Ίλιγγος: Αίτια και αντιμετώπιση

27 Ιουνίου, 2024

Ο ίλιγγος είναι η αίσθηση κίνησης που εμφανίζεται στον οργανισμό, ανεξάρτητα από την πραγματική κίνηση του σώματος ή χωρίς συγκεκριμένη αιτία. Μπορεί να εκδηλωθεί ως αίσθημα περιστροφής ή ακόμα και ως αίσθημα πτώσης προς τα εμπρός ή προς τα πίσω, ή ακόμα και ως αίσθημα μετατόπισης του εδάφους κάτω από τα πόδια του ασθενούς, παρόμοια με τα εφέ ενός σεισμού.

Συνήθως υποδηλώνει πρόβλημα στο λαβύρινθο ή στις συνδέσεις του με το κεντρικό νευρικό σύστημα, εμφανιζόμενο σε περίπου 80% των περιπτώσεων. Είναι σημαντικό να διαχωριστεί από άλλα συμπτώματα όπως η απώλεια ισορροπίας, η ζάλη, η νευρική αναισθησία, η απώλεια συνείδησης ή οι διαταραχές στην όραση.

Αιτιολογία – Συμπτώματα – Θεραπεία

Το σύνδρομο του ιλίγγου οφείλεται σε βλάβες του Περιφερικού και του Κεντρικού νευρικού συστήματος και χρήζει αναλυτικής ΩΡΛ και νευρολογικής εξέτασης.

Σύνδρομα Ιλίγγου από Περιφερικές Βλάβες

Σύνδρομο Meniere (ή Ενδολεμφικός ύδρωπας). Προκαλείται από την διάταση του ενδολεμφικού χώρου του έσω ωτός. Δύο από τα γνωστά αίτια είναι η σύφιλη και η κάκωση της κεφαλής. Το κλασσικό σύνδρομο, συνίσταται σε επεισοδιακό ίλιγγο που διαρκεί 1-8 ώρες, Βαρηκοΐα για τις χαμηλές ηχητικές συχνότητες, ‘Εμβοές’ συνήθως χαμηλού τόνου που μοιάζει με ‘φύσημα’ και αίσθημα πίεσης στα αυτιά (βουητά).
Θεραπεία: Με χαμηλό σε χλωριούχο νάτριο διαιτολόγιο που σε μερικές περιπτώσεις ενισχύεται και με διουρητικά μπορεί να ελέγχονται τα συμπτώματα στις περισσότερες περιπτώσεις. Για τις περιπτώσεις που δεν ελέγχονται η χειρουργική αποσυμπίεσή του ασκού της έσω λέμφου είναι δυνατόν να επιφέρει ανακούφιση.
Λαβύρινθος
Το αίτιο παραμένει άγνωστο μολονότι συχνά ακολουθεί λοίμωξη της ανώτερης αναπνευστικής οδού και ασθενείς παρουσιάζουν συνεχή, συνήθως έντονο ίλιγγο που διαρκεί από λίγες μέρες έως μία βδομάδα και που συνοδεύεται από απώλεια της ακοής και εμβοές. Η ανάρρωση διαρκεί λίγες βδομάδες ενώ η ακοή από το αυτί με τη βλάβη είναι δυνατόν να αποκατασταθεί ή να παραμείνει μόνιμα ελαττωμένη.
Θεραπεία: Συμπτωματική. Επί ενδείξεως λοιμώδους νόσου προτείνεται αγωγή με αντιβιοτικά.
Αιθουσαία νευρωνίτιδα
Το αίτιο δεν έχει διευκρινιστεί. Προτάθηκε δε ως αίτιο η Ιογενής μονονευρίτιδα. Παρουσιάζεται με τη μορφή μιας συνήθως παροξυσμικής μορφής ιλίγγου χωρίς συνοδό βαρηκοΐα που είναι δυνατόν να επιμένει για μερικές μέρες ή βδομάδες πριν να υποχωρήσει.
Θεραπεία: Συμπτωματική.
Τραυματικός Ίλιγγος
Το συνηθέστερο αίτιο ιλίγγου που ακολουθεί τραυματισμό της κεφαλής είναι η διάσειση λαβύρινθου. Τα συμπτώματα συνήθως αμβλύνονται μέσα σε λίγες μέρες.
Ίλιγγος μεταβολής της θέσης της κεφαλής
Αποτελεί εξαιρετικά σύνηθες ενόχλημα. Οφείλεται είτε σε ανεπάρκεια του σπονουλοβασικού συστήματος που οδηγεί σε ελλειμματική αιμάτωση είτε σε δυσλειτουργία της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Κατά τυπικό τρόπο σε περιφερικές βλάβες παρατηρείται ένας λανθάνων χρόνος λίγων δευτερολέπτων που μεσολαβεί από την κίνηση της κεφαλής έως την εμφάνιση των συμπτωμάτων του ιλίγγου.
Ακουστικά νευρινώματα
Αυτοί οι όγκοι του αιθουσαίου νεύρου συνοδεύονται συνήθως με αστάθεια, απώλεια ισορροπίας, ίλιγγο, εμβοές και ετερόπλευση βαρηκοΐα.

Σύνδρομα Ιλίγγου που οφείλονται σε Κεντρικές Βλάβες

Συνήθη αίτια ιλίγγου είναι:

η αγγειακή νόσος του εγκεφαλικού στελέχους
η πολλαπλή σκλήρυνση
όγκοι του εγκεφαλικού στελέχους και της παρεγκεφαλίδας και άλλα

Άλλα αίτια
α. Υπογλυκαιμία
β. Διάφορα συστηματικά νοσήματα.
γ. Παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων όπως αντιβιοτικά, παυσίπονα, ηρεμιστικά ή οινόπνευμα κ.α.

Αντιμετώπιση του ασθενούς με Ίλιγγο – Οδηγίες
Η συμπτωματική θεραπεία του ασθενούς με ίλιγγο είναι χρήσιμη για την μείωση του παθολογικού αυτού αισθήματος και την απάλειψη συμπτωμάτων απ’ το φυτικό νευρικό σύστημα όπως ναυτία και έμετος.