Σχεδόν το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει ακμή. Αρκετοί είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία ακμής όπως η παραγωγή κερατίνης και το σμήγμα, κάποια βακτήρια, ορμόνες, φλεγμονή αλλά και μπλοκαρισμένοι πόροι.
Η σχέση μεταξύ της διατροφής και της ακμής είναι διφορούμενη, ωστόσο πρόσφατη έρευνα έδειξε πως η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ακμής.
Πάμε να ρίξουμε μια ματιά στις τροφές που ενδέχεται να προκαλέσουν ακμή.
Επεξεργασμένοι υδατάνθρακες. Ζάχαρη, αλεύρι και σπυράκια
Ένα μεγάλο ποσοστό από τα άτομα που έχουν ακμή τρώνε τακτικά επεξεργασμένους υδατάνθρακες. Στον αντίποδα όσοι δεν έχουν καθόλου ακμή τρώνε σπανίως επεξεργασμένους ή αλλιώς ραφιναρισμένους υδατάνθρακες.
Φαγητά και τρόφιμα που περιέχουν τέτοιου τύπου υδατάνθρακες είναι:
- Ψωμιά, κράκερ, δημητριακά και γλυκά που φτιάχνονται από αλεύρι
- Μακαρόνια που φτιάχνονται από λευκό αλεύρι
- Ρύζι λευκό (νυχάκι) και noodles ρυζιού
- Πάσης φύσεως αναψυκτικά που περιέχουν ζάχαρη
- Γλυκαντικά όπως η ζάχαρη, σιρόπι σφένδαμου, μέλι, σιρόπι αγαύης
Μια μελέτη βρήκε πως άτομα που τακτικά κατανάλωναν ζάχαρη είναι 30% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν ακμή ενώ όσοι κατανάλωναν γλυκά, πίτες και κέικ είχαν 20% περισσότερο ρίσκο.
Το αυξημένο ρίσκο εμφάνισης ακμής εξηγείται από την επίδραση που έχουν οι ραφιναρισμένοι υδατάνθρακες στο σάκχαρο του αίματος και στα επίπεδα ινσουλίνης. Τα υψηλά επίπεδα ινσουλίνης σίγουρα δεν είναι καλό πράγμα για όσους έχουν προβλήματα ακμής.
Η ινσουλίνη ενεργοποιεί τις ανδρογόνες ορμόνες και αυξάνει το δείκτη IGF-1. Αυτό συμβάλλει στη δημιουργία ακμής καθώς τα κύτταρα του δέρματος πολλαπλασιάζονται γρηγορότερα και υπάρχει μεγαλύτερη παραγωγή σμήγματος.
Οι δίαιτες στον αντίποδα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη δεν αυξάνουν απότομα τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα και δεν προκαλούν εξάρσεις ακμής.
Γαλακτοκομικά προϊόντα και σπυράκια στο πρόσωπο
Πολλές μελέτες συνδέουν την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και εμφάνιση ακμής σε εφήβους.
Δύο μελέτες επιπλέον βρήκαν πως νέοι που έπιναν τακτικά γάλα ή έτρωγαν παγωτό είχαν 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν ακμή.
Οι μελέτες αυτές ωστόσο δε θεωρούνται ιδιαίτερα αξιόπιστες καθώς εστιάζουν μόνο στο συσχετισμό και όχι στις αιτίες και τους μηχανισμούς που συνδέει τις 2 καταστάσεις.
Η μια θεωρία έχει να κάνει με την αύξηση στα επίπεδα ινσουλίνης μετά την κατανάλωση γάλακτος.
Η άλλη θεωρία έχει να κάνει με τα αμινοξέα που περιέχει το γάλα, τα οποία αυξάνουν την παραγωγή της ορμόνης IGF-1 η οποία συνδέεται με την εμφάνιση ακμής.
