Ο ιός Ζίκα είναι ένας ιός που μεταδίδεται κυρίως μέσω του τσιμπήματος μολυσμένων κουνουπιών του γένους Aedes, τα οποία είναι ενεργά κυρίως την ημέρα. Πρωτοεντοπίστηκε το 1947 στην Ουγκάντα, αλλά έγινε γνωστός παγκοσμίως μετά από μεγάλα ξεσπάσματα που σημειώθηκαν στη Νότια Αμερική το 2015–2016. Αν και για τους περισσότερους ανθρώπους προκαλεί ήπια συμπτώματα, η σοβαρότητά του έγκειται στις πιθανές επιπλοκές, ιδιαίτερα κατά την εγκυμοσύνη.
Πώς μεταδίδεται
Ο ιός Ζίκα μεταδίδεται κυρίως μέσω:
- Τσιμπήματος από μολυσμένο κουνούπι.
- Σεξουαλικής επαφής με άτομο που φέρει τον ιό.
- Από μητέρα σε έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη.
- Σπανιότερα, μέσω μετάγγισης αίματος.
Συμπτώματα
Οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται από τον ιό Ζίκα είτε δεν παρουσιάζουν συμπτώματα είτε εμφανίζουν ήπια, τα οποία περιλαμβάνουν:
- Πυρετό χαμηλής έντασης
- Εξάνθημα
- Πόνο στις αρθρώσεις
- Ερυθρότητα στα μάτια (επιπεφυκίτιδα)
- Πονοκέφαλο και κόπωση
Τα συμπτώματα διαρκούν συνήθως 2–7 ημέρες και σπάνια χρειάζεται νοσηλεία.
Επιπλοκές
Η πιο ανησυχητική επιπλοκή αφορά τις εγκύους, καθώς ο ιός Ζίκα μπορεί να προκαλέσει μικροκεφαλία και άλλες σοβαρές γενετικές ανωμαλίες στο έμβρυο. Έχουν επίσης αναφερθεί νευρολογικές επιπλοκές, όπως σύνδρομο Guillain-Barré, σε ενήλικες.
Πρόληψη
Δεν υπάρχει εμβόλιο ή ειδική θεραπεία για τον ιό Ζίκα. Η πρόληψη βασίζεται στην αποφυγή τσιμπημάτων:
- Χρήση εντομοαπωθητικών.
- Κάλυψη δέρματος με μακριά ρούχα.
- Τοποθέτηση σιτών και κουνουπιέρων.
- Αποφυγή περιοχών με γνωστά κρούσματα, ειδικά για εγκύους.
Επιπλέον, συνιστάται η χρήση προφυλακτικού κατά τη σεξουαλική επαφή, ιδιαίτερα αν ο ένας σύντροφος έχει ταξιδέψει σε περιοχή με παρουσία του ιού.
Ο ιός Ζίκα μπορεί να φαίνεται αθώος για τους περισσότερους, αλλά οι συνέπειες σε εγκυμοσύνη και νευρικό σύστημα τον καθιστούν ζήτημα σοβαρής δημόσιας υγείας.
