Υπολογίζεται ότι πάνω από το 10% των ενηλίκων βιώνουν πόνο στον αυχένα, με τις γυναίκες να είναι πιο συχνές θύματα σε σχέση με τους άνδρες. Η εκτενής χρήση ηλεκτρονικών συσκευών με οθόνες, όπως υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα, που είναι αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας, συμβάλλει σημαντικά στο πρόβλημα. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του αυχενικού πόνου.
«Ο πόνος στον αυχένα συνήθως προέρχεται από την καταπόνηση των μαλακών ιστών της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, ειδικά όταν υπάρχει ήδη κάποιο υποκείμενο πρόβλημα στην περιοχή, όπως σπονδυλική στένωση, κήλη δίσκου ή σπονδυλοαρθρίτιδα. Εκτός από αυτές τις εμφανείς αιτίες, ο αυχενικός πόνος μπορεί να προκύψει χωρίς προφανή λόγο. Κύριες αιτίες σε αυτή την περίπτωση είναι καθημερινές συνήθειες που δεν θεωρούμε επιβαρυντικές, αλλά τελικά έχουν αρνητική επίδραση στον αυχένα», εξηγεί ο φυσικοθεραπευτής και χειροθεραπευτής Γιώργος Κακαβάς, προσφέροντας πρακτικές συμβουλές για την αποφυγή και την αντιμετώπιση του αυχενικού πόνου.
1. Τοποθετήστε την οθόνη του υπολογιστή στο σωστό ύψος-εργονομία
Το κέντρο της οθόνης του υπολογιστή θα πρέπει να βρίσκεται στο ύψος των ματιών. Ένας απλός τρόπος για να προσδιορίσετε το κατάλληλο σημείο είναι να καθίσετε στη σωστή θέση στην καρέκλα του υπολογιστή και να κλείσετε τα μάτια. Όταν τα ανοίξετε θα πρέπει εστιάζουν στη μέση της οθόνης του υπολογιστή.
Η αυχενική καταπόνηση, που προκύπτει από τη λάθος στάση κατά τη χρήση φορητών υπολογιστών (σκύψιμο του κεφαλιού), μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη σύνδεση μιας ξεχωριστής οθόνης.
2. Ελαχιστοποιείστε την αποστολή γραπτών μηνυμάτων στο κινητό
Το σκύψιμο του κεφαλιού, για τη σύνταξη sms ή email -ακόμα και όταν πρόκειται για σύντομα μηνύματα που δεν απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα για την αποστολή τους- αλλά και γενικά για την ενασχόληση με οποιαδήποτε κινητή συσκευή, ασκεί υπερβολική πίεση στον αυχένα.
«Δεν είναι υπερβολικό να πούμε ότι αυτή η καταπόνηση που υφίσταται ο αυχένας από την καθημερινή χρήση κινητών τηλεφώνων και ταμπλετών λειτουργεί συσσωρευτικά και με την πάροδο του χρόνου μπορεί να οδηγήσει σε εκφυλιστικές αλλοιώσεις και πόνο. Είναι κατανοητό ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η χρήση τους, αλλά η ελαχιστοποίηση του χρόνου κατά τη διάρκεια του οποίου απαιτείται κλίση του αυχένα προς τα κάτω, οπότε η τοποθέτησή τους στο ύψος των ματιών θα μπορούσε να περιορίσει τις βλάβες», συμβουλεύει ο κ. Κακαβάς.
3. Χρησιμοποιήστε handsfree
Είναι συνήθεια όλων όταν μιλάμε στο τηλέφωνο, είτε να σκύβουμε το κεφάλι εκτελώντας παράλληλα και άλλη εργασία, είτε να το γέρνουμε στο πλάι προκειμένου να συγκρατήσουμε το τηλέφωνο με τον ώμο. Οι κινήσεις αυτές ασκούν πιέσεις στον αυχένα, οι οποίες αποφεύγονται πλήρως εάν γίνεται χρήση κάποιας συσκευής handsfree.
