Η αρτηριακή υπέρταση, ή υψηλή αρτηριακή πίεση, είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση που τις περισσότερες φορές είναι ασυπτωματική, με αποτέλεσμα να γίνεται επικίνδυνη. Υπολογίζεται ότι προσβάλλει το 25-30% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι ο τακτικός προληπτικός έλεγχος, ώστε να διαγνωστεί εγκαίρως και να ρυθμιστεί.
Τι είναι η αρτηριακή υπέρταση;
Η αρτηριακή υπέρταση περιγράφει την κατάσταση εκείνη κατά την οποία ασκείται αυξημένη πίεση στα τοιχώματα των αρτηριών κατά τη μεταφορά του αίματος από την καρδιά σε όλο το σώμα. Η μονάδα μέτρησης της αρτηριακής πίεσης είναι τα χιλιοστά της στήλης υδραργύρου, τα οποία θα έχετε συναντήσει με την εξής συντομογραφία: mmHg (millimeters of mercury).
Δεν είναι σαφώς καθορισμένο το όριο της πίεσης που θεωρείται επικίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς αυτό δεν είναι σταθερό, αλλά εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ένα, όμως, κοινώς αποδεκτό όριο επικινδυνότητας είναι οι τιμές πάνω από 140/80 mmHg. Η αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία με τη σειρά τους μπορούν να βλάψουν ζωτικά όργανα και να οδηγήσουν σε
- καρδιαγγειακά νοσήματα,
- εγκεφαλικά επεισόδια,
- νεφρική ανεπάρκεια και
- διαταραχές όρασης.
Η αρτηριακή υπέρταση χωρίζεται σε 2 είδη:
- την πρωτογενή αρτηριακή υπέρταση, που συνήθως συνδέεται με το γήρας και την κληρονομικότητα και
- τη δευτερογενή αρτηριακή υπέρταση, που συνδέεται με υποκείμενα νοσήματα, λήψη φαρμακευτικών ουσιών και καταχρήσεις ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ.
Η δευτερογενής μπορεί να αποτελέσει πιο σοβαρό κίνδυνο για την υγεία από την πρωτογενή.
Ποια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να προσέχεις;
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, η αρτηριακή υπέρταση, αν και εξαιρετικά επικίνδυνη και θανατηφόρα για τον άνθρωπο, είναι στο μεγαλύτερο μέρος της ασυμπτωματική. Ακόμη, όμως, και όταν εμφανίζει συμπτώματα, αυτά είναι τόσο κοινότυπα, που δύσκολα θα τραβήξουν την προσοχή μας. Τέτοια συμπτώματα είναι τα εξής:
- Πονοκέφαλοι (ειδικά τις πρωινές ώρες)
- Δυσκολίες στην αναπνοή
- Πόνοι στο στήθος
- Θολή όραση
- Ζαλάδες και εξάψεις
Φυσικά, τα παραπάνω μπορούν να συνδέονται και με άλλες ασθένειες ή να είναι παρωδικά φυσιολογικά συμπτώματα εξωγενών παραγόντων. Γι’ αυτό, μην αμελείτε τις τακτικές εξετάσεις σας και τη συχνή μέτρηση της πίεσής σας. Δεν υπάρχει καμία καλύτερη θεραπεία από την πρόληψη.
Πώς μπορείς να την αντιμετωπίσεις;
Ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους αντιμετώπισης της αρτηριακής υπέρτασης είναι οι φαρμακευτικές αγωγές. Υπάρχουν πολλές και αποτελεσματικές επιλογές στην αγορά και ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει την κατάλληλη, αν κρίνει πως υπάρχει αυτή η ανάγκη.
Ο βασικός τρόπος, όμως, είναι η πρόληψη. Αν διαγνωσθείτε σε αρχικό στάδιο, ίσως απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής σας να είναι αρκετές, ώστε να μη χρειαστεί να λάβετε απευθείας φάρμακα. Επίσης, η έγκαιρη διάγνωση μειώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την επικινδυνότητα και τη θνησιμότητα της πάθησης.
