Η στυτική δυσλειτουργία (ΣΔ) αναφέρεται στην επαναλαμβανόμενη ή μόνιμη αδυναμία να επιτευχθεί ή να διατηρηθεί η στύση που απαιτείται για μια ικανοποιητική σεξουαλική επαφή.
Για τους άντρες κάτω των 40 ετών, το πρόβλημα επηρεάζει περίπου 1 στους 20, ενώ μεταξύ 40 και 60 ετών το ποσοστό φτάνει το 1 στους 10. Από την ηλικία των 60 ετών και άνω, περίπου 1 στους 5 άντρες αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Στην Ελλάδα, αν και δεν υπάρχουν μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες, υπολογίζεται ότι πάνω από 500.000 άντρες ζουν με τη στυτική δυσλειτουργία.
Η επίτευξη της στύσης είναι μια εξαιρετικά σύνθετη διαδικασία, στην οποία συμμετέχουν ο εγκέφαλος, ορμόνες, νεύρα, μύες, αγγεία και φυσικά τα συναισθήματα και ανώτερες ψυχικές λειτουργίες, όπως οι αισθήσεις, η μνήμη και η προσοχή. Μια διαταραχή στη διαδικασία αυτή μπορεί να είναι αίτιο στυτικής δυσλειτουργίας. Τα προβλήματα μπορεί να είναι οργανικά· στην πορεία, όμως, θα προστεθεί και το άγχος, το οποίο θα επιδεινώσει το πρόβλημα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και ανάστροφα, ενώ συχνά υπάρχει εξαρχής ένας συνδυασμός οργανικών και ψυχολογικών παραγόντων.
Ωστόσο, η έρευνα έχει δείξει ότι η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην προαγωγή της στύσης.
Οι ενισχυτικές τροφές
Σύμφωνα με μελέτες, οι ακόλουθες τροφές μπορεί να έχουν ιδιότητες που βοηθούν στην πρόληψη ή τη θεραπεία της ΣΔ:
1. Φρούτα
Μια 10ετής προοπτική μελέτη 25.096 μεσήλικων ανδρών έδειξε ότι όσοι κατανάλωναν τα περισσότερα φλαβονοειδή είχαν 9-11% μειωμένη συχνότητα ΣΔ σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν λιγότερα.
Οι συγγραφείς παρατήρησαν ότι η πιθανότητα ΣΔ μειώθηκε έως και 19% σε όσους κατανάλωναν τα ακόλουθα πέντε φρούτα, πλούσια σε φλαβονοειδή:
- φράουλες
- βατόμουρα
- μήλα
- αχλάδια
- εσπεριδοειδή
2. Σολομός
Μια μελέτη του 2016 σε τρωκτικά εξέτασε τη σχέση μεταξύ ωμέγα-3 λιπαρών οξέων και ΣΔ. Η μελέτη διαπίστωσε ότι η υψηλότερη πρόσληψη ωμέγα-3 βοηθά στη μείωση της φυσιολογικής βλάβης, η οποία με τη σειρά της μπορεί να μειώσει την ΣΔ.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH) του Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρει τον σολομό ελευθέρας αλιείας ως μία από τις πιο θεμελιώδεις τροφές για πρόσληψη ωμέγα-3. Ο σολομός που εκτρέφεται στο ιχθυοτροφεία μπορεί να έχει ελαφρώς λιγότερα θρεπτικά συστατικά καθώς τα ωμέγα-3 προέρχονται από τα φύκια, κάτι που δεν είναι κοινό στις ιχθυοκαλλιέργειες. Τα επίπεδα ωμέγα-3 στον σολομό εκτροφής εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το τι τρώνε τα ψάρια.
Για υψηλότερη πρόσληψη φυσικών ωμέγα-3, τα άτομα θα πρέπει να καταναλώνουν περισσότερο άγριο σολομό.
3. Ελαιόλαδο
Μια 7ετής μελέτη (κλινικές δοκιμές), που εξετάζει τη σχέση μεταξύ μεσογειακής δίαιτας και ΣΔ, αναφέρει το ελαιόλαδο ως ευεργετικό συστατικό.
Ωστόσο, η μελέτη εξετάζει μόνο το παρθένο και το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο ότι σε κάθε λάδι που περνά από μια διαδικασία διύλισης αλλάζει η μοριακή του δομή.