4. Δυναμώστε τους αυχενικούς μυς
Η ακίνητη στάση επί πολλές ώρες μπροστά από τον υπολογιστή, ή το σκυμμένο κεφάλι για την εκτέλεση εργασιών προς εκπλήρωση των επαγγελματικών υποχρεώσεων δεν βοηθά στη διατήρηση της μυϊκής δύναμης του αυχένα, ούτε στην ευθυγράμμιση του κεφαλιού με τους ώμους. Ασκήσεις ενδυνάμωσης και διατάσεων πρέπει να εκτελούνται καθημερινά, προκειμένου να αποφευχθεί ο αυχενικός πόνος.
5. Πιείτε αρκετό νερό
Η κατανάλωση νερού βοηθά στην ενυδάτωση τους μεσοσπονδύλιων δίσκων, καθώς η σύνθεσή τους αποτελείται, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, από νερό. Η κατανάλωση 8 μεγάλων ποτηριών νερό την ημέρα που συστήνεται από τους ειδικούς για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού καλύπτουν και τη συγκεκριμένη ανάγκη.
6. Σωστή κατανομή φορτίου όταν σηκώνετε βάρος
Η άνιση κατανομή του βάρους κατά τη μεταφορά της τσάντας ή του χαρτοφύλακά σας προκαλεί στροφή του σώματος προς τη μια πλευρά, τεντώνοντας τους μυς του αυχένα και της πλάτης. Η σωστή στάση, η διατήρηση δηλαδή των ώμων στο ίδιο ύψος και της σπονδυλικής στήλης σε ευθεία γραμμή, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με την ορθή χρήση σακιδίου, προστατεύει από βλάβες ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης.
7. Διόρθωση της στάσης του σώματος
Η κακή στάση του σώματος μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς στον αυχένα και εν τέλει πόνο. Τέτοια στάση είναι η προβολή του κεφαλιού και των ώμων προς τα εμπρός. Η διόρθωση της στάσης με τη διατήρηση του πηγουνιού προς τα μέσα προσφέρει σημαντική προστασία του αυχένα, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι για κάθε 2,5 εκ. μετατόπισης του κεφαλιού προς τα εμπρός, προστίθεται βάρος περίπου 4,5 κιλών στους μυς του αυχένα και του επάνω μέρους της πλάτης.
8. Ο ρόλος του ύπνου
Έχει παρατηρηθεί πως όσοι κοιμούνται μπρούμυτα αντιμετωπίζουν συχνότερα προβλήματα με τον αυχένα τους, καθώς στρίβουν το κεφάλι στο πλάι για να μπορούν να αναπνέουν, με αποτέλεσμα την απώλεια της ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης που μπορεί να οδηγήσει σε κακώσεις ακόμα και σε κήλη των δίσκων.
Η ύπτια θέση είναι η καλύτερη προκειμένου να ξεκουράζεται επαρκώς η σπονδυλική στήλη. Όμως, αν προτιμάτε να κοιμάστε στο πλάι, επιλέξτε ένα κατάλληλο μαξιλάρι.
«Στις περιπτώσεις που έχει ήδη προκληθεί βλάβη στους σπονδύλους του αυχένα και ο πόνος δεν ανακουφίζεται σε λίγες ώρες, όπως συμβαίνει όταν ξυπνάμε με πονοκέφαλο ή αυχενικό πόνο λόγω κακής στάσης ύπνου, υπάρχει τρόπος μη επεμβατικής θεραπείας, που εστιάζει στο αίτιο και όχι απλά στο σύμπτωμα. Η μέθοδος Fysiotek χρησιμοποιείται πολλά χρόνια στην Αμερική και τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, όπου με τη χρήση ειδικών μηχανημάτων και ασκήσεων θεραπεύει βλάβες της σπονδυλικής στήλης, χωρίς παρενέργειες και ακτινοβολίες, απαλλάσσοντας τους ασθενείς από την ανάγκη λήψης φαρμάκων ή την υποβολή τους σε χειρουργική επέμβαση» καταλήγει ο κ. Κακαβάς.