Η τεχνολογία έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, αλλά τι συμβαίνει όταν η σχέση με το κινητό φτάνει σε σημείο εξάρτησης; Η Nomophobia – από τις λέξεις “no mobile phone phobia” – είναι ο όρος που περιγράφει τον παθολογικό φόβο ή άγχος που νιώθει κάποιος όταν δεν έχει πρόσβαση στο κινητό του τηλέφωνο.
Ένα άτομο που πάσχει από Nomophobia μπορεί να εμφανίσει έντονο πανικό, άγχος, ταχυκαρδία, εφίδρωση, ακόμα και δυσκολία συγκέντρωσης ή αϋπνία όταν:
- Ξεμένει από μπαταρία.
- Δεν έχει σήμα ή σύνδεση στο διαδίκτυο.
- Ξεχνά το κινητό του στο σπίτι.
- Δεν μπορεί να ελέγξει ειδοποιήσεις, μηνύματα ή social media.
Το κινητό λειτουργεί ως «προέκταση» του εαυτού, και η απουσία του βιώνεται σαν απώλεια ελέγχου ή αποσύνδεση από τον κόσμο. Πολλοί nomophobics νιώθουν ανασφάλεια, μοναξιά και έντονο στρες σε στιγμές αποσύνδεσης, ακόμα κι αν αυτή διαρκεί λίγα λεπτά.
Η nomophobia δεν είναι ακόμα επίσημα καταγεγραμμένη ως ψυχική διαταραχή, ωστόσο πλησιάζει τα χαρακτηριστικά εξαρτήσεων και αγχωδών διαταραχών. Συνήθως σχετίζεται με χαμηλή αυτοεκτίμηση, ελλιπείς κοινωνικές δεξιότητες και φόβο απώλειας επαφής με τους άλλους.
Η συνεχής χρήση του κινητού μπορεί επίσης να επηρεάσει την ποιότητα ύπνου, την παραγωγικότητα, τις σχέσεις και την ψυχική υγεία. Όταν η χρήση γίνεται καταναγκαστική και η απουσία του κινητού προκαλεί δυσφορία, είναι σημάδι ότι ίσως χρειάζεται παρέμβαση.
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ψηφιακή αποτοξίνωση, θέσπιση ορίων στη χρήση κινητού, ενίσχυση της προσωπικής επαφής και, σε σοβαρές περιπτώσεις, ψυχολογική υποστήριξη.
Η Nomophobia μάς θυμίζει ότι, όσο χρήσιμη κι αν είναι η τεχνολογία, η εξάρτηση από αυτή μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ψυχολογική μας ισορροπία – και αξίζει να την αντιμετωπίσουμε εγκαίρως.