Ένα επιστημονικό εύρημα που μπορεί να αλλάξει ριζικά την παγκόσμια μάχη κατά της ελονοσίας έρχεται στο φως, καθώς ερευνητές ανακοίνωσαν την ανακάλυψη ενός βακτηρίου που εμποδίζει τα κουνούπια να μεταφέρουν το θανατηφόρο παράσιτο Plasmodium. Η ασθένεια, που μεταδίδεται μέσω των τσιμπημάτων μολυσμένων κουνουπιών, προσβάλλει κάθε χρόνο εκατομμύρια ανθρώπους, κυρίως σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Το νέο εύρημα γεννά ελπίδες για μια ανατροπή στα έως τώρα δεδομένα, καθώς τα υπάρχοντα μέτρα πρόληψης —εντομοαπωθητικά, κουνουπιέρες και φαρμακευτικές θεραπείες— δεν έχουν καταφέρει να εξαλείψουν την ασθένεια.
Το βακτήριο, που εντοπίστηκε φυσικά σε πληθυσμούς κουνουπιών, δρα ως «ασπίδα» μέσα στο σώμα τους, μπλοκάροντας την εξέλιξη και αναπαραγωγή του Plasmodium. Με άλλα λόγια, το κουνούπι μπορεί να τσιμπήσει έναν μολυσμένο άνθρωπο, αλλά δεν καθίσταται φορέας ικανός να μεταδώσει την ελονοσία σε επόμενο θύμα. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν δοκιμές σε εργαστηριακά περιβάλλοντα αλλά και σε φυσικές συνθήκες, διαπιστώνοντας ότι το βακτήριο μειώνει τη μετάδοση της νόσου σε εντυπωσιακά επίπεδα.
Το πιο ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι το βακτήριο μπορεί να εξαπλωθεί μόνιμα σε πληθυσμούς κουνουπιών. Μέσω ελεγχόμενων παρεμβάσεων, οι επιστήμονες απελευθερώνουν κουνούπια που φέρουν το βακτήριο σε περιοχές υψηλής μετάδοσης. Με την πάροδο των μηνών, το βακτήριο μεταδίδεται σε ολόκληρο τον τοπικό πληθυσμό κουνουπιών, μειώνοντας σταδιακά και σταθερά τα κρούσματα ελονοσίας. Σε ορισμένες περιοχές όπου εφαρμόστηκε η μέθοδος πειραματικά, τα ποσοστά μόλυνσης σε ανθρώπους μειώθηκαν σχεδόν στο μισό.
Παρά τις αισιόδοξες εξελίξεις, οι επιστήμονες παραμένουν προσεκτικοί. Απαιτούνται περισσότερα πειράματα σε διαφορετικά οικοσυστήματα για να διαπιστωθεί αν η μέθοδος είναι αποτελεσματική και διαρκής σε παγκόσμια κλίμακα. Παράλληλα, πρέπει να εξεταστούν πιθανά περιβαλλοντικά και οικολογικά ζητήματα, καθώς η παρέμβαση σε φυσικούς πληθυσμούς εντόμων μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες.
Ωστόσο, η ανακάλυψη σηματοδοτεί ένα από τα σημαντικότερα βήματα των τελευταίων δεκαετιών στην προσπάθεια εξάλειψης της ελονοσίας. Αν οι δοκιμές συνεχίσουν να δείχνουν θετικά αποτελέσματα, το βακτήριο αυτό θα μπορούσε να γίνει το πιο ισχυρό όπλο της ανθρωπότητας απέναντι σε μια ασθένεια που εξακολουθεί να στοιχίζει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο.
