Όταν μιλάμε για τις διεγερτικές ιδιότητες του τσαγιού και του καφέ, οι όροι τεΐνη και καφεΐνη εμφανίζονται συχνά. Αν και πολλοί πιστεύουν ότι πρόκειται για διαφορετικές ουσίες, η τεΐνη είναι στην πραγματικότητα η ίδια χημική ένωση με την καφεΐνη, με τη διαφορά ότι η επίδρασή της εξαρτάται από τον τρόπο που απορροφάται και συνδυάζεται με άλλα συστατικά του τσαγιού ή του καφέ.
1. Καφεΐνη στον καφέ
Ο καφές είναι γνωστός για τη γρήγορη και έντονη διεγερτική δράση του. Η καφεΐνη απορροφάται γρήγορα από το στομάχι και το έντερο, φτάνοντας στον εγκέφαλο μέσα σε 15–45 λεπτά. Εκεί, μπλοκάρει τους υποδοχείς της αδενοσίνης, μιας ουσίας που προκαλεί κόπωση, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε αύξηση ενέργειας, εγρήγορση και καλύτερη συγκέντρωση. Η έντονη επίδραση του καφέ συχνά συνοδεύεται από πιο γρήγορο καρδιακό ρυθμό και ελαφρά αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
2. Τεΐνη στο τσάι
Η τεΐνη στο τσάι λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο, αλλά η επίδρασή της είναι πιο ήπια και παρατεταμένη. Αυτό οφείλεται στη συνύπαρξη της καφεΐνης με L-θεανίνη, ένα αμινοξύ που προάγει τη χαλάρωση χωρίς να μειώνει την εγρήγορση. Έτσι, η κατανάλωση τσαγιού οδηγεί σε ήπια διέγερση με αίσθηση ηρεμίας και συγκέντρωσης, χωρίς τα απότομα “σκαμπανεβάσματα” που συχνά προκαλεί ο καφές.
3. Διάρκεια και ένταση των επιδράσεων
- Καφές: έντονη και σύντομη ενέργεια, συνήθως 3–5 ώρες.
- Τσάι: ήπια και παρατεταμένη ενέργεια, με διάρκεια έως 6–8 ώρες λόγω της αργής απορρόφησης της τεΐνης.
4. Επιπλέον οφέλη και διαφορές
Το τσάι περιέχει επίσης αντιοξειδωτικά, φλαβονοειδή και βιταμίνες, που ενισχύουν την καρδιαγγειακή υγεία και μειώνουν τη φλεγμονή. Ο καφές, πέρα από την καφεΐνη, παρέχει αντιοξειδωτικά και πολυφαινόλες, με πιθανά οφέλη στη λειτουργία του εγκεφάλου και στη μείωση κινδύνου διαβήτη τύπου 2.
5. Συμπέρασμα
Παρά τις διαφορετικές ονομασίες, η τεΐνη και η καφεΐνη είναι η ίδια ουσία. Η διαφορά έγκειται στη συνοδευτική σύνθεση των ποτών και στον τρόπο που το σώμα την απορροφά. Ο καφές προσφέρει γρήγορη και έντονη τόνωση, ενώ το τσάι παρέχει πιο ήπια, μακράς διάρκειας ενέργεια με παράλληλη αίσθηση ηρεμίας. Η επιλογή ανάμεσα στα δύο εξαρτάται από τον τρόπο που θέλουμε να αυξήσουμε την εγρήγορση και να διαχειριστούμε την ενέργειά μας κατά τη διάρκεια της ημέρας.
