Σημαντική βλάβη στο έντερο φαίνεται πως μπορεί να προκαλέσει το τεχνητό γλυκαντικό νεοτάμη, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη.
Όπως αναφέρει η επικεφαλής ερευνήτρια Havovi Chichger, η βλάβη προκαλείται με δύο τρόπους: Πρώτον, διασπώντας το στρώμα των κυττάρων που επενδύουν το έντερο, και δεύτερον, προκαλώντας την ασθένεια των προηγουμένως υγιών βακτηρίων του εντέρου, με αποτέλεσμα να εισβάλλουν στο τοίχωμα του εντέρου.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Frontiers in Nutrition , είναι η πρώτη που δείχνει αυτή τη διπλή αρνητική επίδραση της νεοτάμης στο έντερο, με αποτέλεσμα να προκαλεί βλάβες παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και στη σήψη.
Ο φόρος ζάχαρης
Για τη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας, πριν από έξι χρόνια, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου εισήγαγε εισφορά στη βιομηχανία αναψυκτικών. Αυτός ο «φόρος ζάχαρης» απαιτούσε την καταβολή εισφοράς για κάθε αναψυκτικό -που ισοδυναμούσε με την προσθήκη 72 πόντων από τους κατασκευαστές για ένα μπουκάλι αναψυκτικού τριών λίτρων.
Από τότε που εισήχθη η εν λόγω εισφορά, σημειώθηκε μείωση κατά σχεδόν 50% στη μέση περιεκτικότητα των αναψυκτικών σε ζάχαρη. Ενώ η μείωση της περιεκτικότητας σε ζάχαρη σίγουρα βοηθάει στην αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας, δεν δίνει την ίδια γλυκιά γευστική αντίληψη που οι καταναλωτές έχουν συνηθίσει να βιώνουν στη διατροφή τους. Σε αυτό το σημείο τα τεχνητά γλυκαντικά μπορούν να κάνουν την πραγματική διαφορά.
Τι είναι τα τεχνητά γλυκαντικά
Τα τεχνητά γλυκαντικά είναι χημικές ενώσεις που είναι έως και 600 φορές πιο γλυκές από τη ζάχαρη , με πολύ λίγες (ή καθόλου) θερμίδες, και είναι φτηνές και εύκολες στη χρήση τους από τους κατασκευαστές.
Τα παραδοσιακά τεχνητά γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη, η σουκραλόζη και η ακεσουλφάμη καλίου (ακεσουλφάμη Κ), βρίσκονται εδώ και πολλά χρόνια σε ένα ευρύ φάσμα τροφίμων και ποτών ως ένας τρόπος για να αυξηθεί η γλυκιά γεύση χωρίς να προστεθούν σημαντικές θερμίδες ή κόστος.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, υπάρχει διαμάχη στον τομέα αυτό. Αρκετές μελέτες έχουν υποδείξει πιθανές βλάβες στην υγεία που σχετίζονται με την κατανάλωση αυτών των γλυκαντικών ουσιών, οι οποίες κυμαίνονται από γαστρεντερικές παθήσεις έως άνοια.
Παρόλο που καμία από αυτές τις βλάβες δεν έχει αποδειχθεί, έχει ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη νέων γλυκαντικών ουσιών που προσπαθούν να αποφύγουν την πρόκληση προβλημάτων υγείας. Αυτά τα γλυκαντικά νέας γενιάς είναι έως και 13.000 φορές πιο γλυκά από τη ζάχαρη, δεν έχουν θερμίδες και δεν έχουν επίγευση (ένα κοινό παράπονο με τα παραδοσιακά γλυκαντικά). Ένα παράδειγμα αυτού του νέου τύπου γλυκαντικού είναι η νεοτάμη.
Η νεοτάμη αναπτύχθηκε ως εναλλακτική της ασπαρτάμης με στόχο να αποτελέσει μια πιο σταθερή και γλυκιά εκδοχή του παραδοσιακού γλυκαντικού. Είναι πολύ σταθερή σε υψηλές θερμοκρασίες, πράγμα που σημαίνει ότι είναι ένα καλό πρόσθετο για χρήση σε αρτοσκευάσματα. Χρησιμοποιείται επίσης σε αναψυκτικά και τσίχλες.
