Η βιταμίνη Β12 είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό που συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας του αίματος και των νευρικών κυττάρων, ενώ παράλληλα παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνθεση του DNA, του γενετικού υλικού σε όλα τα κύτταρα. Σύμφωνα με την Mayo Clinic, η βιταμίνη Β12 βοηθά επίσης στην αποτροπή της μεγαλοβλαστικής αναιμίας, μιας αιματολογικής διαταραχής που προκαλεί έντονη κόπωση και αδυναμία στους ανθρώπους.
Καθώς μεγαλώνετε, το σώμα σας μπορεί να μην απορροφά τόσο εύκολα τη βιταμίνη Β12. Εάν το πρόβλημα αυτό δεν αντιμετωπιστεί, τα χαμηλά επίπεδα Β12 θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναιμία, νευρική βλάβη, κυκλοθυμία και άλλα σοβαρά προβλήματα. Προσέξτε λοιπόν για τυχόν συμπτώματα και κάντε μια εξέταση αίματος εάν το συστήσει ο γιατρός σας.
Αιτίες έλλειψης της βιταμίνης Β12
Μία από τις αιτίες που μπορεί να παρουσιάζετε έλλειψη στη βιταμίνη Β12 είναι η χειρουργική επέμβαση για απώλεια βάρους. Μια τέτοια κοινή επέμβαση είναι η γαστρική παράκαμψη. Μετά την επέμβαση, το φαγητό παρακάμπτει μέρη του στομάχου και του λεπτού εντέρου.
Εκεί συνήθως η βιταμίνη B12 διασπάται σε χρησιμοποιήσιμη μορφή. Ο γιατρός σας πιθανότατα θα παρακολουθεί τα επίπεδα Β12 και θα προτείνει συμπληρώματα ή εμβόλια εάν τα χρειάζεστε.
Μία άλλη αιτία μπορεί να είναι η λήψη φαρμάκων. Ορισμένα φάρμακα μειώνουν τα επίπεδα Β12 ή δυσκολεύουν το σώμα να χρησιμοποιήσει τη βιταμίνη. Κάποια από αυτά είναι:
- Χλωραμφενικόλη, ένα αντιβιοτικό που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία λοιμώξεων
- Αναστολείς αντλίας πρωτονίων όπως η λανσοπραζόλη και η ομεπραζόλη
- Φάρμακα για το πεπτικό έλκος όπως η σιμετιδίνη και η φαμοτιδίνη
- Η μετφορμίνη για τον διαβήτη.
Ενημερώστε τον γιατρό και τον φαρμακοποιό σας για όλα τα φάρμακα και τα συμπληρώματα που παίρνετε.
Σημάδια που δείχνουν ότι έχετε έλλειψη σε βιταμίνη Β12
- Μούδιασμα
- Κρυώνετε περισσότερο από το συνηθισμένο
- Ομίχλη εγκεφάλου
- Αδυναμία
- Περίεργη αίσθηση στη γλώσσα
- Αίσθημα ταχυπαλμίας
- Πληγές στο στόμα
- Πεπτικά προβλήματα
1. Μούδιασμα
Αισθάνεστε τα χέρια ή τα πόδια σας σαν να είναι πάνω σε καρφίτσες και βελόνες; Η έλλειψη Β12 μπορεί να βλάψει το προστατευτικό περίβλημα που καλύπτει τα νεύρα σας. Ασθένειες όπως η κοιλιοκάκη, η νόσος του Crohn ή άλλες ασθένειες του εντέρου μπορεί να καταστήσουν δύσκολο για το σώμα να απορροφήσει τη βιταμίνη. Το ίδιο μπορεί και η λήψη ορισμένων φαρμάκων για την καούρα.
2. Κρυώνετε περισσότερο από το συνηθισμένο
Χωρίς αρκετή βιταμίνη Β12, μπορεί να μην έχετε αρκετά υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια για να μετακινήσετε το οξυγόνο στο σώμα σας (αναιμία). Αυτό μπορεί να σας κάνει να τρέμετε και να κρυώνετε, ειδικά στα χέρια και τα πόδια σας.
3. Ομίχλη εγκεφάλου
Η έλλειψη Β12 μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, σύγχυση, προβλήματα μνήμης και άνοια. Μπορεί επίσης να επηρεάσει την ισορροπία. Τα συμπληρώματα Β12 είναι συνήθως ασφαλή. Για τους ενήλικες, οι γιατροί συνιστούν 2,4 μικρογραμμάρια την ημέρα. Εάν πάρετε περισσότερο από αυτό που χρειάζεστε, το σώμα σας διοχετεύει το υπόλοιπο μέσω της ούρησης. Ωστόσο, οι υψηλές δόσεις θα μπορούσαν να έχουν κάποιες παρενέργειες, όπως ζάλη, πονοκέφαλο, άγχος, ναυτία και έμετο.
