Μια ομάδα ερευνητών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Στάνφορντ ανακάλυψε στοιχεία που υποδεικνύουν ότι η συσσώρευση λίπους σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος μπορεί να αποτελεί την κύρια αιτία της νόσου Αλτσχάιμερ.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η νόσος Αλτσχάιμερ συνδέεται με τη συγκέντρωση β-αμυλοειδούς, το οποίο σχηματίζει πλάκες ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα. Επιπλέον, έχει αναφερθεί ότι η πρωτεΐνη ταυ μπορεί να συγκεντρώνεται μέσα στα εγκεφαλικά κύτταρα.
Οι περισσότερες έρευνες που αφορούν την πρόληψη, την επιβράδυνση ή την καταπολέμηση της νόσου εστιάζουν στη μείωση ή την εξάλειψη αυτών των συσσωρεύσεων. Ωστόσο, τα νέα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό *Nature*, υποδεικνύουν ότι μπορεί να υπάρχει και άλλη αιτία πίσω από την ανάπτυξη της νόσου.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, όταν η νόσος Αλτσχάιμερ αναγνωρίστηκε αρχικά από τον Alois Alzheimer, διαπιστώθηκε ότι εκτός από τις πλάκες και τη συσσώρευση ταυ, υπήρχε επίσης συγκέντρωση σταγονιδίων λίπους στα εγκεφαλικά κύτταρα. Παρά την ανακάλυψη αυτή, η έρευνα σχετικά με το αν αυτή η συσσώρευση μπορεί να είναι αιτία της νόσου έχει προχωρήσει ελάχιστα από τότε.
Ως εκ τούτου, η ερευνητική, ομάδα στην οποία συμπεριλαμβάνονταν νευρολόγοι, ειδικοί σε βλαστοκύτταρα και μοριακοί βιολόγοι που συνδέονται με διάφορα ιδρύματα στις ΗΠΑ, επικεντρώθηκε στη λειτουργία του γονιδίου APOE -προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που εμπλέκεται στη μεταφορά σταγονιδίων λίπους στα νευρικά κύτταρα.
Προηγούμενη έρευνα έδειξε επίσης ότι υπάρχουν τέσσερις παραλλαγές APOE, με αριθμό από 1 έως 4, και ότι μία από αυτές, η APOE4, μεταφέρει το περισσότερο λίπος στα εγκεφαλικά κύτταρα, ενώ η APOE2 μεταφέρει το λιγότερο.
Τα πειράματα των επιστημόνων με το γονίδιο APOE
Η ομάδα αναρωτήθηκε εάν οι παραλλαγές APOE ενέχουν διαφορετικούς κινδύνους για την ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ. Για να το ανακαλύψουν, έκαναν μερικά πειράματα.
Στο πρώτο πείραμα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αλληλουχία μονοκυτταρικού RNA για να αναγνωρίσουν τις πρωτεΐνες μέσα σε ένα δοκιμαστικό νευρικό κύτταρο. Εφάρμοσαν ό,τι βρήκαν σε δείγματα ιστών που συλλέχθηκαν από άτομα που πέθαναν από τη νόσο Αλτσχάιμερ που είχαν διπλά αντίγραφα του APOE4 ή του APOE3.
Διαπίστωσαν ότι οι εγκέφαλοι των ανθρώπων με το γονίδιο APOE4 είχαν περισσότερα ανοσοκύτταρα με έναν τύπο ενζύμου που ενίσχυε την κίνηση των σταγονιδίων λίπους στα εγκεφαλικά κύτταρα. Σε ένα άλλο πείραμα, διαπίστωσαν ότι η εφαρμογή αμυλοειδούς σε εγκεφαλικά κύτταρα ατόμων με παραλλαγές APOE4 ή APOE3 έκανε τα κύτταρα να συσσωρεύουν περισσότερο λίπος.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η συσσώρευση αμυλοειδούς στον εγκέφαλο πυροδοτεί την ώθηση του λίπους στα εγκεφαλικά κύτταρα, οδηγώντας στη νόσο Αλτσχάιμερ.