Fast Food, σάντουιτς, σουβλάκια, γύρος. Ο βασικός ύποπτος για ακμή και σπυράκια με πύον
Η ακμή σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη Δυτικού τύπου διατροφή που περιέχει πολλές θερμίδες, πολλά λιπαρά και επεξεργασμένους υδατάνθρακες.
Όλα τα fast food φαγητά όπως σάντουιτς, πατάτες τηγανιτές, αναψυκτικά με ζάχαρη και μη, κοτομπουκιές και fishsticks, hot dogs και milkshakes βρίσκονται στη λίστα την Δυτικού τύπου διατροφής στις αναπτυγμένες χώρες.
Μια μελέτη σε πάνω από 5000 Κινέζους εφήβους και νέους βρήκε πως όσοι είχαν διατροφή με πολλά λιπαρά Δυτικού τύπου είχαν 43% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν ακμή.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε πως όλα τα παραπάνω περιέχουν εκτός από κορεσμένα λιπαρά επικίνδυνα τροφικά πρόσθετα που προκαλούν σοβαρές βλάβες στην υγεία. Η τακτική κατανάλωση fast food αύξησε το ρίσκο κατά 17%.
Μια άλλη μελέτη σε 2,300 Τούρκους βρήκε πως η τακτική κατανάλωση από λουκάνικα και burger σχετίζεται με 24% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης ακμής.
Δεν είναι ξεκάθαρο το γιατί το fast food αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης ακμής. Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν πως επηρεάζει την έκφραση κάποιων γονιδίων και παράλληλα αλλάζει το ορμονικό προφίλ πράγμα που οδηγεί σε εμφάνιση ακμής.
Πρέπει να τονίσουμε πως οι περισσότερες έρευνες σχετικά με το fast food και την ακμή γίνανε με δεδομένα που δήλωσαν οι συμμετέχοντες.
Αυτού του τύπου έρευνες δείχνουν τα ποσοστά συσχετισμού των 2 πιθανοτήτων. Δεν αποδεικνύουν ότι το ένα προκαλεί το άλλο. Έτσι περισσότερη έρευνα χρειάζεται επί του θέματος.
Τροφές που περιέχουν πολλά ωμέγα 6 λιπαρά
Δίαιτες που περιέχουν μεγάλες ποσότητες από ωμέγα 6 λιπαρά οξέα όπως η Δυτικού τύπου σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα φλεγμονής αλλά και ακμής.
Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι διατροφή Δυτικού τύπου περιέχει μεγάλες ποσότητες από καλαμποκέλαιο και σογιέλαιο που έχουν τεράστιες ποσότητες ωμέγα 6 λιπαρών οξέων και ελάχιστα ωμέγα 3 που βρίσκονται στα ψάρια και στους ξηρούς καρπούς.
Αυτή η μεγάλη ανισορροπία ωμέγα 6 προς ωμέγα 3 λιπαρών προκαλεί φλεγμονή στο σώμα, πράγμα που επιδεινώνει την ακμή.
Μελέτες έδειξαν πως η λήψη συμπληρωμάτων ωμέγα 3 λιπαρών ενδέχεται να μειώσει τη φλεγμονή και την ακμή παράλληλα.
Σοκολάτα και σπυράκια. Ποια η σχέση;
Η σοκολάτα εικάζεται ότι προκαλεί ακμή από το 1920. Ωστόσο δεν υπάρχουν σαφή συμπεράσματα για τους μηχανισμούς που λαμβάνουν χώρο.
Υπάρχουν ανεπίσημες μελέτες που συνδέουν την κατανάλωση σοκολάτας με αυξημένο ρίσκο εμφάνισης ακμής.
Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για συμπεράνουμε πως η σοκολάτα προκαλεί την εμφάνιση ακμής.
Μια πιο πρόσφατη μελέτη βρήκε πως άτομα που είχαν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης ακμής και κατανάλωσαν 25 γραμμάρια 99% μαύρης σοκολάτας καθημερινά παρουσίασαν εξάρσεις ακμής μετά από 2 εβδομάδες.
