Όσο η κλιματική αλλαγή “συνεχίζεται” και οι καταιγίδες και οι πλημμύρες προβλέπεται πως θα επιδεινωθούν, τόσο πιο συχνά θα κάνει την εμφάνισή της η λεπτοσπείρωση. Αφού το βακτήριο Leptospira που την προκαλεί ευδοκιμεί σε υγρό περιβάλλον και επιβιώνει για αρκετές ημέρες μέσα σε υδάτινες συλλογές.
Τι συνέβη στη Θεσσαλία
Η Ελλάδα επλήγη στις αρχές Σεπτεμβρίου 2023 από τον μεσογειακό κυκλώνα “Daniel” και λίγες εβδομάδες αργότερα από την καταιγίδα “Elias”. Οι πρωτοφανείς βροχοπτώσεις πλημμύρισαν εκτεταμένες περιοχές στη Θεσσαλία συνολικού εμβαδού περί τα 860 km2. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 40.000 κάτοικοι επηρεάστηκαν από τα πλημμυρικά φαινόμενα. Οι καταιγίδες και οι πλημμύρες ευνοούν την εμφάνιση κρουσμάτων λεπτοσπείρωσης καθώς τα βακτήρια αναδιανέμονται από την αναταραχή που προκαλεί η περίσσεια ορμητικού νερού και έτσι αυξάνεται η έκθεση του πληθυσμού. Η Leptospira, ένα αρνητικό κατά Gram βακτήριο ευδοκιμεί σε υγρό περιβάλλον και έχει τη δυνατότητα επιβίωσης για αρκετές ημέρες μέσα σε υδάτινες συλλογές.
Μεταξύ 5 Σεπτεμβρίου και 31 Δεκεμβρίου 2023, 296 από τους ασθενείς που επισκέφθηκαν τα νοσοκομεία της περιφέρειας Θεσσαλίας εκτιμήθηκαν με κλινική υποψία λεπτοσπείρωσης και οι 45 (15,3%) από αυτούς επιβεβαιώθηκαν εργαστηριακά.
Η συχνότητα καταγραφής των κρουσμάτων λεπτοσπείρωσης ήταν σημαντικά υψηλότερη (6,5/100.000) σε σύγκριση με τα ιστορικά δεδομένα των τελευταίων 10 ετών για την Θεσσαλία και την αντίστοιχη περίοδο (Μ.Ο κρουσμάτων: 0,13/100.000) (p<0,001).
Η λεπτοσπείρωση μετά από πλημμύρες μπορεί να αποτελέσει σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας
Η ενισχυμένη εργαστηριακή διερεύνηση, συμπεριλαμβανομένων των μοριακών δοκιμών σε δείγματα ούρων, είναι υψίστης σημασίας για την άμεση διάγνωση και θεραπεία των περιπτώσεων λεπτοσπείρωσης σε πλημμυρόπληκτες περιοχές. Η L. kirschneri εντοπίζεται για πρώτη φορά ως λοιμώδης παράγοντας στην Ελλάδα όμως και αντίστοιχες μελέτες με διάκριση είδους της Leptospira δεν έχουν πραγματοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό στη χώρα μας. Παράλληλα και στην Ευρώπη είναι λίγες οι καταγεγραμμένες ανθρώπινες μολύνσεις με L. kirschneri. Υπάρχουν αναφορές για κρούσματα σε ασθενείς στη Σλοβενία και στη Γερμανία.
Η λεπτοσπείρωση αναμένεται να εμφανίζεται συχνότερα τα επόμενα χρόνια, καθώς οι καταιγίδες και πλημμύρες αναμένεται να επιδεινωθούν λόγω του φαινομένου της κλιματικής κρίσης.
