Η εργασία σε βάρδιες αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι πολλών επαγγελμάτων, από την υγειονομική περίθαλψη και την αστυνομία μέχρι τη βιομηχανία και τις υπηρεσίες εστίασης. Ωστόσο, νέες επιστημονικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η εργασία με εναλλασσόμενες βάρδιες μπορεί να επηρεάζει αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνοντας την ευαισθησία σε ιώσεις και λοιμώξεις.
Η πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε σε διεθνές επιστημονικό περιοδικό παρακολούθησε πάνω από 1.500 εργαζόμενους σε βάρδιες για διάστημα δύο ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εργαζόμενοι που είχαν νυχτερινές ή εναλλασσόμενες βάρδιες εμφάνιζαν κατά μέσο όρο 30% περισσότερες περιπτώσεις κρυολογημάτων και γρίπης σε σχέση με τους εργαζόμενους με σταθερό πρωινό ωράριο. Οι επιστήμονες εξηγούν ότι η διατάραξη του κιρκαδικού ρυθμού, δηλαδή του φυσικού «ρολογιού» του σώματος, επηρεάζει τη λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων και τη ρύθμιση των φλεγμονωδών αποκρίσεων, καθιστώντας τον οργανισμό πιο ευάλωτο στους ιούς.
Η μελέτη υπογραμμίζει επίσης ότι οι νυχτερινές βάρδιες σχετίζονται με χαμηλότερη ποιότητα ύπνου και μειωμένη διάρκεια ανάπαυσης, παράγοντες που επιβαρύνουν το ανοσοποιητικό. Ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν οι ιώσεις είναι πιο συχνές, η συνδυασμένη επίδραση της έλλειψης ύπνου και η διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης.
Οι ερευνητές συνιστούν στους εργαζόμενους σε βάρδιες να λαμβάνουν μέτρα προφύλαξης, όπως τακτική υγιεινή των χεριών, εμβολιασμό για γρίπη, κατάλληλη διατροφή και επαρκή ύπνο, ακόμη και αν χρειάζεται να προσαρμόσουν τη ρουτίνα τους ώστε να εξασφαλίσουν καλύτερη ποιότητα ανάπαυσης. Επιπλέον, οι εργοδότες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο, σχεδιάζοντας σταθερές βάρδιες και ευέλικτα προγράμματα, ώστε να περιορίζεται η διατάραξη του κιρκαδικού ρυθμού.
Συνοψίζοντας, η εργασία σε βάρδιες δεν επηρεάζει μόνο την καθημερινή απόδοση και τη διάθεση, αλλά και την αντοχή του οργανισμού σε ιώσεις. Η ενημέρωση και η λήψη προληπτικών μέτρων είναι κρίσιμη για την προστασία της υγείας των εργαζομένων, ειδικά σε περιόδους υψηλής επιδημιολογικής επιβάρυνσης.