Μια άλλη μελέτη σε άντρες βρήκε πως σε όσους χορηγήθηκαν κάψουλες με 100% σκόνη κακάο καθημερινά είχαν πολύ περισσότερες εξάρσεις ακμής μετά από 1 εβδομάδα σε σχέση με αυτούς που τους δόθηκε placebo.
Τους μηχανισμούς που η σοκολάτα πυροδοτεί εξάρσεις ακμή δεν τους γνωρίζουμε, ωστόσο μια μελέτη βρήκε πως η κατανάλωσή της αυξάνει την αλληλεπίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος με τα βακτήρια που προκαλούν ακμή. Αυτό το γεγονός μερικώς δικαιολογεί τα αποτελέσματα της έρευνας.
Οι πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν πως υπάρχει σχέση μεταξύ της ακμής και της σοκολάτας. Ωστόσο δε γνωρίζουμε εάν η κατανάλωση σοκολάτας από μόνη της μπορεί να προκαλέσει ακμή.
Πρωτεΐνη Whey (ορού γάλακτος) σε σκόνη και αθλητές με σπυράκια.
Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλής συμπλήρωμα διατροφής. Είναι ιδιαίτερα πλούσια πηγή από τα αμινοξέα λευκίνη και γλουταμίνη.
Τα 2 αυτά αμινοξέα ευνοούν τον ταχύτερο πολλαπλασιασμό και ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος, πράγμα που συμβάλλει στη δημιουργία ακμής.
Τα αμινοξέα που βρίσκονται στην πρωτεΐνη ορού γάλακτος μερικώς ανεβάζουν τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα, πράγμα που συνδέεται με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης ακμής.
Υπάρχουν αρκετές μελέτες που συνδέουν την κατανάλωση πρωτεΐνης ορού γάλακτος με εμφάνιση ακμής σε αθλητές.
Μια άλλη μελέτη βρήκε άμεσο συσχετισμό με την έξαρση ακμής την περίοδο που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες συμπλήρωμα πρωτεΐνης ορού.
Εξίσου αξιόπιστες λύσεις σε φυτικά συμπληρώματα πρωτεΐνης, κατάλληλα για vegatarian & vegan, είναι η πρωτεΐνη αρακά και η πρωτεΐνη από σπόρους κάνναβης.
Τρόφιμα στα οποία έχετε ευαισθησία, αλλεργία ή δυσανεξία
Η ακμή έχει ειπωθεί αρκετές φορές πως είναι φλεγμονώδης αντίδραση του σώματος.
Η τοποθέτηση αυτή υποστηρίζεται από το γεγονός πως αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως τα κορτικοστεροειδή αποτελούν αποτελεσματικές θεραπείες σε σοβαρές καταστάσεις μολυσματικής ακμής.
Εκτός από τα φάρμακα υπάρχουν φυσικά συμπληρώματα διατροφής που δρουν αποτελεσματικά κατά της φλεγμονής.
Ένας τρόπος που οι τροφές προκαλούν ή αυξάνουν τη φλεγμονή είναι οι ευαισθησίες, η αλλεργία και η τροφική δυσανεξία που ενδέχεται να έχετε.
Η υπερευαισθησία σε συγκεκριμένα τρόφιμα σε δεύτερο χρόνο πυροδοτεί τη φλεγμονώδη αντίδραση.
Οι διατροφικές ευαισθησίες συμβαίνουν όταν το αμυντικό σας σύστημα μπερδεύεται και θεωρεί ορισμένα τρόφιμα «εχθρούς», σημαίνει συναγερμός και τα επιτίθεται. Αυτό ανεβάζει κατακόρυφα τους δείκτες φλεγμονής και μπορεί να οδηγήσει σε έξαρση της ακμής.
Τις περισσότερες φορές οι τροφές στις οποίες έχετε ευαισθησία ή δυσανεξία θα προκαλέσουν και άλλα συμπτώματα όπως φούσκωμα, δυσπεψία, αέρια εντέρου (τυμπανισμό), διάρροια ή δυσκοιλιότητα και ούτω καθεξής.