Η μελέτη εξετάζει τι κάνει η διύλιση στα έλαια τροφίμων, συμπεριλαμβανομένου του ελαιολάδου. Δείχνει ότι μπορεί να καταστρέψει τα αντιοξειδωτικά και τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες των ωμέγα-3. Αυτό αφαιρεί επίσης τις ιδιότητες που θα μπορούσαν να ωφελήσουν στην ΣΔ.
Τα άτομα που θέλουν να ενσωματώσουν έλαια στη διατροφή τους για ΣΔ και άλλα οφέλη για την υγεία θα πρέπει να εξετάσουν το μη επεξεργασμένο και έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.
4. Δημητριακά ολικής αλέσεως
Μια μελέτη του 2017 εξέτασε επίσης τις επιδράσεις των δημητριακών στη ΣΔ. Τα αποτελέσματα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι μια μεσογειακή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει δημητριακά ολικής αλέσεως, είναι πιο ωφέλιμη για τη θεραπεία της ΣΔ από μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι μια υγιεινή ισορροπημένη διατροφή, που περιλαμβάνει δημητριακά ολικής αλέσεως χωρίς δυνητικά επιβλαβή πρόσθετα, όπως φυτοφάρμακα, μπορεί να ωφελήσει τα άτομα με ΣΔ.
Ωστόσο, οι ερευνητές θα πρέπει να πραγματοποιήσουν περισσότερες μελέτες για να κατανοήσουν τα συνολικά οφέλη των δημητριακών ολικής αλέσεως για την υγεία.
5. Ξηροί καρποί και όσπρια
Μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι η κατανάλωση ξηρών καρπών και οσπρίων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της ΣΔ.
Η Υπηρεσία Ερευνών Γεωργίας (ARS) δηλώνει ότι τα όσπρια είναι η μόνη φυσική τροφή που περιέχει κατεχίνες και επικατεχίνες — ενώσεις που αποτελούν ένα υποσύνολο φλαβονοειδών.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν μελέτες που να συγκρίνουν τις διαφορές σε κάθε τύπο ξηρών καρπών ή οσπρίων και τη ρεαλιστική επίδρασή τους στη ΣΔ.
6. Βότανα και μπαχαρικά
Το ARS αναφέρει επίσης βότανα και μπαχαρικά που έχουν υψηλές ποσότητες φλαβονοειδών.
Αυτά περιλαμβάνουν:
- μαϊντανό
- θυμάρι
- δενδρολίβανο
- βρώσιμους βολβούς
- εστραγκόν
- ρίγανη
7. Κρέατα και πουλερικά
Ένα συστατικό τροφής που θα μπορούσε να ωφελήσει την ΣΔ είναι η L-αργινίνη, ένα αμινοξύ που βρίσκεται σε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες.
Έρευνα του 2017 προτείνει ότι τα επίπεδα L-αργινίνης είναι χαμηλότερα στους άνδρες με ΣΔ. Το σώμα χρησιμοποιεί L-αργινίνη για την παραγωγή νιτρικού οξειδίου. Αυτό είναι ένα μόριο που διευρύνει και χαλαρώνει τα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνοντας τη ροή του αίματος στο πέος.
Τα τρόφιμα που είναι καλές πηγές L-αργινίνης περιλαμβάνουν:
- πουλερικά
- κόκκινο κρέας
- ψάρι
- ξηρούς καρπούς
- γαλακτοκομικά προϊόντα
8. Φυλλώδη λαχανικά
Τα νιτρικά άλατα είναι ενώσεις τροφίμων που μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα του μονοξειδίου του αζώτου. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί επίσης να μειώσουν την αρτηριακή πίεση και τη φλεγμονή.
Οι τροφές που περιέχουν υψηλά επίπεδα νιτρικών περιλαμβάνουν:
- ρόκα
- σπανάκι
- μαρούλι
- ραπανάκι
9. Τσάι και καφές
Μια μελέτη του 2020 αναφέρει ότι το τσάι αυξάνει τα φλαβονοειδή. Αντίστοιχα, άλλη μελέτη του 2018, που εξέταζε την επίδραση του καφέ στη ΣΔ, διαπίστωσε ότι η μακροχρόνια πρόσληψη καφέ δεν σχετίζεται με τον κίνδυνο ΣΔ. Στην πραγματικότητα, δεδομένου ότι ο καφές περιέχει αντιοξειδωτικά, τα μέτρια επίπεδα μπορεί να βοηθήσουν στη δημιουργία αντίστασης στη φλεγμονή.
