Η χρόνια αϋπνία επηρεάζει αρνητικά τη συνολική υγεία του οργανισμού και προκαλεί προβλήματα συγκέντρωσης και αλλαγές στη διάθεση. Νέες έρευνες δείχνουν πως ένας στους δέκα ανθρώπους πάσχει από χρόνια αϋπνία.
Ως χρόνια αϋπνία ορίζεται η κατάσταση όπου ένα άτομο για τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα και για περισσότερους από 3 μήνες, χρειάζεται περισσότερα από 30 λεπτά προσπάθειας για να καταφέρει να αποκοιμηθεί. Αυτό το επαναλαμβανόμενο μοτίβο είναι τόσο βιολογικά στρεσογόνο που προκαλεί μια σειρά συμπτωμάτων καθ΄ όλη την διάρκεια της ημέρας, επισημαίνει η Δρ Rachel Salas, Καθηγήτρια Νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη.
Γιατί υποφέρουμε από αϋπνία;
Το πρώτο βήμα που μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε την αϋπνία είναι να προσδιορίσουμε την πηγή της, λένε οι ειδικοί.
Συχνά, η διατάραξη της συνηθισμένης ρουτίνας ύπνου μας εμφανίζεται παράλληλα με σημαντικές αλλαγές που συμβαίνουν στη ζωή ενός ανθρώπου, όπως μπορεί να είναι η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή ένα αιφνίδιο ιατρικό συμβάν. Σε πολλές περιπτώσεις, η αϋπνία συνυπάρχει με μεγάλα επίπεδα άγχους και κατάθλιψη.
Πολλές φορές, ακόμα και επαγγελματίες υγείας έχουν την τάση να διαχειρίζονται την αϋπνία ως συνεπακόλουθο μιας άλλης κατάστασης. Οι σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις ωστόσο την αναγνωρίζουν ως μια αυθύπαρκτη διαταραχή που πρέπει να προσεγγίζεται θεραπευτικά ανεξάρτητα από άλλα προβλήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας που μπορεί επίσης να συνυπάρχουν την ίδια περίοδο.
Όπως έχουν επίσης παρατηρήσει οι επιστήμονες, σε πολλές περιπτώσεις αυτή η διαταραχή ύπνου προκαλείται από το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, μια πάθηση που αφορά αξιόλογο μέρος του πληθυσμού κι όμως υποτιμάται ως αιτία αϋπνίας.
Το σύνδρομο εκδηλώνετε ως αίσθημα ανησυχίας και επιθυμίας για συνεχή κίνηση των χεριών, των ποδιών ή του κορμού, μην αφήνοντας το σώμα να χαλαρώσει και να αφεθεί στον ύπνο.
Εάν η αϋπνία που σας βασανίζει οφείλεται σε αυτή την αιτία, σηκωθείτε από το κρεβάτι, περπατήστε στο σπίτι, κάνετε κάποιες διατάσεις και προσπαθήστε να εκτονώσετε την σωματική υπερένταση πριν επιστρέψετε στην προσπάθεια να κοιμηθείτε, συνιστούν οι επιστήμονες.
Αφήστε το κρεβάτι σας
Ο χώρος που προορίζεται για την χαλάρωση μας δεν πρέπει να λειτουργεί ως ένα ακόμα πεδίο στρες, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Ακόμα χειρότερη είναι η ιδέα του να πιάσουμε το κινητό μας ή να ανοίξουμε την τηλεόραση ενώ είμαστε ξαπλωμένοι, σκεπτόμενοι ότι αυτό θα μας βοηθήσει να αποκοιμηθούμε. Είναι η λάθος κίνηση, εξηγούν νευρολόγοι, καθώς ο εγκέφαλος λαμβάνει αντικρουόμενα μηνύματα σχετικά με το τι ακριβώς πρέπει να κάνει στον χώρο που βρίσκεται.
Αν μετά από 20 λεπτά κατάκλισης δεν έχουμε καταφέρει να αποκοιμηθούμε, πρέπει να σηκωθούμε από το κρεβάτι, συμβουλεύουν οι γιατροί. Η μετακίνηση σε έναν άλλο χώρο του σπιτιού και η ενασχόληση με κάτι άσχετο, συχνά αρκεί για να μας βάλει ξανά στην τροχιά της φυσιολογικής χαλάρωσης που θα μας κάνει να νυστάξουμε και έτσι είναι πιθανότερο να αποκοιμηθούμε όταν ξαναπέσουμε στο κρεβάτι.
Η στρατηγική για… όνειρα γλυκά
Υπάρχει τρόπος να προετοιμάσουμε το έδαφος πριν ξαπλώσουμε έτσι ώστε να έχουμε περισσότερες πιθανότητες για έναν καλό ύπνο; Ναι, λένε οι ειδικοί. Και συνιστούν λίγο πριν την κατάκλιση την καθιέρωση μιας ρουτίνας προετοιμασίας για ύπνο που μπορεί να περιλαμβάνει ακόμα και την μουσική, κυρίως την κλασική, που μπορεί να βοηθήσει τον εγκέφαλό μας να χαλαρώσει από τα ερεθίσματα της ημέρας.
Την ίδια επίδραση μπορεί να έχει η ανάγνωση, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση διαλέξτε ένα λιγότερο ενδιαφέρον βιβλίο από ότι συνήθως, τονίζουν οι επιστήμονες.
Πάντως, σίγουρα αυτή δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να βάλουμε μπουγάδα ή να τσεκάρουμε τα email από το γραφείο μας, καθώς το ζητούμενο είναι να διδάξουμε τον εγκέφαλο μας ότι αυτή είναι η ώρα που πρέπει να ξεκινά η χαλάρωση του.
Εάν παρά τις προσπάθειες η αϋπνία επιμένει, υπάρχουν αποτελεσματικά φαρμακευτικά σκευάσματα και μάλιστα πολλά από αυτά φυτικής προέλευσης που μετά την συμβουλή του γιατρού μας μπορούν να μας βοηθήσουν να εξασφαλίσουμε τον πολύτιμο βραδινό μας ύπνο.
Σύμφωνα με τους γιατρούς, βοήθεια πρέπει να δίνεται και στις περιπτώσεις που εξακολουθούμε να ξυπνάμε κουρασμένοι, ευερέθιστοι και άτονοι ακόμα κι αν έχουν προηγηθεί 7 έως 9 ώρες ύπνου.
Αν παρατηρήσετε ότι ναι μεν κοιμάστε αρκετά αλλά εξακολουθείτε να είστε κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, ήρθε η ώρα να μιλήσετε με το γιατρό σας, λένε οι ειδικοί αφού μπορεί να αντιμετωπίζετε κάποια άλλη διαταραχή ύπνου.
