Παν μέτρον άριστον, έλεγαν οι αρχαίοι και είχαν απόλυτο δίκιο. Αφού όλα τα θρεπτικά συστατικά αλλά και οι βιταμίνες αν ληφθούν σε υπερβολικές ποσότητες μπορεί να γίνουν ακόμη και τοξικά.
Όπως και όλα τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά, έτσι και η βιταμίνη B πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο και στις ενδεδειγμένες ποσότητες, ειδικά, όταν η λήψη της γίνεται μέσω συμπληρωμάτων διατροφής. Αν και η τοξικότητά της είναι ιδιαίτερα χαμηλή και σπάνια αναφέρονται προβλήματα από υπερβολική δόση, είναι ένα γεγονός που πρέπει να έχετε κατά νου, μιας και ο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός.
Βιταμίνη Β12: Ιδιότητες & Οφέλη
Οι ιδιότητες και τα οφέλη της B12 είναι υψηλής αξίας για πολλές λειτουργίες του οργανισμού μας. Τους βασικούς λόγους για τους οποίους η βιταμίνη αυτή είναι τόσο σημαντική θα βρείτε αμέσως παρακάτω:
- Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας, μιας και βοηθά στον μεταβολισμό των τροφίμων σε ενέργεια. Επίσης, βοηθά στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
- Βοηθά στη μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα επειδή μειώνει τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης, ενός αμινοξέος που μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση θρομβών και να προκαλέσει βλάβες στο αγγειακό ενδοθήλιο.
- Βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, και, παράλληλα, βελτιώνει τη μνήμη.
- Έχει καθοριστικό ρόλο στον σωστό σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
- Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης μακροκυτταρικής αναιμίας, που οφείλεται στη δυσανάλογη αύξηση του μεγέθους των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Επίσης, η βιταμίνη B12 είναι πολύ σημαντική και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για την υγεία της εγκύου, αλλά και για τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου. Πιο συγκεκριμένα, η σοβαρή έλλειψη βιταμίνης B12 μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό και σε λιποβαρή βρέφη. Επίσης, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην έγκυο, όπως αναιμία, αλλά και συμπτώματα όπως κόπωση και αδυναμία.
Σε καμία περίπτωση μη λάβετε συμπληρώματα διατροφής με B12 αν δε συμβουλευτείτε πρώτα τον μαιευτήρα-γυναικολόγο σας.
Παρενέργειες
Όπως ήδη αναφέραμε, η τοξικότητα της βιταμίνης B12 είναι αρκετά χαμηλή και σπάνια εμφανίζονται παρενέργειες και συμπτώματα υπερδοσολογίας, ειδικά όταν η πρόσληψη γίνεται μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής. Τι συμβαίνει όμως στις περιπτώσεις που προχωρήσουμε σε υπερδοσολογία; Ποιες παρενέργειες πρέπει να μας ανησυχήσουν και ποια είναι τα σημάδια που πρέπει να περιμένουμε; Ας δούμε τα πιο συνηθισμένα:
- Εξανθήματα και φαγούρα.
- Ισχυρούς πονοκεφάλους.
- Ναυτία και εμετό.
- Διάρροια.
- Εμφάνιση ή έξαρση ακμής.
- Άγχος και ευερεθιστότητα.
- Αρρυθμίες.
- Υψηλή πίεση.
- Αϋπνία.
- Αλλοιώσεις στην όραση.
Αυτά τα συμπτώματα από μόνα τους δεν υποδηλώνουν υπερδοσολογία και αντίδραση στη βιταμίνη B12. Αν όμως είστε σίγουροι πως έχετε καταναλώσει υπερβολική ποσότητα B12 (για παράδειγμα, αν πήρατε μεγάλη ποσότητα συμπληρώματος κατά λάθος), εμφανίζετε κάποιες από τις παραπάνω παρενέργειες και παρατηρείτε πως επιμένουν έντονα, συνίσταται αυστηρά η επίσκεψη σε κάποιον επαγγελματία υγείας.
Υπερβολική Βιταμίνη Β12: Τι πρέπει να κάνεις
Αν και, όπως είπαμε, συνιστάται αυστηρά η επίσκεψη σε γιατρό σε όλες τις περιπτώσεις που γνωρίζουμε πως έχουμε προβεί σε υπερδοσολογία κάποιου συστατικού, υπάρχουν κάποια μικρά βήματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε για να βελτιώσουμε τις επιπτώσεις της στην υγεία μας:
- Αρχικά, σταματήστε αμέσως τη λήψη της βιταμίνης για ένα διάστημα. Πριν ξεκινήσετε εκ νέου τη λήψη, προχωρήστε σε έναν νέο διαγνωστικό έλεγχο για να ελέγξετε τα επίπεδα της βιταμίνης B12.
- Καταναλώστε άφθονα υγρά, καθώς η βιταμίνη B12 είναι υδατοδιαλυτή και αποβάλλετε από τα ούρα.
- Παρακολουθείτε τα συμπτώματά σας για να δώσετε στον γιατρό σας αναλυτικές πληροφορίες για την κατάστασή σας, αν αυτό χρειαστεί.
Είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε κάποιον επαγγελματία υγείας, καθώς σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις η υπερδοσολογία B12 μπορεί να προκαλέσει σοβαρότερες παρενέργειες, ειδικά αν αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας ή λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή.
Τι προκαλεί η έλλειψη βιταμίνης B12;
Η έλλειψη βιταμίνης B12 προκαλεί μία σειρά προβλημάτων στην υγεία μας, ειδικά αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι τα εξής:
- Κόπωση και αδυναμία
- Μούδιασμα ή «μυρμήγκιασμα» άκρων
- Εξασθένηση της μνήμης
- Αδυναμία συγκέντρωσης
- Χλωμό δέρμα
- Άφθες στο στόμα
- Ξηροστομία
- Προβλήματα ισορροπίας
Η έλλειψη βιταμίνης B12 μπορεί να διαγνωστεί εύκολα με μία απλή εξέταση αίματος που θα σας γράψει ο γιατρός σας. Στην περίπτωση σοβαρής έλλειψης θα σας προτείνει κάποιο συμπλήρωμα διατροφής σε μορφή δισκίων (ή και σε ενέσιμη μορφή αν η κατάσταση κρίνεται σοβαρή) και σε περίπτωση μικρής έλλειψης, ίσως σας προτείνει μία πιο υγιεινή διατροφή. Τροφές που είναι πλούσιες σε B12 και μπορείτε να τις εντάξετε στο καθημερινό σας διαιτολόγιο είναι οι εξής:
- Κρέας (βοδινό, αρνί, συκώτι)
- Ψάρια (σολομός, τόνος, μπακαλιάρος)
- Πουλερικά (κοτόπουλο, γαλοπούλα)
- Αυγά και γαλακτοκομικά
Όσοι ακολουθούν vegan ή vegetarian διατροφή δυσκολεύονται, συχνά, να καλύψουν τις ανάγκες τους σε B12 και λαμβάνουν vegan συμπληρώματα συμπλέγματος B! Τροφές που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των χορτοφάγων σε B12 είναι τα ενισχυμένα φυτικά ροφήματα και τα ενισχυμένα δημητριακά (αναζητήστε εκείνα που αναγράφουν πως είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία). Επίσης, το τέμπε (προϊόν από σπόρους σόγιας) περιέχει πρωτεΐνες και βιταμίνες B, όπως και η σπιρουλίνα, αλλά και τα βρώσιμα φύκια νόρι, που είναι γνωστά για τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά τους.
