Το διαδίκτυο μαζί με όλα τα καλά που έχει φέρει στη ζωή μας, έχει προκαλέσει και αρκετά σοβαρά προβλήματα. Η κυβερνοχονδρίαση είναι ένα από αυτά.
H κυβερνοχονδρίαση αναφέρεται σε κάποιον που αναπτύσσει ακραίο, αδικαιολόγητο άγχος, επειδή χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για αναζήτηση ιατρικών πληροφοριών.
«Έχω έναν πόνο, τον γκούγκλαρα και με αυτά που είδα έχω τρομάξει». Οι περισσότεροι το έχουμε κάνει και όλοι έχουμε νιώσει φόβο γι’ αυτό που μας έβγαλε η διαδικτυακή αναζήτηση. Για ορισμένους, όμως, αυτός ο φόβος μετατρέπεται σε ακραίο άγχος για την υγεία. Αυτή είναι η «κυβερνοχονδρίαση», η ψυχική νόσος της ψηφιακής εποχής.
Εδώ και πάνω από μια δεκαετία, το internet προσφέρει έναν τεράστιο πλούτο πληροφοριών, μεταξύ αυτών και για την υγεία. Όταν όμως το άτομο, χωρίς να κατέχει τις απαραίτητες γνώσεις, αδυνατεί να διαχειριστεί τα όσα εμφανίζονται στην οθόνη του, τότε αυτό το εκπληκτικό πλεονέκτημα που προσφέρει το διαδίκτυο εξελίσσεται σε εφιάλτη.
Πολλοί φτάνουν στο σημείο να πιστεύουν πως έχουν μια σοβαρή ή ακόμα και θανατηφόρα ασθένεια. Η συμβουλή των γιατρών είναι μία: «Σταματήστε. Μην το γκουγκλάρετε».
Το άγχος που προκύπτει από μια διαδικτυακή αναζήτηση μπορεί να συνεχιστεί για πολύ καιρό αφού το άτομο απομακρυνθεί από τον υπολογιστή, καθώς ενδεχομένως να μην μπορεί να εγκαταλείψει την αίσθηση πως πάσχει από κάτι σοβαρό, ακόμη και εάν αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί από κάποιο γιατρό.
Δεν πρόκειται για μια επίσημα αναγνωρισμένη διαταραχή, αλλά αποτελεί μια σύγχρονη πραγματικότητα. Ο όρος δημιουργήθηκε από τη σύνθεση των λέξεων «κυβερνοχώρος» και «υποχονδρία», τη γνωστή νεύρωση κατά την οποία το άτομο νιώθει συνεχώς άρρωστο και αναπτύσσει παθολογική εμμονή με την υγιεινή και την καθαριότητα.
Όπως αναφέρει η εξειδικευμένη ιστοσελίδα για την ψυχική υγεία PsychCentral, ορισμένα από τα σημάδια που θα πρέπει να προσέξετε ώστε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό, είναι:
- Αφιερώνετε τουλάχιστον 1 έως 3 ώρες ερευνώντας τα συμπτώματά σας στο διαδίκτυο.
- Οι διαδικτυακές αναζητήσεις σάς δημιουργούν πίεση, ανησυχία και αρνητικά συναισθήματα, αντί να σας καθησυχάζουν και να σας ενδυναμώνουν.
- Η ανάγκη σας να αναζητήσετε πληροφορίες για την υγεία είναι καταναγκαστική και είναι δύσκολο να αντισταθείτε.
- Φοβάστε πως έχετε πολλές ασθένειες ταυτόχρονα.
- Δεν εμπιστεύεστε την απάντηση που λαμβάνετε από έναν επαγγελματία ιατρό.
- Νιώθετε την καταναγκαστική ανάγκη να επανελέγξετε τα συμπτώματά σας στο διαδίκτυο, ακόμη και αφού έχετε κάνει εξαντλητικές αναζητήσεις στο παρελθόν. Μερικές ημέρες, μπορεί να ελέγξετε ξανά τα συμπτώματά σας τέσσερις ή πέντε φορές ή και περισσότερες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μπορεί να είναι δύσκολο για εσάς να αναγνωρίσετε την κυβερνοχονδρίαση στον εαυτό σας, λόγω του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το άγχος και επηρεάζει το μοτίβο σκέψης σας. Μπορεί όμως να είναι ευκολότερο για έναν φίλο, μέλος της οικογένειας ή έναν επαγγελματία υγείας να το αναγνωρίσει και να σας συμβουλέψει.
Πώς μπορεί να σας επηρεάσει η κυβερνοχονδρίαση;
Όπως η αγχώδης διαταραχή και το άγχος γενικότερα, η κυβερνοχονδρίαση μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής κάποιου, ειδικά αν είναι σοβαρή. Το άγχος μπορεί να είναι εξουθενωτικό και να κάνει πιο δύσκολη την καθημερινότητα, αλλά και τις σχέσεις με τους φίλους και την οικογένεια και να επηρεάσει αρνητικά και την επαγγελματική ζωή. Μπορεί επίσης να προκαλεί και σωματικά συμπτώματα, όπως αυξημένη αρτηριακή πίεση και πονοκεφάλους.