Η υπνική παράλυση, γνωστή και ως η “Μόρα” σε λαϊκές παραδόσεις, είναι ένα φαινόμενο που προκαλεί φόβο και σύγχυση σε όσους το βιώνουν. Πρόκειται για μια κατάσταση όπου το άτομο ξυπνάει από τον ύπνο αλλά δεν μπορεί να κουνηθεί ή να μιλήσει για λίγα δευτερόλεπτα έως και μερικά λεπτά. Συχνά συνοδεύεται από έντονη αίσθηση πανικού και την αίσθηση παρουσίας κάποιου ή κάτι “κακόβουλου” μέσα στο δωμάτιο, εξ ου και η μυθική ονομασία.
Τι ακριβώς συμβαίνει;
Η υπνική παράλυση σχετίζεται με τη φάση του ύπνου REM, όταν το σώμα μας φυσιολογικά χαλαρώνει και τα περισσότερα μυϊκά συστήματα παραλύουν για να εμποδίσουν το σώμα να “ενσαρκώσει” τα όνειρα. Κανονικά, το μυϊκό αυτό μπλοκάρισμα απενεργοποιείται όταν ξυπνάμε, αλλά στην υπνική παράλυση το μυαλό ξυπνά ενώ το σώμα παραμένει σε κατάσταση αδράνειας.
Πότε συμβαίνει;
Η υπνική παράλυση μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, αλλά είναι πιο συχνή σε άτομα που έχουν διαταραχές ύπνου, στρες, ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου ή έλλειψη ύπνου. Επίσης, μπορεί να εμφανιστεί κατά τη μετάβαση από τον ύπνο στο ξύπνημα ή το αντίστροφο, ιδιαίτερα όταν ξυπνάμε ξαφνικά.
Πώς να αντιμετωπίσετε την υπνική παράλυση
Παρότι η εμπειρία μπορεί να είναι τρομακτική, η υπνική παράλυση δεν είναι επικίνδυνη και δεν προκαλεί μόνιμες βλάβες. Για να την μειώσετε, φροντίστε να έχετε σταθερό και αρκετό ύπνο, αποφεύγετε το άγχος πριν τον ύπνο και τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν ειδικό ύπνου.
Συμπέρασμα
Η “Μόρα” δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια φυσιολογική αντίδραση του εγκεφάλου κατά τη μετάβαση μεταξύ ύπνου και εγρήγορσης. Κατανοώντας τη λειτουργία της υπνικής παράλυσης, μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε με ψυχραιμία και να μειώσουμε την εμφάνισή της.
