Σύμφωνα με τους επιστήμονες η συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να μαθαίνεις για τον εαυτό σου και να εφαρμόζεις αυτήν τη σοφία στον κόσμο γύρω σου.
Έρευνες δείχνουν ότι η υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη συνδέεται με μια σειρά από οφέλη, όπως καλύτερη ψυχική υγεία και σχέσεις, υψηλότερη εργασιακή ικανοποίηση και καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις.
Ο όρος συναισθηματική νοημοσύνη επινοήθηκε τη δεκαετία του 1990 και στη συνέχεια διαδόθηκε από τον ψυχολόγο και συγγραφέα Daniel Goleman στο βιβλίο του “Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ”.
Εδώ είναι τα 5 συστατικά που αναφέρει:
1. Αυτογνωσία
Εάν έχετε αυτογνωσία, μπορείτε να διακρίνετε τα δικά σας πρότυπα συμπεριφορών και κινήτρων. Γνωρίζετε το πώς τα συναισθήματα και οι πράξεις σας επηρεάζουν τους γύρω σας, προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Μπορείτε να ονομάσετε τα δικά σας συναισθήματα όταν εμφανιστούν και να καταλάβετε γιατί νιώθετε όπως νιώθετε.
Το να έχετε αυτογνωσία μπορεί επίσης να σημαίνει ότι είστε ταπεινοί, χωρίς έπαρση.
2. Αυτορρύθμιση
Εάν μπορείτε να αυτορυθμιστείτε, οι συναισθηματικές σας αντιδράσεις είναι ανάλογες με τις εκάστοτε δεδομένες συνθήκες.
Ξέρετε πώς να κάνετε παύση, όταν χρειάζεται, και πώς να ελέγχετε τις παρορμήσεις σας. Σκέφτεστε πριν δράσετε και υπολογίζετε τις συνέπειες.
Σημαίνει επίσης ότι ξέρετε πώς να εκτονώνετε την ένταση, να διαχειρίζεστε τις συγκρούσεις, να αντιμετωπίζετε δύσκολα σενάρια και να προσαρμόζεστε στις αλλαγές στο περιβάλλον σας. Έχει να κάνει με το να αναδείξεις το κομμάτι του εαυτού σου που βοηθά στη διαχείριση των συναισθημάτων.
3. Κίνητρο
Εάν έχετε εγγενή κίνητρα, τότε έχετε δίψα για προσωπική ανάπτυξη. Είναι αυτό που σας ωθεί να πετύχετε, όποια κι αν είναι αυτή η εκδοχή της επιτυχίας.
Εμπνέεστε για να πετύχετε στόχους, επειδή σας βοηθά να αναπτυχθείτε ως άτομο, αντί να το κάνετε για εξωτερικές ανταμοιβές, όπως χρήματα, φήμη, θέση ή αναγνώριση.
4. Ενσυναίσθηση
Εάν έχετε ενσυναίσθηση, έχετε ένα υγιές επίπεδο εγωκεντρισμού, αλλά όχι με την έννοια του εγωισμού.
Στις συνομιλίες, μπορείτε να “μπείτε στην θέση” του άλλου. Μπορείτε να καταλάβετε τους λόγους που φέρεται όπως φέρεται ή τις αποφάσεις που έχει κληθεί να πάρει στη ζωή του. Ακόμα κι αν δεν σας έχει συμβεί το ακριβές ίδιο σενάριο ζωής, μπορείτε να φανταστείτε πώς μπορεί να νιώθει ο άλλος και να είστε συμπονετικοί γι’ αυτό που περνάει.
Δεν βιάζεστε να κρίνετε τους άλλους και έχετε την επίγνωση ότι όλοι κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε με τις συνθήκες που μας έχουν δοθεί. Όταν γνωρίζουμε καλύτερα, τότε πράττουμε και καλύτερα.
5. Κοινωνικές δεξιότητες
Εάν έχετε αναπτύξει τις κοινωνικές σας δεξιότητες, είστε ικανοί να εργάζεστε σε ομάδες. Αναγνωρίζετε την ύπαρξη των άλλων και τις ανάγκες τους σε μια συζήτηση ή επίλυση συγκρούσεων.
Ενθαρρύνετε τη συνομιλία, είστε ενεργοί ακροατές με οπτική επαφή, δεξιότητες λεκτικής επικοινωνίας και ανοιχτή γλώσσα του σώματος. Ξέρετε πώς να αναπτύξετε μια σχέση με τους άλλους ή να εκφράζετε ηγετικά στοιχεία, εάν το απαιτεί η περίσταση.
Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά όντα. Οι διαπροσωπικές συνδέσεις είναι μέρος της φύσης μας. Όσο περισσότερο μπορούμε να οικοδομήσουμε θετικές σχέσεις και να αναπτύξουμε συνεργατικές συνδέσεις, τόσο πιο εμπλουτισμένη μπορεί να είναι η ζωή μας.
Δεν αποτελεί έκπληξη, ότι έρευνες έχουν δείξει συσχέτιση μεταξύ υψηλότερης συναισθηματικής νοημοσύνης και ευτυχίας.
Αλλά ακόμα και όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα, η συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να σας βοηθήσει και σε αυτό.
Σε ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον, οι μαθητές που επιδεικνύουν υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη, ειδικά στους τομείς της συναισθηματικής ρύθμισης και της ενσυναίσθησης, μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να βιώσουν εκφοβισμό, σύμφωνα με έρευνα.
Η εργασία είναι ένα άλλο παράδειγμα. Έρευνα του 2013 υποδηλώνει ότι η ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να σας βοηθήσει να επιτύχετε τους στόχους της εργασίας σας και να αυξήσετε την ικανοποίησή σας από αυτήν, εν μέρει λόγω των θετικών σχέσεων που καλλιεργούνται στον εργασιακό χώρο.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, η υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει και τους άλλους ανθρώπους γύρω σας να επιτύχουν, ιδιαίτερα σε ομαδικά έργα. Όταν διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας, αυτό επηρεάζει τους γύρω σας να κάνουν το ίδιο. Όλοι κερδίζουν!
