Η κατακράτηση υγρών αποτελεί ένα φαινόμενο κατά το οποίο ο οργανισμός διατηρεί μεγαλύτερα ποσοστά νερού και νατρίου από αυτά που χρειάζεται για τις καθημερινές του λειτουργίες. Ανά περιόδους τα συμπτώματα της κατακράτησης μπορεί να είναι πιο έντονα, καθώς διάφοροι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τη συσσώρευση υγρών στο σώμα.
Τυπικά συμπτώματα αυτού του φαινομένου είναι η ξαφνική αύξηση βάρους και το οίδημα (πρήξιμο) σε διάφορα σημεία του σώματος – όπως η κοιλιά, τα πόδια, αλλά και η περιοχή των αστραγάλων.
Πιο συγκεκριμένα, τα συμπτώματα κατακράτησης νερού περιλαμβάνουν κυρίως:
- Οίδημα και αίσθημα “φουσκώματος” στην κοιλιακή περιοχή
- Έντονο οίδημα στα άκρα – κυρίως πρήξιμο στα πόδια και τους αστραγάλους
- Οίδημα στο πρόσωπο και τους γοφούς
- Δύσκαμπτες αρθρώσεις
- Αυξομειώσεις στο σωματικό βάρος
Ανά περιόδους, οι περισσότεροι άνθρωποι – ειδικά οι γυναίκες, παρουσιάζουν κάποιο ή συνδυασμό συμπτωμάτων κατακράτησης υγρών που μπορεί να οφείλονται σε διαφορετικά αίτια.
Αίτια
Τα αίτια που προκαλούν κατακράτηση υγρών μπορεί να διαφέρουν, αλλά κυρίως συνδέονται με το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας, τις διατροφικές συνήθειες, συγκεκριμένες παθήσεις, τη λήψη φαρμάκων, αλλά και περιστασιακές αλλαγές στο σώμα όπως η έμμηνος ρύση (περίοδος) και η εγκυμοσύνη.
Παράγοντες που συχνά προκαλούν κατακράτηση υγρών:
H καθιστική ή η όρθια στάση για μεγάλο χρονικό διάστημα
Η έλλειψη κίνησης δρα επιβαρυντικά για τα κάτω άκρα, ενισχύοντας την εμφάνιση οιδημάτων και κατακράτησης. Η βαρύτητα ενισχύει την παραμονή του αίματος στα πόδια, με αποτέλεσμα τη δημιουργία αισθήματος βάρους και πολύ συχνά πόνου.
Διατροφή
Η κακής ποιότητας διατροφή αποτελεί έναν πολύ σημαντικό παράγοντα που μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση. Η υπερκατανάλωση νατρίου, η ανεπαρκής κατανάλωση νερού, αλλά και η χαμηλή πρόσληψη καλίου, διαταράσσουν την ισορροπία των υγρών στο σώμα με αποτέλεσμα την εμφάνιση οιδημάτων και πρηξίματος. Μια σωστή διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, σε συνδυασμό με τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής – όποτε κρίνεται απαραίτητο, και στην περίπτωση της κατακράτησης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά!
Ακραίες θερμοκρασίες
Οι ακραίες θερμοκρασίες – είτε οι πολύ ζεστές, είτε οι πολύ κρύες (π.χ. καυτό ή πολύ κρύο μπάνιο, σάουνα), μπορούν να προκαλέσουν κατακράτηση.
Τα φάρμακα
Η λήψη ορισμένων φαρμάκων μπορεί να οδηγήσει στην κατακράτηση νερού. Ενδεικτικά, κάποια από αυτά είναι τα φάρμακα που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας, τα κορτιζονούχα φάρμακα, κάποια μη-συνταγογραφούμενα ανακουφιστικά πόνου, τα αντιυπερτασικά, αλλά και τα αντικαταθλιπτικά.
Αδύναμο καρδιαγγειακό σύστημα
Η αδύναμη λειτουργία της καρδιάς μπορεί να επηρεάσει την κυκλοφορία του αίματος στο σώμα, επηρεάζοντας τις φλέβες και δημιουργώντας προβλήματα στην ώθηση του αίματος από τα κάτω άκρα προς την καρδιά. Αυτές οι δυσλειτουργίες δημιουργούν οιδήματα ή ακόμα και κιρσούς. Υπάρχουν εξειδικευμένα συμπληρώματα διατροφής για την καρδιά, vegetarian συμπληρώματα διατροφής για την ενίσχυση του καρδιαγγειακού συστήματος, αλλά και vegan συμπληρώματα διατροφής για το κυκλοφορικό σύστημα σε ποικιλία επώνυμων brands για να επιλέξετε εκείνο που σας ταιριάζει καλύτερα.
Έμμηνος Ρύση (περίοδος)
Τις ημέρες πριν την περίοδο, όλες οι γυναίκες βιώνουν ορμονικές αλλαγές που επηρεάζουν το σώμα – αλλά και τη ψυχολογία τους. Συχνά παρατηρείται, μεταξύ άλλων, και μια σημαντική μείωση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης. Τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, είναι ορμόνες που ελέγχουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας ρυθμίζει τα υγρά στο σώμα, με αποτέλεσμα η μείωση τους να οδηγεί στη συσσώρευση περισσότερου νερού στους ιστούς.
Η εγκυμοσύνη
Οι έντονες ορμονικές αλλαγές, καθώς και η αύξηση του σωματικού βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συχνά πυροδοτούν την κατακράτηση υγρών – κυρίως στα πόδια.
Πώς θα απαλλαγείτε από την κατακράτηση υγρών
Για τη σωστή αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της κατακράτησης, θα πρέπει να γίνει αναγνώριση του παράγοντα ή των παραγόντων που την έχουν δημιουργήσει. Για παράδειγμα η αντιμετώπιση της κατακράτησης που οφείλεται σε καθιστική ζωή και κακές διατροφικές συνήθειες, θα διαφέρει από αυτήν που δημιουργείται από τη λήψη φαρμάκων ή την ύπαρξη χρόνιων παθήσεων.
Ενδεικτικά, μερικές γενικές συμβουλές που προτείνονται για την υποχώρηση των συμπτωμάτων της κατακράτησης είναι:
- Η συχνή σωματική δραστηριότητα & κίνηση.
- Η αποφυγή της πολύωρης ακινησίας (είτε σε καθιστή είτε σε όρθια θέση).
- Η τοποθέτηση των ποδιών σε όρθια θέση για τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος.
- Η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής.
- Η μειωμένη κατανάλωση αλατιού.
- Η μειωμένη κατανάλωση ζάχαρης.
- Η μειωμένη κατανάλωση αλκοόλ.
- Η επαρκής κατανάλωση νερού και αφεψημάτων χωρίς καφεΐνη.
- Η διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους.
- Η αποφυγή έκθεσης σε πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες.
Σε κάποιες περιπτώσεις ενδέχεται είτε το σώμα να εμφανίζει συμπτώματα κατακράτησης χωρίς εμφανή λόγο, είτε τα συμπτώματα να μην υποχωρούν παρά τις προσπάθειες αντιμετώπισής τους. Εάν ο οργανισμός δεν επανέλθει στη φυσιολογική του κατάσταση, θα πρέπει να ζητηθεί ιατρική συμβουλή.
