Ένα υπέρβαρο ή ένα λιποβαρές σώμα μπορεί να ασθενήσει εξαιτίας αυτού, όπως έχει αποδειχθεί από πολλές ιατρικές έρευνες. Το να διατηρούμε το βάρος μας στα ιδανικά επίπεδα για τον τύπο σώματος που έχουμε είναι ένα από τα κλειδιά του να προστατεύσουμε την υγεία της καρδιάς μας.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά πώς μπορεί το βάρος μας να επηρεάσει την καρδιαγγειακή μας υγεία, αν έχουμε περισσότερο ή λιγότερο από το κανονικό.
Υπέρβαρος
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους το επιπλέον βάρος μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την καρδιαγγειακή σας υγεία – αν όχι άμεσα, τότε μέσα από τις σχετικές μαζί του παθήσεις. Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ένα καλό παράδειγμα. Αν και δεν έχουν όλα τα υπέρβαρα άτομα υψηλή αρτηριακή πίεση, η ύπαρξη της μιας πάθησης κάνει πιο πιθανό να έχετε την άλλη. Το αυξημένο σωματικό βάρος συνδέεται επίσης συχνά με υψηλή χοληστερόλη.
Το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα μπορεί, με την πάροδο του χρόνου, να βλάψει τόσο τα αιμοφόρα αγγεία σας όσο και τα νεύρα που ελέγχουν την καρδιά σας. Τέλος, τα λιποκύτταρα, ιδιαίτερα αυτά στην περιοχή της κοιλιάς, προκαλούν φλεγμονή.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες – υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη, διαβήτης και φλεγμονή – συνδυάζονται, δημιουργώντας έναν ιστό αλληλένδετων παθήσεων που σχετίζονται με προβλήματα στην καρδιά.
Λιποβαρής
Η σχέση μεταξύ λιποβαρών σωμάτων και καρδιακών παθήσεων είναι λιγότερο μελετημένη και, ως εκ τούτου, πιο αμφιλεγόμενη. Αλλά η έρευνα μέχρι σήμερα προσφέρει πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
Δύο μελέτες του 2022, μία στο Nature και μία στο Journal of the American Heart Association, διαπίστωσαν ότι τα λιποβαρή άτομα που ζούσαν με καρδιακές παθήσεις ήταν στην πραγματικότητα πιο πιθανό να πεθάνουν σε σχέση με τα ελαφρώς υπέρβαρα άτομα. Αλλά αυτές οι μελέτες εξέτασαν μόνο άτομα που είχαν ήδη καρδιακή νόσο, και δεν υπήρχε έρευνα πάνω στη σχέση του βάρους ως παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης.
Όπως και στα υπέρβαρα άτομα, έτσι και στα λιποβαρή υπάρχουν σχετικές παθήσεις που μπορεί να εμφανιστούν και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Η νευρική ανορεξία είναι ένα παράδειγμα. Γνωρίζουμε ότι οι καρδιακές παθήσεις είναι συχνή επιπλοκή (ακόμα και αιτία θανάτου) σε άτομα που έχουν νευρική ανορεξία. Στην περίπτωση της ανορεξίας, τα καρδιακά προβλήματα έρχονται από τον υποσιτισμό. Εναλλακτικά, το υπερβολικά χαμηλό βάρος μπορεί να οφείλεται σε κάποια άλλη πάθηση.
Όσον αφορά το βάρος σας, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να μένετε στα κιλά που είναι ιδανικά για το σώμα σας, χωρίς να το παρακάνετε με δίαιτα, ούτε με φαγητό. Υπάρχουν, επίσης, και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία της καρδιάς σας και πρέπει να έχετε κατά νου. Μερικοί από αυτούς είναι οι εξής:
Σπλαχνικό λίπος και σχετική λιπώδης μάζα
Το σπλαχνικό λίπος δεν είναι το είδος του λίπους που βλέπετε και αισθάνεστε όταν τσιμπάτε το δέρμα σας. Είναι το λίπος που βρίσκεται βαθύτερα, περιβάλλει το κοιλιακό τοίχωμα και τα υπόλοιπα όργανά σας. Χρειαζόμαστε σπλαχνικό λίπος, αλλά η υπερβολική ποσότητα αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων. Το σχήμα του σώματος είναι καλός δείκτης για να καταλάβετε – συγκεκριμένα, το σχήμα ʺμήλουʺ όπου το περισσότερο λίπος μαζεύεται στην περιοχή της κοιλιάς. Τα άτομα που μαζεύουν περισσότερο λίπος στην περιοχή των γοφών (σχήμα ʺαχλαδιούʺ) είναι λιγότερο πιθανό να έχουν μεταβολικά προβλήματα που σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις.
Ποσοστό σωματικού λίπους
Με βάση αποκλειστικά τον Δείκτη Μάζας Σώματος, αρκετοί από τους μεγαλύτερους αθλητές του κόσμου πληρούν τις προϋποθέσεις ως υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ΔΜΣ δεν υπολογίζει τη μυϊκή μάζα. Είναι σημαντικό να υπολογίζετε το επίπεδο σωματικής σας δραστηριότητας όταν σκέφτεστε την υγεία της καρδιάς. Η γνώση του ποσοστού λίπους στο σώμα σας μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη.
Γενετικοί ή μεταβολικοί παράγοντες
Πόσα μέλη της οικογένειάς σας έχουν (ή είχαν) καρδιαγγειακή νόσο; Πόσο κοντινοί συγγενείς είστε; Πόσο χρονών ήταν όταν ξεκίνησαν τα προβλήματα με την καρδιά τους; Όλες αυτές είναι πολύτιμες πληροφορίες για να τις μοιραστείτε με τον γιατρό σας. Μπορεί επίσης να θέλετε να τους ενημερώσετε για το ιστορικό της οικογένειάς σας με υπέρταση, διαβήτη και υψηλή χοληστερόλη, καθώς αυτές οι παθήσεις σχετίζονται αρκετά με καρδιακές παθήσεις.