Η νεοτάμη έχει εγκριθεί για χρήση σε περισσότερες από 35 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, αν και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια των Τροφίμων επανεξετάζει επί του παρόντος τη γλυκαντική ουσία στο πλαίσιο μιας σειράς αξιολογήσεων κινδύνου βάσει στοιχείων για ορισμένα γλυκαντικά.
Ποια εντερικά κύτταρα σκοτώνει η νεοτάμη
Ενώ έχει αποδειχθεί ότι η νεοτάμη αλλάζει το προφίλ των βακτηρίων του εντέρου, πολύ λίγες έρευνες έχουν διερευνήσει την επίδραση της νεοτάμης στα κύτταρα του εντέρου.
Η νέα μελέτη που διεξήχθη είχε ως στόχο να καλύψει αυτό το κενό στις γνώσεις μας. Χρησιμοποιήθηκε ένα κυτταρικό μοντέλο του ανθρώπινου εντέρου και πρότυπα βακτήρια από το μικροβίωμα του ανθρώπινου εντέρου για να μελετηθεπί πώς η νεοτάμη που καταναλώνεται στη διατροφή θα μπορούσε να επηρεάσει την υγεία του εντέρου.
Διαπιστώθηκε ότι, σε υψηλότερες συγκεντρώσεις, η νεοτάμη μπορεί να σκοτώσει τα κύτταρα που επενδύουν το τοίχωμα του εντέρου και, σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις, το γλυκαντικό μπορεί να κάνει το έντερο πιο ευαίσθητο στις διαρροές. Και οι δύο αυτές επιδράσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε φλεγμονή του εντέρου, η οποία συνδέεται με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου ακόμα και σηψαιμία.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι η έκθεση των ανθρώπινων κυττάρων του εντέρου στην αποδεκτή από τους οργανισμούς ασφάλειας τροφίμων ημερήσια πρόσληψη νεοτάμης προκαλεί το θάνατο των κυττάρων. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι, επειδή η νεοτάμη έχει τόσο έντονα γλυκιά γεύση, είναι απίθανο ένα άτομο να καταναλώνει αρκετό γλυκαντικό στην καθημερινή του διατροφή ώστε να επιτύχει αυτή την ποσότητα.
Σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις νεοτάμης στη διατροφή, διαπιστώθηκε ότι η διάσπαση του εντερικού φραγμού ήταν επαρκής για να συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα μόλυνσης στο σώμα.
Στα μοντέλα των βακτηρίων του εντέρου, ενός τύπου E coli και E faecalis, η νεοτάμη δεν σκότωσε τα βακτήρια, αλλά αντίθετα αύξησε την ικανότητά τους να σχηματίζουν «βιοφίλμ». Όταν τα βακτήρια σχηματίζουν ένα βιοφίλμ, συσσωρεύονται μεταξύ τους ως προστατευτικός μηχανισμός που τα καθιστά πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Η μελέτη δείχνει επίσης ότι η νεοτάμη αυξάνει την ικανότητα των E coli να εισβάλλουν και να σκοτώνουν τα ανθρώπινα κύτταρα του εντέρου.
Τα ευρήματα αυτά μοιάζουν πολύ με εκείνα των παραδοσιακών γλυκαντικών ουσιών, όπως η σουκραλόζη και η ασπαρτάμη, όσον αφορά την επίδρασή τους στα βακτήρια του εντέρου και στα κύτταρα του ανθρώπινου εντέρου.
Αυτό υποδηλώνει ότι τα γλυκαντικά νέας γενιάς μπορεί να μην είναι η λύση που ελπίζαμε. Έτσι, παραμένει ακόμα το ενοχλητικό ερώτημα: πώς μπορούμε να απολαμβάνουμε μια γλυκιά γεύση στη διατροφή μας χωρίς τις βλάβες στην υγεία που φαίνεται να προκαλούν τα σάκχαρα, και πλέον οι γλυκαντικές ουσίες;
