Η δυσκοιλιότητα ταλαιπωρεί μεγάλο ποσοστό ανθρώπων παγκοσμίως και οφείλεται κυρίως στις φυσιολογικές κενώσεις. Ωστόσο, εκτός από τα δυσάρεστα συμπτώματά της, η δυσκοιλιότητα έχει και δευτερογενείς συνέπειες.
Γενικά, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Γαστρεντερολογίας, η δυσκοιλιότητα ορίζεται ως ο συνδυασμός 4 παραγόντων. Ο πρώτος παράγοντας είναι η δυσκολία στην εκκένωση, όταν αυτή συμβαίνει 1 στις 4 φορές. Ο δεύτερος στη συχνότητα των κενώσεων, όταν δηλαδή αυτές είναι 2 ή και λιγότερες μέσα σε μία εβδομάδα. Ο τρίτος παράγοντας είναι η σκληρότητα των κοπράνων, συνοδευόμενη από πόνο, και τελευταίος είναι η αίσθηση μη επαρκούς κένωσης.
Τα παραπάνω δημιουργούν αίσθημα δυσφορίας, λόγω της υπερβολικής προσπάθειας, που καταβάλλει κανείς κατά την εκκένωση. Ωστόσο, πρόκειται για μία υποκειμενική εμπειρία, η οποία περιγράφεται διαφορετικά από τον κάθε ασθενή. Δευτερευόντως, οι ημιτελείς κενώσεις ή και η απουσία τους δημιουργούν μία άβολη αίσθηση λόγω του «φουσκώματος».
Αιτίες
Οι δυσκοιλιότητα είναι αποτέλεσμα διάφορων παραγόντων, η οποία φαίνεται, να έχει ενταθεί λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ενδέχεται να οφείλεται σε διάφορες παθήσεις, σε φάρμακα, σε πρόσληψη σιδήρου, στην καθιστική ζωή ή να είναι ψυχογενής. Ωστόσο, πολύ σημαντικός παράγοντας φαίνεται να είναι η διατροφή και η ενυδάτωση του οργανισμού.
Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της εκκένωσης. Καθώς η τροφή φθάνει στο παχύ έντερο, τα υγρά της απορροφώνται κι έτσι δημιουργούνται τα κόπρανα. Στη συνέχεια, οι συσπάσεις των μυών της περιοχής ωθούν τα κόπρανα στην έξοδό τους. Συνεπώς, τροφές που είναι πλούσιες σε λιπαρά και κάποιες πρωτεΐνες, όπως αυτές του κόκκινου κρέατος, φαίνεται πως μειώνουν τις συσπάσεις του εντέρου. Αποτέλεσμα; Δυσκολία στην εκκένωση. Αντιθέτως, τρόφιμα, πλούσια σε φυτικές ίνες, συμβάλλουν καθοριστικά στις κενώσεις.
Τι να αποφύγω;
- Τα επεξεργασμένα τρόφιμα
Τροφές, όπως είναι το junk food, επεξεργασμένες ζύμες και πλούσιες σε ζάχαρη επιδεινώνουν τη δυσκοιλιότητα. Αυτό συμβαίνει, γιατί τέτοια τρόφιμα, εκτός από τα λιπαρά, περιέχουν συγκεκριμένους υδατάνθρακες που συμβάλλουν στη μεγαλύτερη διατήρησή τους. Το έντερο όμως δεν διαθέτει τα απαραίτητα ένζυμα, ώστε να τους καταστρέψει. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα λιπαρά τους αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης δυσκοιλιότητας ή και την επιδείνωσή της.
- Καφεΐνη και αλκοόλ
Η ενυδάτωση του οργανισμού είναι σημαντικός παράγοντας στην αντιμετώπιση και την αποφυγή δυσκοιλιότητας. Η καφεΐνη, όμως, όπως και το αλκοόλ είναι άμεσα συνδεδεμένα με την αφυδάτωση, γεγονός που φυσικά συμβάλλει στη δυσκοιλιότητα.
- Γαλακτοκομικά προϊόντα
Τα γαλακτοκομικά είναι μία ιδιαίτερη κατηγορία τροφίμων. Για την ακρίβεια, για να διασπαστούν από τον οργανισμό, απαιτούν την χρήση του ενζύμου, που ονομάζουμε λακτάση. Η μεγάλη κατανάλωσή τους οδηγεί σε ανεπάρκεια λακτάσης, άρα και μη επαρκή διάσπασή τους κι έτσι οδηγούν στη δυσκοιλιότητα.
