Ποτέ δεν είναι αργά να πάρουμε προληπτικά μέτρα για να διατηρήσουμε ή ακόμα και να βελτιώσουμε την υγεία μας, ακόμη κι αν δεν έχουμε ακολουθήσει πάντα υγιεινές συνήθειες στη ζωή μας!
Η γήρανση είναι μια φυσική βιολογική διαδικασία που δεν συνεπάγεται απαραίτητα ασθένειες ή κακή ποιότητα ζωής. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοούμε τι είναι φυσιολογικό για το σώμα μας με την πάροδο του χρόνου και τι όχι.
Ακόμα και μικρές αλλαγές στη καθημερινότητά μας μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία μας. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη ή τη σωστή διαχείριση χρόνιων ασθενειών και να κρατήσουν το σώμα και το μυαλό μας σε καλή κατάσταση και εγρήγορση. Υιοθετώντας έστω και μερικές από τις προτεινόμενες συνήθειες, μπορούμε να εξασφαλίσουμε υγιή και ποιοτικά γηρατειά!
1. Σωματική δραστηριότητα σημαίνει υγιές σώμα και μυαλό
Η τακτική άσκηση μπορεί να συμβάλει στην αντιστάθμιση πολλών από τις επιπτώσεις της γήρανσης. Σύμφωνα με το Medline Plus, η τακτική άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ισορροπία, να βοηθήσει στη διατήρηση τη κινητικότητας, να βελτιώσει τη διάθεση μειώνοντας τα συναισθήματα άγχους και κατάθλιψης και να συμβάλει στην καλύτερη γνωστική λειτουργία. Αποτελεί επίσης σημαντικό μέρος της διαχείρισης και της πιθανής μείωσης του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις, η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο καρκίνος του μαστού και του παχέος εντέρου και η οστεοπόρωση.
Οποιαδήποτε άσκηση είναι καλύτερη από τη μηδενική για την υγιή γήρανση. Συνιστώνται 150 λεπτά αερόβιας δραστηριότητας μέτριας έντασης (όπως κολύμπι ή γρήγορο περπάτημα) κάθε εβδομάδα, δηλαδή 30 ενεργά λεπτά άσκησης την ημέρα για πέντε ημέρες την εβδομάδα. Χρήσιμες, επίσης, είναι οι δραστηριότητες μυϊκής ενδυνάμωσης δύο φορές την εβδομάδα.
2. Μένουμε κοινωνικά ενεργοί
Η καθημερινότητα με την οικογένεια και τους φίλους σας μπορεί να έχει πολλά οφέλη για την υγεία καθώς γερνάμε. Ένα άρθρο διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες -όλοι ηλικίας 65 ετών και άνω- που ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα κοινωνικής δραστηριότητας και συναναστροφής είχαν περισσότερες πιθανότητες να βιώνουν πιο θετική διάθεση, λιγότερα αρνητικά συναισθήματα και υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας.
Σε περίπτωση που η κοινωνική ζωή δεν είναι αυτή που πρέπει, χρήσιμες είναι οι επανασυνδέσεις με παλιούς φίλους ή κάποιες νέες φιλίες. Αναζητούμε ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα σε εθελοντικές δραστηριότητες, γυμναστήρια, γήπεδα, ομάδες αποφοίτων ή οποιαδήποτε άλλη ομάδα που αντιστοιχεί σε κάποιο ενδιαφέρον.
3. Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή
Η διατροφή που χρειάζεται ο οργανισμός για μια υγιή γήρανση και μειωμένο κίνδυνο χρόνιων παθήσεων, όπως οι καρδιακές παθήσεις, πρέπει να περιλαμβάνει τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά . Σύμφωνα με τη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ, η τήρηση ενός διατροφικού προγράμματος όπως η μεσογειακή διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει σημαντικά. Η μεσογειακή διατροφή δίνει έμφαση σε συνδυασμούς ελαιολάδου, ξηρών καρπών, σπόρων, φρούτων και λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, οσπρίων και ψαριών. Έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε κόκκινο κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά και επεξεργασμένα τρόφιμα.
