Η μεγάλη κίτρινη σφήκα, γνωστή και ως σερσένι, σκούρκος, κουρκούμπανος και με άλλα ονόματα ανάλογα με την περιοχή, αποτελεί σοβαρή απειλή για τα μελισσοκομεία. Όπως και οι μέλισσες, οι σφήκες δεν επιτίθενται συνήθως αν δεν αισθανθούν απειλή. Τι κάνουμε όμως αν τελικά δε μπορέσουμε να το αποφύγουμε;
Οι μεγάλες σφήκες συνήθως αποφεύγουν να επιτεθούν σε ανθρώπους χωρίς λόγο και προτιμούν να απομακρυνθούν. Ωστόσο, μπορεί να τσιμπήσουν εάν νιώσουν ότι απειλούνται, αν κάποιος βρεθεί στην πορεία πτήσης τους ή κοντά στη φωλιά τους, ή αν αυτή διαταραχθεί. Αν σας τσιμπήσει σφήκα, βάλτε πάγο στο σημείο για να ανακουφιστείτε.
Τα τσιμπήματα μερικών εντόμων μπορούν να γίνουν απειλή για την ζωή σε ορισμένα άτομα που είναι αλλεργικά. Μια αλλεργική αντίδραση (αλλεργικό σοκ) δεν ξεπερνιέται εύκολα χωρίς ιατρική φροντίδα.
Αν είστε αλλεργικός και τσιμπηθείτε, μην πανικοβληθείτε, ο πανικός χειροτερεύει την κατάσταση, προσπαθήστε να φτάσετε το συντομότερο δυνατόν σε κάποιο Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας.
Στις περισσότερες περιπτώσεις το τσίμπημα από μέλισσα ή σφήκα παραμένει ένα τοπικό ζήτημα, το οποίο συνοδεύεται από πόνο.
Πιο συγκεκριμένα, όταν μας τσιμπήσει ένα τέτοιο ζωύφιο, εγχέεται δηλητήριο από το κεντρί στο δέρμα και στο εσωτερικό. Το κεντρί της μέλισσας είναι αγκαθωτό και παραμένει στο σημείο κεντρίσματος μετά το τσίμπημα μαζί με το σάκο με το δηλητήριο. Αντίθετα, το κεντρί της σφήκας δεν είναι αγκαθωτό και συνήθως αυτό απομακρύνεται με τη σφήκα μετά το τσίμπημα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, η σφήκα να μπορεί να τσιμπήσει παραπάνω από μία φορές.
Οδηγίες για τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας
Όπως προαναφέρθηκε, τα περισσότερα άτομα έχουν μόνο τοπικό πρόβλημα όταν κεντριστούν από μέλισσα ή σφήκα. Για την ακρίβεια, παρατηρείται οξύς πόνος τη στιγμή του τσιμπήματος κι έπεται ο κνησμός και η τοπική αντίδραση.
Στη συνέχεια, εμφανίζεται τοπικό πρήξιμο κι ερυθρότητα, ενώ η τελική μορφή του τσιμπήματος περιλαμβάνει λευκό δέρμα γύρω από το τσίμπημα κι ερυθρότητα γύρω από αυτό. Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από 2 έως και 10 ημέρες. Το σημείο του τσιμπήματος σπάνια επιμολύνεται, ενώ αποκλείεται η μόλυνση από τέτανο, καθώς η βλάβη είναι εντελώς επιφανειακή.
Ένα μικρό μέρος του πληθυσμού (γύρω στο 3%) θα εμφανίσει αλλεργική αντίδραση από τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας κι ένα ακόμη μικρότερο εμφανίζει σοβαρή αλλεργία, απειλητική για τη ζωή, που ονομάζεται αναφυλαξία. Όταν συμβεί μία αλλεργική αντίδραση, παρατηρείται εκτεταμένο οίδημα, ακόμη και σε σημεία, που απέχουν από το σημείο του τσιμπήματος, κνίδωση, εμετός ή διάρροια, ζαλάδα και ναυτία, δυσκολία στην αναπνοή, βραχνάδα ή συριγμός, πόνος στην κοιλιά, λιποθυμία. Αν παρατηρηθούν τέτοια συμπτώματα, είναι επιτακτική η ιατρική περίθαλψη.
Οι κινήσεις που πρέπει να κάνετε
- Το πρώτο και βασικότερο βήμα είναι να απομακρύνεται το κεντρί όσο πιο άμεσα μπορείτε. Όσο πιο γρήγορα το κάνουμε, τόσο περισσότερο πόνο και αντίδραση θα γλιτώσουμε, αφού θα προλάβουμε πριν απελευθερωθεί το δηλητήριο από το σάκο στο ακέραιο. Ακόμη, όμως κι αν έχει περάσει ώρα, είναι εξισου σημαντικό να το αφαιρέσουμε, για να αποφευχθεί η τοπική αντίδραση λόγω ξενιστή. Χρησιμοποιείστε ένα τσιμπιδάκι, ώστε να απελευθερωθεί όσο λιγότερο δηλητήριο είναι δυνατό.
- Σε δεύτερο χρόνο, καθαρίστε την περιοχή με κρύο νερό και σαπούνι. Μπορείτε, επιπλέον, να ακουμπήσετε πάγο στο σημείο του τσιμπήματος για να περιορίσετε το πρήξιμο. Αν το τσίμπημα προήλθε από μέλισσα, χρησιμοποιείστε αμμωνία, ένα βασικό σκεύασμα, που εξουδετερώνει το οξύ δηλητήριο της μέλισσας. Αν, από την άλλη μεριά, το τσίμπημα προκλήθηκε από σφήκα αποτελεσματικότερο στην αντιμετώπισή του είναι το ξύδι, που σαν οξύ εξουδετερώνει το βασικό δηλητήριό της.
Στη συνέχεια, μπορείτε να επαναλάβετε κομπρέσες εμποτισμένες σε κρύο νερό. Είναι σημαντικό να διατηρείτε την περιοχή καθαρή και να αποφεύγεται το ξύσιμο όσο αυτό είναι εφικτό. - Σε περίπτωση, που το οίδημα δεν υποχωρεί, αλλά αντίθετα εντείνεται, προτείνεται η χρήση μίας κορτιζονούχας κρέμας σε συνεννόηση με το φαρμακοποιό ή το θεράποντα ιατρό σας.
Εxtra tips:
- Αν το τσίμπημα πραγματοποιηθεί στο στόμα ή στη μύτη, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική περίθαλψη, ακόμη κι αν δεν έχετε ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων στο τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας. Αυτό γιατί το τσίμπημα μπορεί να οδηγήσει σε οίδημα και λόγω της ιδιαιτερότητας των παραπάνω περιοχών, να προκαλέσουν προβλήματα στην αναπνοή. Αφαιρέστε κοσμήματα, κυρίως δαχτυλίδια, καθώς αν προκύψει οίδημα, θα δυσκολευτείτε να τα αφαιρέσετε.
