Οι μικροοργανισμοί που υπάρχουν ούτως ή άλλως στο στόμα αποτελούν τη φυσιολογική μικροχλωρίδα της περιοχής. Μεταξύ αυτών των μικροοργανισμών συγκαταλέγονται και οι μύκητες. Ένας από τους πιο κοινούς μύκητες που εντοπίζονται στη στοματική κοιλότητα είναι ο μύκητας Candida Albicans.
Τι γίνεται όμως όταν κάποιοι μικροοργανισμοί, όπως είναι οι μύκητες ξεκινούν να πολλαπλασιάζονται έναντι άλλων και παρατηρούνται ανισορροπίες στη «χημεία» του στόματος;
Τότε, λοιπόν, κάνουμε λόγο για μυκητίαση στο στόμα ή μυκητώδη στοματίτιδα.
Τι είναι η μυκητίαση στο στόμα;
Η μυκητίαση στο στόμα είναι μία μόλυνση που οφείλεται σε ένα μύκητα και εντοπίζεται στη στοματική κοιλότητα συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της γλώσσας. Ο μύκητας Candida Albicans είναι υπεύθυνος για την μόλυνση αυτή στο στόμα, γι’ αυτό μπορεί κανείς να τη συναντήσει και ως καντιντίαση. Όπως προαναφέρθηκε, ο εν λόγω μικροοργανισμός ζει μέσα στο σώμα συμβιωτικά με άλλους σε συγκεκριμένη συγκέντρωση χωρίς να βλάπτει την περιοχή. Το πρόβλημα ξεκινά όταν ο μύκητας αυτός πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα και υπερισχύει των υπόλοιπων.
Πρόκειται για μία ήπια μόλυνση που δε σχετίζεται συχνά με επείγουσες ιατρικές καταστάσεις και μπορεί να αντιμετωπιστεί με την ανάλογα θεραπεία. Παρόλα αυτά, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, σε συνδυασμό με ένα πεσμένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να προκαλέσει και άλλα προβλήματα.
Αυτή η πάθηση μπορεί επηρεάζει όλα τα άτομα ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας κλπ. Όμως φαίνεται ότι είναι συχνότερη σε βρέφη και παιδιά, σε ηλικιωμένους, σε άτομα με τεχνητές οδοντοστοιχίες και σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
Πώς προκαλείται;
Όπως προαναφέρθηκε, υπεύθυνος για την πρόκληση στοματικής μυκητίασης είναι ο μύκητας Candida. Βέβαια, προκειμένου να συμβεί αυτό, πρέπει να έχουν δημιουργηθεί ορισμένες συνθήκες.
Ας δούμε τα πράγματα πιο αναλυτικά.
Όταν ο μύκητας πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα, ξεκινά να υπερισχύει των «καλών» μικροοργανισμών, οπότε και η ισορροπία του συστήματος του στόματος διαταράσσεται. Το αποτέλεσμα είναι η μόλυνση από το μύκητα. Αυτή η ανισορροπία που οδηγεί στη μόλυνση συνήθως είναι αποτέλεσμα κάποιου άλλου υποκείμενου νοσήματος.
Οι πιο κοινές συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη της μόλυνσης είναι οι εξής:
1. Εξασθενημένο ανοσοποιητικό
2. Χημειοθεραπείες ή ακτινοθεραπείες
3. Ασθένειες και παθήσεις, όπως είναι το aids, ο καρκίνος ή ο διαβήτης
4. Μετάδοση του μύκητα κατά τον τοκετό στο βρέφος και νόσηση
5. Παρενέργειες φαρμάκων, όπως είναι τα αντιβιοτικά, τα ηρεμιστικά, τα αντισυλληπτικά, τα χάπια για την πίεση και τα κορτικοστεροειδή
6. Χρήση ναρκωτικών
7. Υποσιτισμός
8. Κάπνισμα
9. Ξηροστομία
10. Βρώμικες ή μη φροντισμένες οδοντοστοιχίες
11. Εγκυμοσύνη
12. Μεγάλη ηλικία
13. Ενδοκρινικές διαταραχές
Πώς θα κατάβουμε ότι το έχουμε – Συμπτώματα
Αν και η καντιντίαση είναι μία κατάσταση, η οποία μπορεί να μην ειδοποιήσει τον πάσχοντα με συγκεκριμένα συμπτώματα, ωστόσο υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που συχνά σχετίζονται με αυτή τη μόλυνση. Αυτά είναι ανάλογα της μορφής και της σοβαρότητας της κατάστασης.
Αυτά είναι τα εξής:
1. Αίσθημα καύσου
2. Άσχημη γεύση
3. Ξαφνική αίσθηση ξηρού στόματος – Ξηροστομία
4. Ερυθρότητα στη γλώσσα ή/και την υπερώα
5. Λεία γλώσσα με ενοχλήσεις και πόνο
6. Άσπρες ή κιτρινωπές κηλίδες ή/και πληγές στο στόμα και στην γλώσσα
7. Πληγές στις γωνίες των χειλιών με συνοδό πόνο όταν ανοίγει το στόμα
8. Πόνος ή δυσκολία κατά την κατάποση
9. Πυρετός
10. Αίσθηση ότι κάτι έχει «κολλήσει» στο λαιμό
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η μυκητίαση στο στόμα πρέπει να αντιμετωπιστεί θεραπευτικά, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο να μετατραπεί σε μία χρόνια κατάσταση.
Όλοι οι τρόποι αντιμετώπισης
Όταν εμφανιστεί μία μυκητίαση στο στόμα του ατόμου, τότε πέρα από τη θεραπεία της μόλυνσης, είναι επιτακτικό να διερευνηθεί κάποιος πιθανός υποκείμενος παράγοντας, που οδήγησε σε αυτήν.
Όσον αφορά την θεραπεία της μόλυνσης αυτή περιλαμβάνει κάποια τοπικά ή συστηματικά φάρμακα με αντιμυκητιασική δράση. Βέβαια, η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας ορίζεται από παράγοντας όπως είναι η βαρύτητα της κατάστασης, η ηλικία και η συνολική υγεία του ατόμου. Ο στόχος της θεραπείας είναι η πρόληψη της περαιτέρω εξάπλωσης του μύκητα και η επαναφορά της ισορροπίας στη στοματική κοιλότητα.
Προκειμένου να αποδώσει τα μέγιστα η φαρμακευτική αντιμετώπιση της μυκητίασης, είναι σημαντικό ο ασθενής να ακολουθεί και μία αυστηρή ρουτίνα στοματικής υγιεινής στο σπίτι. Μερικές καλές πρακτικές που ενδείκνυνται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι οι εξής:
· Καθημερινή αντικατάσταση της οδοντόβουρτσας μέχρι να περιοριστεί η μόλυνση
· Χρήση μαλακής οδοντόβουρτσας, προκειμένου να αποφευχθούν τραυματισμοί, που θα επιδεινώσουν την κατάσταση
· Παύση της χρήσης διάφορων στοματικών σπρέι και διαλυμάτων.
