Παλαιότερα το γκριζάρισμα των μαλλιών θεωρείτο το πρώτο σημάδι γήρατος, ωστόσο σήμερα γνωρίζουμε πως μπορεί απλά να είναι ένα κληρονομικό θέμα. Ακόμη, στο πρόωρο γκριζάρισμα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και το άγχος.
Τι προκαλεί τα γκρίζα μαλλιά
Το γκριζάρισμα έχει να κάνει με την μελανίνη και, συγκεκριμένα, με την έλλειψη μελανίνης. Η μελανίνη είναι η χρωστική ουσία που δίνει στις τρίχες το χρώμα τους. Καθορίζει επίσης το χρώμα των ματιών και του δέρματος (π.χ. είναι ο λόγος που κάποιοι έχουν πανάδες).
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα βλαστοκύτταρα που ωριμάζουν για να γίνουν κύτταρα που παράγουν μελανίνη μπορεί να φθαρούν, να καταστραφούν ή να χάσουν τα συστήματα υποστήριξης που τα συντηρούν σε καλή λειτουργία. Οι παράγοντες που αναφέρονται παρακάτω μπορεί επίσης να προκαλέσουν αλλαγή χρώματος στα μαλλιά:
- Ηλικία
- Γεωγραφικό κλίμα της περιοχής διαμονής του ατόμου
- Έκθεση σε χημικά
- Γενετικά ελαττώματα
- Ορμόνες
- Ρύποι
- Τοξίνες
Άσπρα μαλλιά εναντίον γκρίζων μαλλιών
Τα κύτταρα που παράγουν μελανίνη ονομάζονται μελανοκύτταρα. Εκείνα που δίνουν στα μαλλιά σας το χρώμα τους βρίσκονται στον θύλακα της τρίχας, εκεί δηλαδή όπου αναπτύσσεται μια τρίχα.
Με την πάροδο του χρόνου, τα μελανοκύτταρα παράγουν όλο και λιγότερη μελανίνη και τελικά σταματούν να την παράγουν εντελώς. Η έλλειψη μελανίνης κάνει τα μαλλιά σας να χάσουν το χρώμα τους. Τα γκρίζα μαλλιά έχουν μειωμένη μελανίνη, ενώ τα λευκά στερούνται εντελώς μελανίνης στα τριχοθυλάκια.
Τι προκαλεί το πρόωρο γκριζάρισμα
Υπάρχουν αρκετοί πιθανοί λόγοι για κάτι τέτοιο. Θα μπορούσε να οφείλεται στην κληρονομικότητα ή στον τρόπο ζωής και στο περιβάλλον σας.
Δείτε πότε θεωρείται ότι πρόωρο το γκριζάρισμα των μαλλιών, ανάλογα με την εθνικότητα του ατό μου:
- Λευκοί: πριν την ηλικία των 20 ετών
- Ασιάτες: πριν από την ηλικία των 25 ετών
- Αφρικανικής καταγωγής: πριν από τα 30
Το κάπνισμα μπορεί να κάνει τις γκρίζες τρίχες να εμφανιστούν νωρίτερα από ό,τι περιμένατε. Όσο περισσότερο καπνίζετε, τόσο περισσότερο αυξάνεται ο κίνδυνος πρόωρου γκριζαρίσματος.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες -όπως οι υπεριώδεις ακτίνες και οι ατμοσφαιρικοί ρύποι- θα μπορούσαν να ευθύνονται εν μέρει.
Το άγχος είναι ένας άλλος πιθανός λόγος για πρόωρα γκρίζα μαλλιά. Μετά από σχετική έρευνα πιστεύεται ότι οι ελεύθερες ρίζες (βλαβερές χημικές ουσίες που προκαλούνται από το στρες, το κάπνισμα, τη φλεγμονή ή την έκθεση στην ακτινοβολία) μπορεί να είναι υπεύθυνες για την καταστροφή των μελανοκυττάρων που παράγουν χρωστική ουσία.
Μια μελέτη του 2021 βρήκε στοιχεία που συνδέουν το ψυχολογικό στρες με τα γκριζαρισμένα μαλλιά στους ανθρώπους.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, το πρόωρο γκριζάρισμα μπορεί να είναι σημάδι ιατρικού προβλήματος, όπως λεύκη (μια κατάσταση που κάνει το δέρμα να χάνει τη μελάγχρωση του), κακοήθη αναιμία (το σώμα δυσκολεύεται να απορροφήσει τη βιταμίνη Β12) ή προβλήματα που αφορούν την υπόφυση στον εγκέφαλο ή τον θυρεοειδή αδένα.
Γκρίζα μαλλιά: Γενετικά αίτια
Ορισμένες γενετικές ασθένειες μπορεί επίσης να προκαλέσουν πρόωρο γκριζάρισμα:
- Αλμπινισμός : Αυτή η ομάδα γενετικών καταστάσεων προκαλεί ανοιχτό έως λευκό χρώμα δέρματος, μαλλιών και ματιών. Και πάλι, φταίει η έλλειψη/απουσία μελανίνης.
- Σύνδρομο Chédiak-Higashi: Αυτή η σπάνια ανοσολογική ασθένεια μπορεί -μεταξύ άλλων- να προκαλέσει ανοιχτόχρωμο δέρμα και ανοιχτόχρωμα μαλλιά που μπορεί να έχουν μεταλλική όψη.
- Σύνδρομο Griscelli: Αυτή η σπάνια πάθηση εμφανίζεται στη βρεφική ηλικία και περιλαμβάνει ανοιχτόχρωμο δέρμα και άλλες ανωμαλίες. Η νόσος Elejalde φαίνεται να είναι μια μορφή συνδρόμου Griscelli.
- Σύνδρομο Waardenburg: Τα σημάδια αυτής της πάθησης περιλαμβάνουν ένα τμήμα με λευκές τρίχες στα μαλλιά ακριβώς πάνω από το μέτωπο και την έλλειψη μελάγχρωσης του δέρματος.
Μπορεί να αντιστραφεί το πρόωρο γκριζάρισμα στα μαλλιά;
Η όλη ανησυχία για το γκριζάρισμα μπορεί να προκαλέσει άγχος, το οποίο με την σειρά του επιταχύνει το γκριζάρισμα και προκαλεί ακόμα και απώλεια μαλλιών.
Υπάρχουν και καλά νέα: Έρευνες δείχνουν ότι μόλις εξαλειφθεί το άγχος σας, τα μαλλιά σας μπορεί να επιστρέψουν στο αρχικό τους χρώμα, τουλάχιστον προσωρινά.
Εάν έχετε ήδη γκρίζα μαλλιά εδώ και καιρό, πιθανότατα δεν θα δείτε τα μαλλιά σας να επιστρέφουν στο προηγούμενο χρώμα τους, απλά και μόνο μειώνοντας τα επίπεδα στρες. Το γκριζάρισμα είναι μια φυσική διαδικασία γήρανσης. Από ένα σημείο και μετά είναι μη αναστρέψιμη.