Όλοι γνωρίζουμε πως η συμπεριφορά των γονιών αποτελεί οδηγό για τη συμπεριφορά των παιδιών. Οι περισσότεροι σημερινοί ενήλικες έχουν μεγαλώσει με τις στερεοτυπικές αντιλήψεις των γονιών τους για ορισμένους τομείς, γεγονός που έχει επηρεάσει την αντίληψή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Αναγνωρίζοντας την επίδραση αυτών των ιδεών στη ζωή τους, όλο και περισσότεροι νέοι γονείς είναι πλέον πιο συνειδητοποιημένοι σχετικά με τον αντίκτυπο όσων λένε και όσων κάνουν στη διαμόρφωση της αντίληψης και των ιδεών που αναπτύσσουν τα παιδιά τους. Από την πλευρά τους, οι ειδικοί επαναλαμβάνουν τη σημασία της προσεκτικής επικοινωνίας και της μετάδοσης μηνυμάτων στα παιδιά για σημαντικά ζητήματα, ένα εκ των οποίων είναι και η αντίληψή τους για το φαγητό και για τη σχέση του με το βάρος και την εικόνα του σώματος.
Στόχος της νέας γενιάς γονιών είναι να ωθήσουν τα παιδιά τους να κάνουν υγιεινές διατροφικές επιλογές, χωρίς όμως να διαιωνίζουν τις ίδιες προβληματικές απόψεις με τις οποίες μεγάλωσαν εκείνοι.
«Νομίζω ότι η σχέση μας με το φαγητό ξεκινάει από το σπίτι, από τον τρόπο που παρουσιάζεται εκεί το φαγητό», δήλωσε η δρ. Raquel Katangian-Ayala. Από τον χαρακτηρισμό των τροφίμων μέχρι τη συζήτηση για το σώμα, δείτε τι δεν πρέπει να λέτε στα παιδιά για το φαγητό, αλλά και τι θα μπορούσατε να πείτε αντ’ αυτών.
Η δρ. Katangian-Ayala τονίζει ότι ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται και συζητούνται τα τρόφιμα στο σπίτι θέτει τα θεμέλια για τη σχέση του παιδιού με το φαγητό. Για παράδειγμα, η κατηγοριοποίηση των τροφίμων ως «καλών» ή «κακών» είναι μια πρακτική που πρέπει να επανεκτιμηθεί. Τα παιδιά συχνά αντιλαμβάνονται τα πράγματα με όρους άσπρου-μαύρου, γεγονός που τα δυσκολεύει να κατανοήσουν τις αποχρώσεις της διατροφής, σημειώνει η δρ. Erica Miller. Αντ’ αυτού, οι γονείς θα πρέπει να υιοθετήσουν μια πιο ουδέτερη προσέγγιση, τονίζοντας τη διατροφική αξία των διαφόρων τροφίμων. Μην ξεχνάτε, άλλωστε, ότι ακόμη και συστατικά που θεωρούνται «ένοχα» επιτελούν σημαντικές λειτουργίες για το σώμα. Για παράδειγμα, οι συχνά δαιμονοποιημένοι υδατάνθρακες παρέχουν ενέργεια σε έναν υπό ανάπτυξη οργανισμό, ενώ τα λιπαρά βοηθούν το σώμα να απορροφήσει ορισμένες βιταμίνες.
Τα αρνητικά σχόλια για το σώμα, ιδιαίτερα σε σχέση με το φαγητό, μπορεί να έχουν μόνιμο αντίκτυπο στα παιδιά. Οι γονείς και οι υπόλοιποι ενήλικες που έρχονται σε επαφή με τα παιδιά θα πρέπει να αποφεύγουν να εκφράζουν δυσαρέσκεια για το σώμα τους, ιδίως όταν τα παιδιά είναι μπροστά. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή της ανάπτυξης ανθυγιεινών στάσεων απέναντι στο φαγητό και την εικόνα του σώματος από πλευράς των παιδιών. «Το τι λέτε για το φαγητό είναι σημαντικό, αλλά δεν είναι η ρίζα του προβλήματος. Η ρίζα είναι η εσωτερικευμένη προκατάληψη για το βάρος και όλο αυτό το δράμα γύρω από αυτό. Όσο περισσότερο ένα παιδί έχει αυτή την προκατάληψη για το βάρος και την ιδέα ότι το λεπτό σώμα είναι καλύτερο, τόσο περισσότερο το φαγητό γίνεται πηγή αρνητικών συναισθημάτων», υποστηρίζει η διαιτολόγος Jennifer Anderson. Αντ’ αυτού, επικεντρωθείτε σε θετικά μηνύματα, που ενισχύουν την ιδέα ότι οι άνθρωποι υπάρχουν σε όλα τα σχήματα και μεγέθη και ότι η αξία ενός ανθρώπου δεν συνδέεται με το μέγεθος του σώματος.
3. Επανεξετάστε τη χρήση του φαγητού ως ανταμοιβή
Η χρήση του φαγητού ως δωροδοκία δεν θα φέρει καλά αποτελέσματα. Συχνά, διάφορα σνακ και κυρίως γλυκιές λιχουδιές χρησιμοποιούνται ως μέσο διαπραγμάτευσης για την κατανάλωση πιο υγιεινών τροφίμων, όπως τα λαχανικά, στέλνει ακούσια το μήνυμα ότι ορισμένα τρόφιμα είναι λιγότερο επιθυμητά από άλλα. Αυτή η τακτική μπορεί να μειώσει το εγγενές κίνητρο ενός παιδιού να δοκιμάσει διαφορετικά τρόφιμα, αλλά και να εμποδίσει την ικανότητά του να κατανοεί τα σήματα πείνας και κορεσμού που στέλνει το σώμα του, τονίζει η δρ. Anderson. Μια πιο αποτελεσματική προσέγγιση θα μπορούσε να είναι το σερβίρισμα ενός μικρού γλυκού μαζί με το γεύμα, εξουδετερώνοντας τη γοητεία του ως «απαγορευμένου καρπού».
4. Αναγνωρίστε τα μοναδικά διατροφικά μοτίβα των παιδιών
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι τα παιδιά, ειδικά εκείνα κάτω των 5 ετών, έχουν διαφορετικές μεταβολικές ανάγκες από τους ενήλικες. Το να περιμένετε από αυτά να ακολουθήσουν το παραδοσιακό σχήμα των τριών γευμάτων την ημέρα μπορεί να μην είναι πρακτικό. Μια εναλλακτική προσέγγιση που προτείνει η δρ. Miller είναι να παρέχετε ένα ουσιαστικό σνακ το απόγευμα, εάν η ώρα του δείπνου είναι κοντά στην ώρα του ύπνου του παιδιού, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα πάνε για ύπνο πεινασμένα.
Είναι ζωτικής σημασίας να θυμάστε ότι οι λέξεις που επιλέγετε έχουν τη δύναμη να διαμορφώσουν τη δια βίου σχέση των παιδιών με το φαγητό και το σώμα τους. Κάντε, λοιπόν, σοφές και ωφέλιμες επιλογές, για να μεγαλώσετε υγιή παιδιά, που δεν θα αντιμετωπίζουν το φαγητό ως κάτι κακό, αλλά ως αυτό που πραγματικά είναι: Πηγή ζωής και ενέργειας.