Η λέξη αμόκ χρησιμοποιείται συχνά στην καθημερινότητα για να περιγράψει καταστάσεις ανεξέλεγκτης συμπεριφοράς. Στην ψυχολογία όμως, η κατάσταση αμόκ είναι κάτι πολύ πιο συγκεκριμένο και σοβαρό. Πρόκειται για μια σπάνια αλλά έντονη ψυχική κρίση, κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει ακραία επιθετικότητα, απώλεια ελέγχου και αποκοπή από την πραγματικότητα.
Τι είναι η κατάσταση αμόκ;
Ο όρος προέρχεται από τη λέξη amok της μαλαισιανής γλώσσας και περιέγραφε πολεμιστές που έπεφταν σε μανία. Σήμερα, στην ψυχιατρική, το αμόκ θεωρείται παροξυσμικό επεισόδιο βίας, όπου το άτομο ενεργεί χωρίς λογική, με πιθανές πράξεις αυτοτραυματισμού ή βίαιης επιθετικότητας προς άλλους.
Χαρακτηριστικά επεισοδίου αμόκ:
- Ξαφνική έναρξη έντονης επιθετικότητας.
- Μερική ή πλήρης απώλεια συνείδησης του τι συμβαίνει.
- Συχνά ακολουθείται από εξάντληση ή αμνησία του γεγονότος.
- Μπορεί να έχει ψυχωσικά ή συναισθηματικά αίτια (π.χ. βαθιά καταθλιπτική φάση ή έντονο άγχος).
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η κατάσταση αμόκ θεωρείται ψυχιατρικό επείγον, και πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα.
Άμεση παρέμβαση:
- Απομάκρυνση του ατόμου από τον κίνδυνο και τους άλλους.
- Χρήση φαρμακευτικής αγωγής (ηρεμιστικά) υπό ψυχιατρική επίβλεψη.
- Ενδεχομένως νοσηλεία, αν υπάρχει κίνδυνος για το άτομο ή το περιβάλλον.
Μακροχρόνια φροντίδα:
- Ψυχοθεραπεία για διερεύνηση των αιτίων και αποφυγή υποτροπών.
- Αντιμετώπιση υποκείμενων ψυχικών διαταραχών.
- Υποστήριξη από οικογένεια και ειδικούς ψυχικής υγείας.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε;
Παρότι σπάνια, η κατάσταση αμόκ δείχνει τη δύναμη που μπορεί να έχει η ψυχική ένταση όταν δεν εκφράζεται ή δεν αντιμετωπίζεται εγκαίρως. Αν εσείς ή κάποιο άτομο του περιβάλλοντός σας βιώνει έντονη ψυχική φόρτιση ή επιθετικά ξεσπάσματα, μην αγνοείτε τα σημάδια. Η πρόληψη και η ψυχολογική υποστήριξη είναι το κλειδί.
