Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική φάση στη ζωή κάθε γυναίκας, σηματοδοτώντας το τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου. Συνήθως εμφανίζεται μεταξύ 45 και 55 ετών, με μέσο όρο γύρω στα 51. Ωστόσο, ολοένα και περισσότερες γυναίκες παρατηρούν σημάδια εμμηνόπαυσης ήδη από την ηλικία των 40 – ή και νωρίτερα. Γιατί, λοιπόν, συμβαίνει αυτή η πρόωρη εμφάνιση;
Η πρόωρη εμμηνόπαυση (πριν τα 40) ή η πρώιμη (πριν τα 45) μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, τόσο γενετικούς όσο και περιβαλλοντικούς.
1. Κληρονομικότητα και γενετική προδιάθεση
Η ηλικία εμμηνόπαυσης μπορεί να σχετίζεται με το πότε μπήκαν σε εμμηνόπαυση οι μητέρες ή οι γιαγιάδες. Γενετικά χαρακτηριστικά επηρεάζουν την ταχύτητα με την οποία εξαντλούνται τα ωοθυλάκια των ωοθηκών.
2. Αυτοάνοσα νοσήματα
Ορισμένα νοσήματα όπως ο θυρεοειδισμός ή ο λύκος μπορεί να επηρεάσουν τις ωοθήκες, προκαλώντας πρόωρη διακοπή της λειτουργίας τους.
3. Χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία
Οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε θεραπείες για καρκίνο ενδέχεται να παρουσιάσουν εμμηνόπαυση νωρίτερα, καθώς οι θεραπείες αυτές επηρεάζουν την ωοθηκική λειτουργία.
4. Χειρουργική αφαίρεση ωοθηκών
Η αφαίρεση των ωοθηκών οδηγεί άμεσα σε εμμηνόπαυση, ανεξαρτήτως ηλικίας.
5. Καθημερινό στρες και τρόπος ζωής
Υψηλά επίπεδα χρόνιου στρες, ακραία απώλεια βάρους, κακή διατροφή, κάπνισμα και έλλειψη ύπνου μπορούν να επιταχύνουν τη φυσιολογική πορεία προς την εμμηνόπαυση.
Η πρώιμη εμμηνόπαυση μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα όπως διαταραχές κύκλου, εξάψεις, ευερεθιστότητα και μειωμένη γονιμότητα. Είναι σημαντικό να ζητηθεί η συμβουλή γυναικολόγου εάν υπάρχουν τέτοια σημάδια, ώστε να γίνει έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη διαχείριση με ορμονική υποστήριξη ή άλλες παρεμβάσεις.
Η γνώση και η πρόληψη είναι το κλειδί για τη διατήρηση της υγείας μιας γυναίκας σε κάθε στάδιο της ζωής της.
