Σύμφωνα με μια αναθεωρημένη μελέτη, το 20% των ηπατικών βλαβών που προκαλούνται από χημικές ουσίες σχετίζονται με την αλόγιστη και μη ισορροπημένη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής και βοτάνων, ένα φαινόμενο που ήταν σπάνιο πριν από περίπου δέκα χρόνια.
Μια άλλη έρευνα αποκάλυψε ότι σχεδόν το 50% των ενηλίκων στις ΗΠΑ καταναλώνουν συμπληρώματα που περιέχουν μικροθρεπτικά συστατικά, βότανα και πρωτεΐνες, ενώ αρκετοί λαμβάνουν και παράνομα αναβολικά στεροειδή για να ενισχύσουν την αθλητική τους απόδοση. Παρόμοια τάση παρατηρείται και στην Ευρώπη.
«Γενικά, οι βλάβες του ήπατος από συμπληρώματα δεν είναι συχνές. Ωστόσο, η υπερκατανάλωση, η χρήση συνδυασμών συμπληρωμάτων χωρίς έλεγχο, η παρατεταμένη λήψη ή ο συνδυασμός τους με φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις», αναφέρει ο κ. Ευμένης Π. Καραφυλλίδης, κλινικός διαιτολόγος και διευθυντής του Διαιτολογικού Τμήματος Metropolitan General.
«Πολλά συνταγογραφούμενα φάρμακα έχουν συνδεθεί με ηπατική βλάβη και σοβαρές παρενέργειες, ενώ οι επιπλοκές από τη χρήση συμπληρωμάτων μπορεί να είναι δύσκολα αναγνωρίσιμες», προσθέτει. Συνήθως, οι ασθενείς μπορεί να παρατηρήσουν αρχικά συμπτώματα όπως κόπωση και ναυτία, και αργότερα να αντιμετωπίσουν πιο σοβαρές καταστάσεις όπως ίκτερο και ψυχικές διαταραχές.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος ηπατικής βλάβης προέρχεται από φάρμακα που είναι απαραίτητα για την υγεία, σε αντίθεση με τα συμπληρώματα που συχνά δεν έχουν αποδεδειγμένα οφέλη και ενδέχεται να είναι επικίνδυνα. Οι καταναλωτές έχουν εύκολη πρόσβαση σε συμπληρώματα που συνοδεύονται από υπερβολικές υποσχέσεις για βελτίωση της υγείας.
Για να αξιολογηθεί το φαινόμενο των ηπατικών βλαβών από συμπληρώματα, οι ερευνητές εξέτασαν πολλές δημοσιευμένες μελέτες, συμπεριλαμβανομένων 130 περιπτώσεων που καταγράφηκαν στις ΗΠΑ. Περισσότερο από το ένα τρίτο των περιπτώσεων σχετίζεται με στεροειδή, ενώ οι υπόλοιπες αφορούν 116 διαφορετικά προϊόντα που περιέχουν πολλαπλά συστατικά, με ελάχιστες ενδείξεις για το ποιο μπορεί να είναι επιβλαβές.
Πολλές περιπτώσεις ηπατικής βλάβης συνδέονται με προϊόντα που πωλούνται με διάφορες ετικέτες, και η έλλειψη πλήρους καταλόγου συστατικών καθιστά δύσκολη την ταυτοποίηση των επικίνδυνων στοιχείων. Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι καταναλωτές συχνά δεν ενημερώνουν τους γιατρούς τους για τη χρήση συμπληρωμάτων, γεγονός που καθιστά δύσκολη την παρακολούθηση των ανεπιθύμητων ενεργειών.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα συμπληρώματα μπορεί να είναι απαραίτητα για συγκεκριμένες ομάδες ασθενών ή ατόμων με διατροφικά προβλήματα. «Με τη σωστή καθοδήγηση και παρακολούθηση, τα συμπληρώματα μπορούν να προσφέρουν λύσεις σε δύσκολες καταστάσεις», τονίζει ο κ. Καραφυλλίδης.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχει κανένα θαυματουργό προϊόν που να μπορεί να επιφέρει αναρίθμητα οφέλη, και η χρήση τους μπορεί να αποβεί επικίνδυνη. Αν σκέφτεστε να ξεκινήσετε ή ήδη χρησιμοποιείτε συμπληρώματα, συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον διαιτολόγο σας για την καλύτερη καθοδήγηση και επιλογές, όπως τονίζει ο κ. Καραφυλλίδης.