4. Αδυναμία
Οι μύες σας μπορεί να μην έχουν δύναμη. Μπορεί επίσης να αισθάνεστε κουρασμένοι ή ζαλισμένοι. Ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει πόση βιταμίνη Β12 υπάρχει στο σώμα σας, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί όλη. Επομένως, είναι σημαντικό να δίνετε προσοχή σε τυχόν συμπτώματα -τα οποία μπορεί να αναπτυχθούν αργά ή να εμφανιστούν πιο γρήγορα- και να ειδοποιήσετε το γιατρό σας.
5. Περίεργη αίσθηση στη γλώσσα
Ο γιατρός σας μπορεί να το ονομάσει ατροφική γλωσσίτιδα. Μικροσκοπικά εξογκώματα στη γλώσσα που ονομάζονται θηλές αρχίζουν να χάνονται. Αυτό κάνει τη γλώσσα να φαίνεται κάπως απαλή και γυαλιστερή. Μολύνσεις, φάρμακα και άλλες παθήσεις μπορούν επίσης να το προκαλέσουν. Αλλά αν δεν φταίει η έλλειψη Β12 ή άλλων θρεπτικών συστατικών, μπορεί να οφείλεται σε πρόβλημα στη γλώσσα.
6. Αίσθημα ταχυπαλμίας
Αυτό συμβαίνει όταν η καρδιά χτυπά ξαφνικά ή χάνει τον ρυθμό της. Μπορεί να το νιώσετε στο λαιμό σας. Μπορείτε να πάρετε περισσότερη βιταμίνη Β12 από το κοτόπουλο, τα αυγά και τα ψάρια. Αλλά μια από τις καλύτερες πηγές με διαφορά είναι κάτι που μπορεί να μην είναι συνηθισμένο στο μενού σας: το μοσχαρίσιο συκώτι.
7. Πληγές στο στόμα
Μπορεί να εμφανίσετε έλκη στα ούλα ή τη γλώσσα σας. Αυτό ίσως είναι σημάδι χαμηλής Β12, αναιμίας ή άλλης πάθησης. Οι πληγές συνήθως φεύγουν από μόνες τους, αλλά βοηθά στην αποφυγή συστατικών που μπορεί να είναι ερεθιστικά ή επώδυνα, όπως το ξύδι, τα εσπεριδοειδή και καυτερά μπαχαρικά όπως το τσίλι. Μερικά φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή θα μπορούσαν να καταπραΰνουν τον πόνο.
8. Πεπτικά προβλήματα
Ενδέχεται να χάσετε την όρεξή σας, να χάσετε πάρα πολύ βάρος ή να έχετε πρόβλημα δυσκοιλιότητας. Εάν τα επίπεδα Β12 είναι χαμηλά, ο γιατρός μπορεί να σας την προσφέρει μέσω ένεσης σε έναν μυ για να βεβαιωθεί ότι το σώμα σας την απορροφά. Μερικές φορές, οι υψηλές δόσεις χαπιών λειτουργούν εξίσου καλά. Αλλά να θυμάστε ότι τα συμπτώματα της ανεπάρκειας Β12 μπορεί να είναι παρόμοια με αυτά πολλών άλλων ασθενειών.
Ποιοι πρέπει να προσέχουν για έλλειψη βιταμίνης Β12
Η ανεπάρκεια Β12 είναι σπάνια επειδή το σώμα σας μπορεί να αποθηκεύσει την ποσότητα της βιταμίνης για πολλά χρόνια. Αλλά τα φυτά δεν έχουν καθόλου βιταμίνη Β12. Έτσι, οι vegan και οι χορτοφάγοι που δεν τρώνε ζωικά προϊόντα θα πρέπει να προσθέσουν μερικά επεξεργασμένα δημητριακά όπως εμπλουτισμένα ψωμιά, κράκερ και δημητριακά.
Τέλος, μιλήστε με το γιατρό σας σχετικά με τα συμπληρώματα Β12, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και του θηλασμού. Τα βρέφη που δεν παίρνουν αρκετή μπορεί να έχουν σοβαρή και μόνιμη βλάβη στα νεύρα ή στα εγκεφαλικά τους κύτταρα.