Η χοληστερόλη είναι ένα λιπώδες μόριο απαραίτητο για πολλές λειτουργίες του οργανισμού, όπως η σύνθεση ορμονών και η παραγωγή βιταμίνης D. Παράλληλα, η υπερβολική χοληστερόλη συνδέεται με καρδιοαγγειακές παθήσεις. Εκτός από τη γνωστή LDL (κακή) και HDL (καλή) χοληστερόλη, υπάρχει και η λεγόμενη υπολειπόμενη χοληστερόλη ή remnant cholesterol, η οποία τα τελευταία χρόνια αναδεικνύεται ως σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την καρδιά.
Η υπολειπόμενη χοληστερόλη αποτελεί το ποσό χοληστερόλης που παραμένει μετά την αφαίρεση της HDL από τη συνολική χοληστερόλη, δηλαδή κυρίως τη χοληστερόλη που περιέχεται σε λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας, όπως τα VLDL και IDL. Αυτές οι λιποπρωτεΐνες μεταφέρουν τριγλυκερίδια στο αίμα και έχουν την τάση να εναποτίθενται στα τοιχώματα των αρτηριών, προκαλώντας αθηροσκλήρωση.
Η σημασία της υπολειπόμενης χοληστερόλης έγκειται στο γεγονός ότι αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου, ακόμα και όταν τα επίπεδα LDL είναι φυσιολογικά. Έρευνες δείχνουν ότι υψηλά επίπεδα υπολειπόμενης χοληστερόλης συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού και άλλων καρδιαγγειακών επιπλοκών. Για τον λόγο αυτό, οι γιατροί συχνά εξετάζουν όχι μόνο τα κλασικά λιπιδικά προφίλ αλλά και την υπολειπόμενη χοληστερόλη, ειδικά σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο, σακχαρώδη διαβήτη ή οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας.
Η μείωση της υπολειπόμενης χοληστερόλης μπορεί να επιτευχθεί μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, όπως ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, μείωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών, τακτική άσκηση και διατήρηση φυσιολογικού βάρους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να συστήσει φαρμακευτική αγωγή, όπως στατίνες ή άλλα φάρμακα που επηρεάζουν τα τριγλυκερίδια και τις λιποπρωτεΐνες.
Συμπερασματικά, η υπολειπόμενη χοληστερόλη αποτελεί έναν σημαντικό και συχνά παραβλεπόμενο δείκτη καρδιαγγειακής υγείας. Η παρακολούθησή της και η διαχείρισή της μέσω διατροφής, άσκησης και, αν χρειαστεί, φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιοπάθειας και να συμβάλει στη συνολική υγεία της καρδιάς.