4. Τακτικά τσεκ απ
Οι τακτικές εξετάσεις με τον γιατρό, τον οδοντίατρο, τον οφθαλμίατρο και τους ειδικούς παρόχους υγειονομικής περίθαλψης είναι ευκαιρίες για να εντοπίσετε έγκαιρα τα όποια προβλήματα υγεία και να τα αντιμετωπίσετε προτού γίνουν απειλητικά.
Εάν έχετε μία ή περισσότερες χρόνιες παθήσεις, λαμβάνετε πολλαπλά φάρμακα, αντιμετωπίζετε προβλήματα μνήμης ή κινητικότητας ή έχετε νοσηλευτεί πρόσφατα, μπορεί να θέλετε να προγραμματίσετε ένα ραντεβού με έναν γηριατρικό ιατρό, σημειώνει η Αμερικανική Ένωση Συνταξιούχων (AARP). Οι γηριατροί ειδικεύονται στη φροντίδα και τη θεραπεία των ατόμων που γερνούν. Μετά από μια αρχική διαβούλευση, μπορούν να σας παραπέμψουν σε άλλους ειδικούς, να συντονίσουν τη φροντίδα και τις θεραπείες για θέματα υγείας και να σας βοηθήσουν να δημιουργήσετε ένα σχέδιο φροντίδας προσαρμοσμένο στις ανάγκες σας.
5. Σωστή λήψη των φαρμάκων
Μπορεί να φαίνεται αυτονόητο, αλλά πρέπει να επαναλαμβάνεται ότι πρέπει πάντα να παίρνετε κάθε φάρμακο που σας έχει συνταγογραφηθεί ακριβώς σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού. Σωστό, επιπλέον, είναι η περιοδική επανεξέταση της φαρμακευτικής αγωγής με τον γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης για να συζητήσετε μαζί του αν όλες οι συνταγές σας είναι ακόμα απαραίτητες. Όσο περισσότερα φάρμακα, τόσο πιο δύσκολη η σωστή λήψη του, και συνεπώς τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος για αρνητικές φαρμακευτικές αντιδράσεις, καθώς και για τις αλληλεπιδράσεις των φαρμακευτικών ουσιών μεταξύ τους.
Καλό είναι να θυμόμαστε ότι ο φαρμακοποιός είναι μια πολύ καλή πηγή πληροφοριών σχετικά με τα φάρμακα, τις παρενέργειές τους και τις αλληλεπιδράσεις.
6. Περιορισμός του αλκοόλ
Οι κοινές διατροφικές οδηγίες για το 2020-2025 των υπουργείων Γεωργίας και Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ συμβουλεύουν να περιορίζεται η κατανάλωση αλκοόλ σε ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και σε δύο ποτά για τους άνδρες. Σημειώνει επίσης ότι η λιγότερη κατανάλωση αλκοόλ συνολικά ωφελεί την υγεία. Ωστόσο, μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Διατροφικών Οδηγιών για το 2020 συμβουλεύει τους άνδρες να περιορίσουν την κατανάλωση αλκοόλ σε ένα ποτό την ημέρα, επίσης.
Η σύσταση της συμβουλευτικής επιτροπής βασίζεται σε μελέτες που δείχνουν ότι ο κίνδυνος θνησιμότητας που συνδέεται με την κατανάλωση αλκοόλ αυξάνεται σε επίπεδα άνω του ενός ποτού την ημέρα κατά μέσο όρο τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.
7. Μαχαίρι στο κάπνισμα
Οι καπνιστές θα πρέπει να το κόψουν άμεσα: Σύμφωνα με το SmokeFree.gov, τα οφέλη για την υγεία από τη διακοπή του καπνίσματος περιλαμβάνουν χαμηλότερη χοληστερόλη, καλύτερη αρτηριακή πίεση και καρδιακό ρυθμό, χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου, διαβήτη και βλάβης των πνευμόνων και ισχυρότερα οστά, μυς και ανοσοποιητικό σύστημα.
