Τα κουνούπια είναι από τους πιο συχνούς «ενοχλητικούς επισκέπτες» του καλοκαιριού και τα τσιμπήματά τους, αν και συνήθως ακίνδυνα, μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να οδηγήσουν σε σοβαρότερες επιπλοκές. Για τους περισσότερους ανθρώπους, η αντίδραση περιορίζεται σε ήπιο κνησμό, ερυθρότητα και ένα μικρό πρήξιμο στο σημείο του τσιμπήματος. Ωστόσο, υπάρχουν καταστάσεις όπου το σώμα αντιδρά πιο έντονα ή όπου το τσίμπημα μπορεί να μεταφέρει παθογόνους οργανισμούς.
Μια από τις συνηθέστερες επιπλοκές είναι η αλλεργική αντίδραση. Αν και σπάνια, ορισμένα άτομα εμφανίζουν έντονο οίδημα, εξανθήματα, δυσκολία στην αναπνοή ή ταχυκαρδία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να πρόκειται για αναφυλαξία, μια κατάσταση που απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.
Επιπλέον, το συνεχές ξύσιμο της περιοχής μπορεί να οδηγήσει σε δευτερογενείς λοιμώξεις. Το δέρμα τραυματίζεται και δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη βακτηρίων, με αποτέλεσμα τοπικό πόνο, πύον ή εξάπλωση της φλεγμονής. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί αντιβιοτική αγωγή.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα κουνούπια λειτουργούν ως φορείς μετάδοσης σοβαρών ασθενειών. Σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, μεταφέρουν ιούς όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου, η ελονοσία, ο δάγκειος πυρετός και ο ιός Ζίκα. Στην Ελλάδα, έχουν καταγραφεί περιστατικά του ιού του Δυτικού Νείλου, τα οποία σε μεμονωμένες περιπτώσεις προκαλούν νευρολογικές επιπλοκές, όπως μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα.
Τα συμπτώματα που θα πρέπει να κινητοποιήσουν τον ασθενή για άμεση ιατρική βοήθεια περιλαμβάνουν: έντονο και διάχυτο πρήξιμο, υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους, δυσκολία στην αναπνοή ή αλλαγές στη συνείδηση. Αυτά μπορεί να αποτελούν ένδειξη σοβαρής λοίμωξης ή αλλεργικής αντίδρασης.
Η καλύτερη στρατηγική παραμένει η πρόληψη. Χρήση εντομοαπωθητικών, προστατευτικά ρούχα και σίτες στα παράθυρα μπορούν να μειώσουν σημαντικά την έκθεση. Σε περίπτωση τσιμπήματος, συνιστάται καθαρισμός της περιοχής, εφαρμογή κρύας κομπρέσας και αποφυγή έντονου ξυσίματος.
Ενώ τα περισσότερα τσιμπήματα είναι αθώα, η γνώση των πιθανών επιπλοκών και η έγκαιρη αναγνώριση των επικίνδυνων συμπτωμάτων μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια για την υγεία.