Τρόποι αντιμετώπισης
Όπως προαναφέρθηκε, η δυσκοιλιότητα είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, το οποίο χρήζει παρακολούθησης, ώστε να αποκαλυφθεί η αιτία που το προκαλεί. Ωστόσο, μερικοί απλοί τρόποι που μπορεί να συμβάλλουν καθοριστικά στην ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα είναι οι παρακάτω:
- Κατανάλωση φυτικών ινών
Οι φυτικές ίνες περιλαμβάνονται σε συγκεκριμένα τρόφιμα και χάρη στις ιδιότητές τους είναι πολύ σημαντικές για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Οι φυτικές ίνες διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις διαλυτές και τις αδιάλυτες. Οι διαλυτές φυτικές ίνες έχουν την ιδιότητα να απορροφούν το νερό και να δημιουργούν ένα δευτερεύον υγρό. Αυτό το υγρό συμβάλλει στη βελτίωση κοπράνων αλλά και στην πιο εύκολη έξοδό τους. Επιπλέον, συμβάλλουν στη διατήρηση της γενικότερης υγείας του εντέρου. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες, από την άλλη, σε «συνεργασία» με το νερό, οδηγούν σε αύξηση του όγκου των κοπράνων, γεγονός που ανακουφίζει από την δυσκοιλιότητα, καθώς αυτά μπορούν να απορριφθούν πιο εύκολα.
Κάτι που πρέπει να προσέξει κανείς, ωστόσο, είναι, ότι η απότομη αύξηση των φυτικών ινών, μπορεί να δημιουργήσει ενοχλήσεις. Για αυτό, καλό θα ήταν να ενταχθούν σταδιακά στο διαιτολόγιο του ατόμου. Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες είναι τα όσπρια, το καστανό ρύζι, τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, ο αρακάς, τα φασολάκια και οι μπάμιες. Επίσης, πολλές φυτικές ίνες θα βρείτε σε φρούτα, όπως είναι οι μπανάνες, το αβοκάντο, το αχλάδι και το μήλο. Καλό είναι, να καταναλώνονται με τη φλούδα. Τέλος, λαχανικά, όπως το μπρόκολο, το λάχανο, το σπανάκι και το καρότο είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.
- Αύξηση κατανάλωσης υγρών
Η ενυδάτωση του οργανισμού συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Επαρκή ενυδάτωση μας προφέρει φυσικά το νερό, οι χυμοί και το γάλα χαμηλών λιπαρών.
- Μείωση επεξεργασμένων τροφών
Για όλους τους παραπάνω λόγους, τα επεξεργασμένα τρόφιμα δε βοηθούν καθόλου στην ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα. Αντιθέτως, επιδεινώνουν το πρόβλημα.
- Αύξηση άσκησης
Η γυμναστική συμβάλλει ποικιλοτρόπως στην υγεία ενός οργανισμού. Δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε να αναφέρουμε τα οφέλη της και στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Η άσκηση ενεργοποιεί και αυξάνει την κινητικότητα του εντέρου κι έτσι βοηθάει σημαντικά στη δυσκοιλιότητα. Παράλληλα, αν η γυμναστική συνδυαστεί με την κατανάλωση προβιοτικών, θα μεγιστοποιήσει τα θετικά αποτελέσματα.
- Προβιοτικά
Τα προβιοτικά, όπως διαφαίνεται από το όνομά τους, είναι χρήσιμα για την προαγωγή της υγείας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πρόκειται για ζωντανούς μικροοργανισμούς με πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας. Μπορούν να ληφθούν είτε από τροφές είτε μέσω συμπληρωμάτων διατροφής. Εδραίουν στο έντερο και συμβάλλουν ενεργά στη σωστή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και κατ΄επέταση ολόκληρου του ανοσοποιητικού.
Έρευνες δείχνουν ότι τα προβιοτικά είναι επαραίτητα για την ισορρόπηση και ενίσχυση της μικροχλωρίδας του εντέρου. Σε περιπτώσεις διαταραχών του εντέρου όπως είναι η δυσκοιλιότητα, τα προβιοτικά φαίνεται ότι κάνουν…θαύματα.
Έξτρα tips:
Þ Δεν αγνοούμε την αίσθηση κένωσης.
Þ Προγραμματίζουμε τα γεύματά μας σε σταθερές ώρες
Þ Προσπαθούμε να πηγαίνουμε τουαλέτα χωρίς άγχος!