8. Ο σωστός ύπνος
Το Ίδρυμα Ύπνου συνιστά στα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω να κοιμούνται κατά μέσο όρο επτά έως οκτώ ώρες κάθε βράδυ, ωστόσο οι ατομικές ανάγκες μπορεί να διαφέρουν. Καθώς μεγαλώνουμε, μπορεί να παρατηρήσουμε ότι το πρόγραμμα του ύπνου μετατοπίζεται έτσι ώστε να νυστάζουμε νωρίς το βράδυ και να ξυπνάμε νωρίτερα το πρωί. Αυτό δεν είναι ασυνήθιστο και δεν αποτελεί πρόβλημα εφόσον συνεχίζετε να τηρείτε τις συνιστώμενες επτά έως οκτώ ώρες ύπνου ανά νύχτα. Εάν αντιμετωπίζετε χρόνια ή οξεία αϋπνία, μιλήστε με το γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε τι σας κρατάει ξύπνιους και να σας συμβουλεύσει για πιθανές λύσεις.
9. Καλή οδοντική και στοματική υγιεινή
Για την προστασία των δοντιών και των ούλων, η συστάσεις περιλαμβάνουν καθημερινό βούρτσισμα των δόντια σας δύο φορές την ημέρα με οδοντόβουρτσα με μαλακές τρίχες και οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο, χρήση οδοντικού νήματος νήμα για τον τακτικό καθαρισμό της οδοντοστοιχίες που πιθανόν φοράτε. Όχι μόνο τα δόντια και τα ούλα θα είναι πιο υγιή με αυτή τη ρουτίνα, αλλά η πρόληψη της φλεγμονής στο στόμα σας μέσω της καλής οδοντικής υγιεινής μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση χρόνιων φλεγμονωδών καταστάσεων, όπως ο διαβήτης και η καρδιοπάθεια, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Περιοδοντολογίας.
10. Η σεξουαλική λειτουργία
Για πιθανές αλλαγές στη λίμπιντο ή τη σεξουαλική λειτουργία με αρνητικό αντίκτυπο στη σεξουαλική ζωή, μιλήστε με το γιατρό σας. Η βοήθεια που πιθανόν θα χρειαστείτε υπάρχει με τη μορφή φυσικών βοηθημάτων ή φαρμακευτικής αγωγής, καθώς και με την επικοινωνία με τον σύντροφό σας και τη διερεύνηση νέων οδών σωματικής και συναισθηματικής οικειότητας. Ο γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν σεξουαλικό θεραπευτή, ο οποίος μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε πώς θα ήταν για εσάς μια ικανοποιητική σεξουαλική ζωή και πώς να φτάσετε εκεί.
Όταν το σώμα προειδοποιεί
Είναι εύλογο να ρίξετε την ευθύνη για τη χαμηλή διάθεση ή την κόπωση στη γήρανση, αλλά η γήρανση μπορεί να μην είναι η άμεση αιτία αυτών των καταστάσεων. Το να αισθάνεστε συνεχώς εξαντλημένοι ή καταθλιπτικοί δεν είναι φυσιολογικό σε καμία ηλικιακή περίοδο του βίου. Αν έχετε χάσει την ενέργεια ή την επιθυμία να ασχοληθείτε με δραστηριότητες που κάποτε σας άρεσαν, επισκεφθείτε το γιατρό σας για έναν έλεγχο. Μπορεί να διαγνωσθεί κατάθλιψη ή κάποιο άλλο ιατρικό πρόβλημα που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.
Ποια είναι όμως τα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε; Οποιοδήποτε από τα παρακάτω μπορεί να υποδηλώνει σοβαρό πρόβλημα υγείας και θα πρέπει να ελεγχθεί από ιατρό:
- Απότομη αδυναμία ή ζάλη
- Δύσπνοια
- Πίεση στην περιοχή του θώρακα
- Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα, ειδικά στη μία μόνο πλευρά του σώματός σας
- Απώλεια ισορροπίας ή συντονισμού
- Δυσκολία στην ομιλία ή στην κατάποση
- Υπερβολική εφίδρωση
- Ξαφνική απώλεια όρασης ή θολή όραση
- Έντονο πρήξιμο, ακόμη και όταν δεν έχετε πρόσφατους τραυματισμούς
- Ταχεία απώλεια βάρους
- Παρατεταμένη σύγχυση
- Πληγές που δεν επουλώνονται εύκολα
