Είναι ίσως ένα από τα μικρότερα όργανα που διαθέτουμε, ωστόσο η συμβολή του θυρεοειδούς στην υγεία μας είναι υψίστης σημασίας, αφού η λειτουργία του συνδέεται με τη ρύθμιση του μεταβολισμού ανάλογα με τις περιβαλλοντικές συνθήκες (πχ τη θερμοκρασία), τις ανάγκες του οργανισμού (πχ την κούραση) και τα συναισθήματα.
Ο θυρεοειδής αδένας εκκρίνει 2 μεταβολικές ορμόνες: την τρι-ιωδο-θυρονίνη (Τ3) και τη θυροξίνη (Τ4). Η εντολή για την έκκριση αυτών των ορμονών προέρχεται από τον εγκέφαλο, μέσω της έκκρισης μίας άλλης ορμόνης, της TSH. Όταν εντοπίζονται υψηλές τιμές της TSH, ο οργανισμός μας υποδεικνύει ότι ο θυρεοειδής υπολειτουργεί, μία κατάσταση γνωστή και ως υποθυρεοειδισμός. Αντίστροφα, όταν εντοπίζονται χαμηλές ποσότητες TSH, φαίνεται ότι ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί και τότε μιλάμε για υπερθυρεοδισμό.
Γιατί «νοσεί» ο θυρεοειδής αδένας;
Όπως προαναφέρθηκε, ο θυρεοειδής είναι αυτός που ρυθμίζει το μεταβολισμό ανάλογα με τις ανάγκες και τις συνθήκες. Για παράδειγμα, όταν κάνουμε γυμναστική, ο θυρεοειδής αυξάνει την λειτουργία του για να ωθήσει το μεταβολισμό. Το ίδιο κάνει και όταν έχουμε στρες ή πρέπει να αντιμετωπίσουμε μία στεναχώρια. Αντίθετα, όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας ο θυρεοειδής «ρίχνει» τη λειτουργία του μεταβολισμού, αφού δεν υπάρχουν και αυξημένες ανάγκες.
Για τους παραπάνω λόγους, η υπολειτουργία του θυρεοειδούς εκδηλώνεται συχνότερα με κόπωση, μελαγχολία ή αύξηση του βάρους, ενώ η υπερδραστηριότητά του με ένταση, απώλεια βάρους ταχυπαλμίες κλπ. Αντίθετα, ο υπερ-θυρεοειδισμός εμφανίζεται με συμπτώματα όπως υπερένταση, απώλεια βάρους, ταχυκαρδία, δυσανεξία στη ζέστη και γενικά συμπτώματα που συνδέονται με αυξημένο μεταβολισμό.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, που επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Μερικοί από αυτούς αναφέρονται παρακάτω.
- Έλλειψη βιταμίνης D, σελήνιου ή ιωδίου
- Χρόνια έκθεση του οργανισμού σε χημικά ή ορισμένα φάρμακα
- Αντίσταση στην ινσουλίνη
- Μεταβολικό σύνδρομο
- Μεταβολικό στρες
Συμπτώματα που δεν πρέπει να αμελήσεις
Ο οργανισμός σου θα βαρέσει σήμα κινδύνου, όταν υπάρχει κάποιο θέμα με το θυρεοειδή σου αδένα κι εσύ πρέπει να είσαι σε θέση να αναγνωρίσεις αυτά τα σημάδια, καθώς η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση όποιας διαταραχής είναι εξαιρετικά σημαντική. Παρακάτω θα βρεις τα συμπτώματα, που πρέπει να σε οδηγήσουν στο γιατρό σου, για την αναζήτηση πιθανών προβλημάτων στο θυρεοειδή.
