Οι οικονομικοί, κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν επιδεινώσει την ψυχική υγεία και αύξησαν τις εξαρτήσεις, με αποτέλεσμα την καταγραφή περισσότερων σοβαρών περιστατικών από την ιατρική κοινότητα. Ο Χρήστος Μπάκας, ψυχίατρος και αναπληρωτής γραμματέας του ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, τόνισε ότι «ο στόχος του ΙΣΘ είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών. Εστιάζουμε στην απώλεια ελέγχου της χρήσης ή της συμπεριφοράς, στις βλαβερές συνέπειες στην υγεία, την προσωπική και κοινωνική ζωή, στις θεραπευτικές επιλογές και στις μεθόδους πρόληψης των εξαρτήσεων.»
Οι εξαρτήσεις αλλάζουν με το χρόνο, επηρεάζοντας διάφορες γενιές και κοινωνικές ομάδες. Ενώ κάποιες εξαρτήσεις, όπως το κάπνισμα, έχουν δείξει σημαντική πρόοδο στην ευαισθητοποίηση, άλλες παραμένουν σε έξαρση. Το 2018, ο ΠΟΥ και άλλοι οργανισμοί υγείας ανακοίνωσαν πρόοδο στην απεξάρτηση, αλλά η κατάσταση έχει επανέλθει σε ανησυχητικά επίπεδα τα τελευταία χρόνια.
Οι ψυχίατροι προειδοποιούν για τα σημάδια που αφορούν όλες τις εξαρτήσεις και εμμονές. Αν γνωρίζετε τις συνέπειες της χρήσης αλκοόλ ή άλλων ουσιών και δυσκολεύεστε να σταματήσετε, αυτό είναι ένα σοβαρό σημάδι που απαιτεί προσοχή. Οι κοινωνικοί, πολιτισμικοί και οικονομικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ή αποφυγή εξαρτήσεων. Στις ανεπτυγμένες χώρες, παρατηρείται μείωση του αλκοολισμού, ενώ αλλού το πρόβλημα παραμένει έντονο, αγνοώντας κοινωνικές τάξεις και οικονομικές συνθήκες. Συχνά, οι άνθρωποι που υποφέρουν από εξαρτήσεις αποφεύγουν να μιλήσουν για το πρόβλημά τους, φοβούμενοι ότι η συζήτηση θα οδηγήσει σε παρέμβαση και αλλαγή.