Καλό θα ήταν να ζητήσετε εξειδικευμένη υποστήριξη από κάποιο διαιτολόγο ένα υποπτεύεστε ότι έχετε κάποια μορφή δυσανεξία ή ευαισθησία σε τρόφιμα.
Υπάρχουν επιπλέον εξειδικευμένα μηχανήματα Mediator Release Testing (MRT) που δείχνουν εάν έχετε κάποια τροφική αλλεργία ή δυσανεξία που μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδη αντίδραση στο σώμα.
Μια τέτοια μέτρηση είναι ένα καλός οδηγός για να ξεκινήσετε σωστή διατροφή αποκλείοντας αυτές τις τροφές από το διαιτολόγιό σας.
Τροφές και συστατικά που καταπολεμούν την ακμή και διώχνουν τα σπυράκια
Οι τροφές που παρουσιάσαμε παραπάνω ενδέχεται να συμβάλλουν στην εμφάνιση ακμής. Ωστόσο υπάρχουν τρόφιμα και θρεπτικά συστατικά που συμβάλλουν στην καλή υγεία και όψη της επιδερμίδας, μειώνοντας επίσης και τις πιθανότητες εμφάνισης ακμής.
Αυτά είναι τα εξής:
Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα κατά των φλεγμονών
Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα έχουν μια σειρά από ευεργετικά οφέλη για την υγεία του ανθρώπου. Μια από τις πιο γνωστές τους δράσεις είναι αυτή κατά της φλεγμονής. Έχει βρεθεί πως η τακτική κατανάλωσή τους σχετίζεται με μειωμένο ρίσκο εμφάνισης ακμής.
Τα προβιοτικά για την υγεία του εντέρου
Τα προβιοτικά έχουν οφέλη και ευεργετική δράση στη χλωρίδα του εντέρου η οποία σχετίζεται άμεσα με τη μείωση της φλεγμονής και το ρίσκο εμφάνισης ακμής.
Πράσινο τσάι για τις ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες
Το πράσινο τσάι περιέχει πολυφαινόλες. Είναι ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες που συμβάλλουν στη μείωση της παραγωγής σμίγματος.
Έχει βρεθεί πως το εκχύλισμα πράσινου τσαγιού μειώνει την ακμή όταν εφαρμόζετε τοπικά στο δέρμα.
Το μπαχαρικό τουρμερίκ και η κουρκουμίνη που περιέχει
Το μπαχαρικό τουρμερίκ περιέχει τη δραστική ουσία κουρκουμίνη η οποία ανήκει στην οικογένεια από τις πολυφαινόλες. Μελέτες έδειξαν πως έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, συμβάλλει στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα καθώς και όσους έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη και αποτρέπει την ανάπτυξη βακτηρίων που προκαλούν ακμή. Όλα τα παραπάνω αθροιστικά δρουν κατά της ακμής.
Οι βιταμίνες A, D, E και ο ψευδάργυρος
Τα συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά και ειδικά ο ψευδάργυρος παίζουν καταλυτικό ρόλο για την υγεία του δέρματος, την εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού και συμβάλλουν στην πρόληψη εμφάνισης της ακμής.
Δίαιτα τύπου παλέο
Οι δίαιτες τύπου παλέο (PALEO) περιλαμβάνουν άπαχα κρέατα, φρούτα, λαχανικά και όσπρια. Οι δίαιτες τύπου παλέο σχετίζονται με ελάχιστη κατανάλωση υδατανθράκων, ειδικά απλών / λευκών και συνδέονται με χαμηλά επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης.
Μεσογειακή διατροφή
Η Μεσογειακή διατροφή είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και όσπρια, δημητριακά μη επεξεργασμένα, λάδι ελιάς και ψάρι, ενώ δεν περιλαμβάνει πολλά γαλακτοκομικά και κορεσμένα λίπη. Συνδέεται με χαμηλότερα ποσοστά εκδήλωσης ακμής.
