Το μελάνωμα είναι μια σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος που προκύπτει από τα μελανοκύτταρα, τα κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη, την ουσία που δίνει χρώμα στο δέρμα. Αν και δεν είναι ο πιο κοινός τύπος καρκίνου του δέρματος, είναι ο πιο επικίνδυνος, καθώς μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα σε άλλα όργανα αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιοι άνθρωποι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν μελάνωμα.
Οι παράγοντες κινδύνου
- Έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV)
Η συχνή και παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, ειδικά χωρίς προστασία, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο. Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η έκθεση σε ισχυρή ακτινοβολία κατά τις ώρες 10 π.μ. έως 4 μ.μ., καθώς και τα ηλιακά εγκαύματα, ειδικά στην παιδική ηλικία. - Ανοιχτόχρωμο δέρμα και μάτια
Άτομα με λευκό δέρμα, φακίδες, ξανθά ή κόκκινα μαλλιά και γαλάζια ή πράσινα μάτια είναι πιο ευάλωτα, επειδή έχουν λιγότερη μελανίνη που να τους προστατεύει από τις βλαβερές ακτίνες UV. - Ιστορικό μελανώματος ή άλλων τύπων καρκίνου δέρματος
Όσοι έχουν ήδη διαγνωστεί με μελάνωμα ή έχουν συγγενείς με την ίδια πάθηση έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να το ξαναπαθήσουν. - Πολυάριθμοι ή μεγάλοι σπίλοι
Άτομα με πολλούς σπίλους (ελιές) ή με σπίλους που έχουν ακανόνιστο σχήμα και μέγεθος πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα, καθώς κάποιοι σπίλοι μπορεί να εξελιχθούν σε μελάνωμα. - Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως όσοι λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα ή πάσχουν από σοβαρές ασθένειες, έχουν αυξημένο κίνδυνο.
Πρόληψη και προσοχή
Η τακτική αυτοεξέταση του δέρματος και η επίσκεψη σε δερματολόγο για έλεγχο είναι σημαντικές. Χρησιμοποιήστε πάντα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας, φορέστε προστατευτικά ρούχα και αποφύγετε την υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές.
