπούχα είναι προϊόν ζύμωσης, παράγεται μέσα της πλήθος προβιοτικών μικροβίων. Σε συγκεκριμένες συγκεντρώσεις, αυτά τα προβιοτικά βακτήρια μπορούν να βοηθήσουν στην εξισορρόπηση των επιπέδων βακτηρίων στο έντερο και στη βελτίωση της πέψης. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν έχουν γίνει αρκετές μελέτες για να επιβεβαιωθεί εάν η κομπούχα περιέχει επαρκείς ποσότητες από αυτά τα ευεργετικά βακτήρια για να θεωρηθεί αποτελεσματικό προβιοτικό προϊόν. Επιπλέον, οι ποσότητες και τα στελέχη των προβιοτικών μικροβίων ποικίλλουν ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής και του χρόνου ζύμωσης της kombucha.
2. Μπορεί να είναι πηγή αντιοξειδωτικών
Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν τον οργανισμό από την οξειδωτική βλάβη που προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ένα φυσιολογικό υποπροϊόν των διεργασιών στο σώμα, αλλά το κλειδί είναι να ελαχιστοποιηθεί ο αντίκτυπός τους, καταναλώνοντας τρόφιμα και ποτά πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Το τσάι (ειδικά το πράσινο) είναι πλούσιο σε μια ομάδα αντιοξειδωτικών που ονομάζονται πολυφαινόλες (ιδιαίτερα σε κατεχίνες). Ωστόσο, υπάρχει μια σειρά από μεταβλητές που μπορεί να επηρεάσουν τις αντιοξειδωτικές ιδιότητες της kombucha, συμπεριλαμβανομένου του τσαγιού από το οποίο παρασκευάστηκε και του χρόνου ζύμωσης.
3. Μπορεί να συνεισφέρει σε βιταμίνες και μέταλλα
Η κομπούχα περιέχει μικρές ποσότητες βιταμινών και μετάλλων που παράγονται όταν η μαγιά διασπά τα σάκχαρα, συμπεριλαμβανομένης της βιταμίνης C και βιταμινών του συμπλέγματος Β, όπως θειαμίνη (Β1), πυριδοξίνη (Β6) και κοβαλαμίνη (Β12). Τα επίπεδά αυτών των βιταμινών είναι πιθανό να διαφέρουν μεταξύ των διαφορετικών προϊόντων κομπούχα του εμπορίου.
4. Μπορεί να έχει αντιμυκητιακές ιδιότητες
Ένα από τα υποπροϊόντα της ζύμωσης είναι το οξικό οξύ και πιστεύεται ότι αυτό, καθώς και άλλες ενώσεις που βρίσκονται στο πράσινο και το μαύρο τσάι, μπορεί να καταστέλλουν την ανάπτυξη λιγότερο επιθυμητών βακτηρίων και ζυμομυκήτων, ενώ ταυτόχρονα προάγουν πιο ευεργετικά στελέχη.
5. Μπορεί να υποστηρίξει την υγεία της καρδιάς
Μελέτες σε ζώα υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση kombucha μπορεί να βελτιώσει τη διαχείριση της χοληστερόλης και, σε συνδυασμό με τις προστατευτικές πολυφαινόλες στο τσάι (ειδικά το πράσινο), μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.
Είναι η κομπούχα ασφαλής για όλους;
Η κομπούχα ταξινομείται ως λειτουργική τροφή λόγω της δυνητικά ευεργετικής της δράσης, όταν την απολαμβάνουμε ως μέρος μιας ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής. Ωστόσο, μπορεί να μην είναι κατάλληλη για όλους και μπορεί να υπάρχουν ορισμένοι κίνδυνοι υγείας.
Η kombucha δεν συνιστάται σε έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες ή σε όσους έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι σημαντικό να επαναλάβουμε ότι δεν έχουν γίνει πολλές κλινικές μελέτες σε ανθρώπους που να αποδεικνύουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της κομπούχα. Έχουν υπάρξει ορισμένες αναφορές ότι η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστες παρενέργειες, όπως πόνο στο στομάχι, ναυτία και ζάλη. Δεν συνιστάται η παρατεταμένη ζύμωση λόγω της συσσώρευσης οργανικών οξέων, τα οποία μπορεί να φτάσουν σε επιβλαβή επίπεδα.
Τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως η kombucha, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ισταμίνη. Επομένως όσοι έχουν δυσανεξία στην ισταμίνη θα πρέπει να είναι προσεκτικοί, διότι η κατανάλωση κομπούχα μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά τους.
Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν ανησυχείτε για την εισαγωγή της κομπούχα στη διατροφή σας ή εάν έχετε ανεπιθύμητες παρενέργειες μετά την κατανάλωσή της.
