Στεφανιαία νόσος, έμφραγμα του μυοκαρδίου, αρρύθμιστη αρτηριακή υπέρταση, συγγενείς και άλλες μυοκαρδιοπάθειες είναι οι κύριες αιτίες που οδήγησαν συνολικά 200.000 ανθρώπους στην Ελλάδα να πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια.
Τα συμπτώματα
Παρόλο που σήμερα υπάρχουν στο θεραπευτικό οπλοστάσιο καινοτόμα φάρμακα, ψηφιακές εφαρμογές, ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι, η καρδιακή ανεπάρκεια παραμένει μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας αλλά και οικονομικής απειλής για τα συστήματα υγείας. Η εύκολη κόπωση και το αίσθημα αδυναμίας, η δύσπνοια, κυρίως κατά την κόπωση και σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου δύσπνοια ακόμα και κατά την ηρεμία, το οίδημα κυρίως των κάτω άκρων ,οι γαστρεντερικές ενοχλήσεις, το αίσθημα ζάλης και κακουχίας είναι συμπτώματα, τα οποία δημιουργούν υποψίες για καρδιακή ανεπάρκεια. Τα συμπτώματα αυτά παρουσιάζονται εξαιτίας της αδυναμίας της καρδιάς να διατηρεί την ομαλή παροχή αίματος προς τα διάφορα όργανα του σώματος και γι’ αυτό ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε έλεγχο.
Τα παραπάνω επισημαίνει, με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ενημέρωσης Καρδιακής Ανεπάρκειας (1- 7 Μαΐου), το Σχολείο Ασθενών με Καρδιαγγειακές Παθήσεις της Γ’ Καρδιολογικής Κλινικής του ΑΠΘ, μετά από κύκλο σεμιναρίων που αφορούσαν την καρδιακή ανεπάρκεια, μέσα από τις καταγραφές των καρδιολογικών ασθενών.
Η αντιμετώπιση
Η επιτυχής αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας εξαρτάται από την αντιμετώπιση της πρωταρχικής αιτίας, τη βαρύτητα της νόσου και τη διαχείριση άλλων συνοσηροτήτων. Πυλώνες διάγνωσης της καρδιακής ανεπάρκειας είναι αρχικά η λήψη ιστορικού και η κλινική εξέταση. Άλλες σημαντικές εξετάσεις με τις οποίες θα τεκμηριωθεί η διάγνωση είναι το ηλεκτροκαρδιογράφημα, η ακτινογραφία θώρακος, το υπερηχογράφημα καρδιάς και ειδικές αιματολογικές εξετάσεις. Υπάρχουν και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις που γίνονται σε δεύτερο χρόνο για τη διάγνωση της αιτιολογίας καρδιακής ανεπάρκειας (π.χ. στεφανιογραφία, μαγνητική καρδιάς κ.λπ).
Οι θεραπευτικές επιλογές σήμερα είναι φαρμακευτικές και επεμβατικές, οι οποίες μειώνουν τη νοσηρότητα και τη θνητότητα και βελτιώνουν τη ζωή των ασθενών.
Ο ρόλος της ενημέρωσης και αυτοφροντίδας τους ασθενούς
Από τους ασθενείς που παρακολούθησαν τα σεμινάρια προέκυψε ότι οι ίδιοι έχουν ως προς τη θεραπευτική συμμόρφωση κεντρικό ρόλο, όταν κατανοήσουν τη θεραπευτική διαδικασία που καλούνται να υποστηρίξουν. Φάνηκε ότι ο συμμορφωμένος ασθενής είναι ο καλά ενημερωμένος ασθενής.
Η αυτοφροντίδα του ασθενή με καρδιακή ανεπάρκεια περιλαμβάνει καθημερινό έλεγχο:
1. του βάρους: η απότομη αύξησή του μπορεί να σημαίνει συσσώρευση υγρών και πιθανή επιδείνωση της νόσου,
2. της αρτηριακής πίεσης,
3. της καρδιακής συχνότητας (παλμούς),
4. του αισθήματος δύσπνοιας.
Στην αυτοφροντίδα περιλαμβάνονται η άσκηση που προτάθηκε από τον θεράποντα ιατρό, η διατροφή χωρίς αλάτι, χωρίς λιπαρά, χωρίς κατάχρηση αλκοόλ και ζωή χωρίς κάπνισμα. Οι ασθενείς, για την αυτοφροντίδα τους μπορούν να βρουν πολύτιμο σύμμαχο τις νέες τεχνολογίες που βοηθούν στην αυτοματοποιημένη μέτρηση παραμέτρων, όπως η καρδιακή συχνότητα, ο κορεσμός οξυγόνου κ.λπ. μέσα από εφαρμογές έξυπνων τηλεφώνων και έξυπνων ρολογιών.
Η Γ’ Καρδιολογική Κλινική του ΑΠΘ διαθέτει δωρεάν για τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια την εφαρμογή ThessHF για κινητά τηλέφωνα. Όπως προέκυψε από το σχολείο, σημαντικό ρόλο στη φροντίδα του ασθενή φάνηκε να έχουν μαζί με τον ίδιο, οι φροντιστές του, οι οποίοι κατανοούν, υπενθυμίζουν και υποστηρίζουν τη συμμόρφωσή του.
