Μια νέα μελέτη έρχεται να γεμίσει αισιοδοξία όσες γυναίκες πάσχουν από καρκίνο του μαστού, αφού μια νέα εξέταση αίματος μπορεί να προβλέπει τις υποτροπές του καρκίνου του μαστού μήνες ή και χρόνια πριν αυτές γίνουν εμφανείς στις απεικονιστικές εξετάσεις.
Η «υπερευαίσθητη» εξέταση εντοπίζει ίχνη του γενετικού υλικού (DNA) των καρκινικών κυττάρων πριν αναπτυχθεί πλήρης υποτροπή. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να χορηγηθεί συμπληρωματική θεραπεία πριν ο καρκίνος καταστεί ανίατος.
Σε μικρή μελέτη, η εξέταση είχε ακρίβεια 100% στην πρόβλεψη των ασθενών που θα υποτροπίαζαν. Μάλιστα αυτό συνέβη έως και 3,5 χρόνια πριν γίνουν εμφανείς οι νέοι όγκοι στις απεικονιστικές εξετάσεις.
Αν το εύρημα αυτό επιβεβαιωθεί σε μεγαλύτερες μελέτες, θα μπορούσε να αλλάξει την φροντίδα των ασθενών και να σώσει πολλές ζωές, εκτιμούν οι ερευνητές.
Τα νέα ευρήματα παρουσιάσθηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO 2024). Το συνέδριο διεξάγεται στο Σικάγο.
Η νέα μελέτη
Όπως εξήγησαν επιστήμονες από το Ινστιτούτο Έρευνας του Καρκίνου (ICR) του Λονδίνου, η εξέταση εντοπίζει στο αίμα ίχνη του κυκλοφορούντος DNA του όγκου (ctDNA), το οποίο απελευθερώνουν τα καρκινικά κύτταρα. Δοκιμάστηκε σε 78 γυναίκες με διάφορες μορφές καρκίνου του μαστού σε αρχικά στάδια. Ειδικότερα έπασχαν:
- Οι 23 από τριπλά αρνητικό καρκίνου του μαστού
- Οι 35 από HER2 θετικό καρκίνο
- Οι 18 από καρκίνο του μαστού με θετικούς ορμονικούς υποδοχείς
Σε δύο περιπτώσεις ο ακριβής τύπος της νόσου δεν αναφέρθηκε. Οι επιστήμονες πήραν δείγματα αίματος από τις γυναίκες:
- Πριν από την έναρξη θεραπείας
- Μετά τον δεύτερο κύκλο χημειοθεραπείας
- Μετά την χειρουργική επέμβασης
- Ανά τρίμηνο κατά τον πρώτο χρόνο από τη διάγνωση
- Κάθε έξι μήνες για τα επόμενα 5 χρόνια
Τα ευρήματα
Σε 11 από τις ασθενείς εντοπίστηκαν ίχνη κυκλοφορούντος DNA του όγκου. Όλες υποτροπίασαν. Το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την ανίχνευση του DNA έως την εμφάνιση της υποτροπής στις απεικονιστικές εξετάσεις ήταν 15 μήνες κατά μέσον όρο. Το διάστημα αυτό είναι κατά 3 μήνες μεγαλύτερο απ’ ό,τι με τα υπάρχοντα τεστ για όλους τους τύπους καρκίνου του μαστού.
Το μέγιστο διάστημα που μεσολάβησε από τη νέα εξέταση έως την εμφάνιση των υποτροπών του καρκίνου ήταν 41 μήνες.
Από τις γυναίκες χωρίς ίχνη κυκλοφορούντος DNA, καμία δεν υποτροπίασε στη διάρκεια της μελέτης. Υπήρξαν όμως και τρεις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι γυναίκες είχαν μεν ίχνη κυκλοφορούντος DNA, αλλά δεν υποτροπίασαν.
Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι η ανίχνευση του ctDNA οποιαδήποτε στιγμή μετά την εγχείρηση ή την επόμενη πενταετία σχετιζόταν με πιο φτωχή ολική επιβίωση. Η μέση επιβίωση των γυναικών με ctDNA ήταν 62 μήνες. Αντιθέτως, έως στιγμής δεν έχει χάσει τη ζωή της καμία γυναίκα χωρίς ίχνη κυκλοφορούντος DNA του όγκου στο αίμα της.
Τα νέα ευρήματα «θέτουν τις βάσεις για καλύτερη παρακολούθηση των ασθενών μετά τη θεραπεία και ενδεχομένως για ανάπτυξη θεραπειών που θα παρατείνουν περαιτέρω τη ζωή τους», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Isaac Garcia-Murillas.