Tip: Αποκτήστε το συνήθειο να επισκέπτεστε τακτικά τους γιατρούς σας και να βρίσκεστε σε συνεργασία μαζί τους. Μην τους αποκρύπτετε πράγματα, δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος.
Αντιμετωπίζεται χωρίς φάρμακα;
Η αρτηριακή υπέρταση μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς φάρμακα, αν διαγνωστεί εγκαίρως. Τι σημαίνει αυτό; Αν ο γιατρός σας δει πως η πίεσή σας είναι ελαφρώς αυξημένη, το πιο πιθανό είναι να σας προτείνει να κάνετε κάποιες αλλαγές στην καθημερινότητά σας και να παρακολουθείτε την πορεία σας σε τακτική βάση.
Ακολουθώντας τις οδηγίες των επαγγελματιών υγείας μπορεί να καθυστερήσετε πολλά χρόνια να εντάξετε τις φαρμακευτικές αγωγές για υπέρταση στη ζωή σας ή να μην τις χρειαστείτε και ποτέ, αν εξετάζεστε τακτικά και η πίεση σας επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα.
Ποιες συνήθειες πρέπει να ξεκινήσεις;
Όπως αναφέραμε ακριβώς από πάνω, υπάρχουν τρόποι να ελέγξετε και να ρυθμίσετε την αρτηριακή σας πίεση, αλλάζοντας καθημερινές σας συνήθειες (πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα γιατρό σας). Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν:
- Τη μείωση του σωματικού σας βάρους. Λέγεται πως για κάθε 10 κιλά σωματικού βάρους που χάνεται, μειώνεται κατά 5-10 mmHg η αρτηριακή πίεση.
- Την τακτική άσκηση. 30 Λεπτά μέτριας αθλητικής δραστηριότητας την ημέρα, όπως το περπάτημα, η ποδηλασία και το κολύμπι, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και υψηλής αρτηριακής πίεσης.
- Τη διακοπή του καπνίσματος. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που μπορούν να μειώσουν την υπέρταση και να βελτιώσουν τη συνολική υγεία του οργανισμού σας.
- Τον έλεγχο των επιπέδων του άγχους και του stress. Βρείτε τρόπους να χαλαρώνετε μέσα στην ημέρα σας με διαλογισμό, με ένα χόμπι ή με συμβουλευτική θεραπεία.
- Τη μείωση της κατανάλωσης αλατιού. Μειώστε το αλάτι κατά το μαγείρεμα, αφαιρέστε την αλατιέρα από τα τραπέζι και προτιμήστε υποκατάστατα άλατος.
- Τη μείωση ή αποχή από το αλκοόλ. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει την αρτηριακή πίεση, οπότε είναι καλό να περιορίσετε σημαντικά τη ποσότητα που καταναλώνετε.
- Τη σωστή και ισορροπημένη διατροφή. Το διαιτολόγιο μας δε θα μπορούσε να λείπει από τους παράγοντες που πρέπει να προσέξουμε αν πάσχουμε από αρτηριακή πίεση ή έχουμε ιστορικό στην οικογένεια μας.
Η σωστή διατροφή περιλαμβάνει τρόφιμα μη επεξεργασμένα και φτωχά σε αλάτι, φρούτα λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, τρόφιμα χαμηλά σε λιπαρά, ξηρούς καρπούς, ψάρια κ.ά.. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στα οφέλη της μεσογειακής διατροφής, η οποία λέγεται πως μπορεί να μειώσει έως και 5-15mmHg την αρτηριακή πίεση.
Αποφύγετε την κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε νάτριο, τα κορεσμένα λιπαρά, την υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και των βλαβερών ουσιών, όπως το αλκοόλ. Ξεκινήστε άμεσα τους προληπτικούς ελέγχους, μάθετε να μετράτε σωστά την πίεσή σας και θα έχετε το προβάδισμα στον αγώνα με την αρτηριακή υπέρταση.