Αίσθημα κόπωσης ή ανησυχία & ευερεθιστότητα
Ένα από τα πιο συχνά φαινόμενα, που παρατηρείται στις διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα είναι οι αλλαγές στη διάθεση και την ενέργεια. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις υποθυρεοειδισμού είναι συχνό φαινόμενο η υποτονικότητα, η μελαγχολία & το αίσθημα κόπωσης. Αντίθετα, όταν κάποιος πάσχει από υπερθυρεοειδισμό, βιώνει συχνά στρες, νευρικότητα & ευερεθιστότητα.
Τριχόπτωση
Τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός επηρεάζουν την ποιότητα και την ποσότητα των μαλλιών μέσω διαφορετικών διεργασιών. Η τριχόπτωση είναι ένα ακόμη σημάδι που δείχνει πως οι ορμόνες του θυρεοειδούς έχουν απορρυθμιστεί. Το πιθανότερο είναι ότι μετά την εξισορρόπηση των ορμονών, τα μαλλιά επανέρχονται.
Αύξηση ή απώλεια βάρους
Μια ανεξήγητη αλλαγή στο βάρος είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα μιας διαταραχής του θυρεοειδούς. Αύξηση σωματικού βάρους μπορεί να σημάνει χαμηλά επίπεδα ορμονών του θυρεοειδούς, μια κατάσταση που ονομάζεται υποθυρεοειδισμός. Αντίθετα, εάν ο θυρεοειδής παράγει περισσότερες ορμόνες από ό, τι χρειάζεται το σώμα, θα χάσετε βάρος απροσδόκητα. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως υπερθυρεοειδισμός. Ο υποθυρεοειδισμός είναι πολύ πιο κοινός.
Μειωμένη αντοχή στο κρύο ή στη ζέστη
Σε περιπτώσεις αποσταθεροποίησης του θυρεοειδούς αδένα είτε αυξάνονται είτε μειώνονται οι μεταβολικές διαδικασίες. Επομένως, σε περιπτώσεις υπερθυρεοειδισμού, οι καύσεις αυξάνονται με αποτέλεσμα αίσθημα ζέστης ή εφίδρωσης, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες. Από την άλλη μεριά στον υποθυρεοειδισμό επικρατεί αυξημένο αίσθημα κρύου.
Αϋπνία
Ανάλογα με τον τύπο του θυρεοειδή ( υπερθυρεοειδισμός ή υποθυρεοειδισμός ) παρατηρείται αντίστοιχα αϋπνία ή υπνηλία λόγω των διαφορετικών μεταβολικών διαταραχών, που τον συνοδεύουν.
Απορρύθμιση περιόδου
Οι περισσότερες μορφές θυρεοειδή προκαλούν κάποιο τύπο διαταραχής στην έμμηνο ρύση και στη ροή του αίματος.
Πρησμένα μάτια, που δίνουν την αίσθηση ότι έχουν «πεταχτεί» προς τα έξω
Είναι ένα συχνό φαινόμενο σε περιπτώσεις υπερθυρεοειδισμού. Παρατηρείται συσσώρευση ιστού πίσω από τα μάτια, κι έτσι παρατηρείται αυτή το ασυνήθιστο σύμπτωμα.
Προβλήματα στο γαστρεντερικό
Η υπερδραστηριότητα ή η μειωμένη δραστηριότητα του μεταβολισμού, ανάλογα με το είδους του θυρεοειδή, μπορεί να οδηγήσει σε διάρροια ή δυσκοιλιότητα.
Πιο λεπτό ή πιο σκληρό δέρμα
Όπως προαναφέρθηκε, ο θυρεοειδής ρυθμίζει το μεταβολισμό. Συνέπεια αυτού είναι και ο ρυθμός ανάπλασης του δέρματος. Έτσι, ανάλογα με την περίπτωση (υπερθυρεοειδισμός / υποθυρεοειδισμός), το δέρμα αναπλάθεται ταχύτερα, μένοντας λεπτό και λείο, ή με αργότερο ρυθμό, όπου κάνει το δέρμα τραχύ & σκληρό.